امام علی علیه‌السلام جانشین رسول‌الله صلیاللهعلیهوآله: نقدی بر کتاب جانشینی حضرت محمد صلیاللهعلیهوآله از ویلفرد مادلونگ: تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ده اند' به 'ده‌اند') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ل های ' به 'ل‌های ') |
||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
مسئله‌ی جانشینی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، یکی از مهم‌ترین مسائل اسلامی است که در طول تاریخ اسلام همواره مورد توجه نویسندگان و محققان قرار داشته و آثار زیادی با دیدگاه‌های متفاوت درباره‌ی آن نوشته شده است. نویسندگان و محققان غربی نیز با دیدگاه‌های خاص خود، آثاری را در این باره آفریده‌اند. از جمله آن‌ها کتاب «جانشینی حضرت محمد صلی الله علیه و آله» تألیف استاد ویلفرد مادلونگ است که در مواردی | مسئله‌ی جانشینی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، یکی از مهم‌ترین مسائل اسلامی است که در طول تاریخ اسلام همواره مورد توجه نویسندگان و محققان قرار داشته و آثار زیادی با دیدگاه‌های متفاوت درباره‌ی آن نوشته شده است. نویسندگان و محققان غربی نیز با دیدگاه‌های خاص خود، آثاری را در این باره آفریده‌اند. از جمله آن‌ها کتاب «جانشینی حضرت محمد صلی الله علیه و آله» تألیف استاد ویلفرد مادلونگ است که در مواردی تحلیل‌های ارزشمندی را درباره‌ی حوادث پس از رحلت پیامبر خاتم صلی الله علیه و آله ارائه داده و نسبت به دیگر آثار خاورپژوهان، منصفانه تر و عالمانه تر تدوین شده؛ اما نویسنده‌ی این کتاب نیز به خاطر محدودیت های فرهنگی و سیاسی که داشته، از درک بسیاری از حقایق عاجز مانده است. او به خاطر عدم آگاهی کافی از تفسیر قرآن کریم، علوم حدیث و کلام اسلامی به ویژه کلام شیعه، و دعم توان لازم برای نقد و ارزیابی روایات و راویان احادیث و گزارش‌های تاریخی، تحلیل ها و مطالب نادرستی در کتاب خود آورده است. از این رو ضرورت داشت کتاب، مورد ارزیابی قرار گیرد و نقد مترجمان ارجمند کتاب تکمیل گردد. در یک نگاه کلی، کتاب مذکور از آن جهت که تلاش کرده دیدگاه شیعه را نیز مورد توجه قرار دهد ودر مواردی تحلیل‌های خوبی درباره‌ی حوادث صدر اسلام ارائه کند، اثری قابل ستایش است. اما از آنجا که در موارد زیادی بدون ارائه‌ی مستندات تاریخی یا فقط با استفاده از منابع اهل سنت، حوادث تاریخی را تحلیل کرده، اشکال هایی بر او وارد است. همچنین عدم تسلط وی بر تفسیر قرآن کریم و بر مبانی کلامی شیعه و علم رجال و درایه، از ارزش کار او کاسته و اثر او را نیازمند نقد و ارزیابی جدی کرده است. البته برخی صاحب نظران بر آن اند که نباید از خاور پژوهی مانند آقای مادلونگ انتظار داشت همانند یک محقق شیعه باورمند به امامت، مسائل جانشینی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله را بنویسد. خوانندگان او نیز به این امر توجه دارند و نقد آن ضرورتی ندارد؛ اما در مقابل، عده‌ای معتقدند کتاب جانشینی حضرت محمد (ص) از طرفی موضوع بسیار مهمی را مورد بحث قرار داده و از طرف دیگر، اشتباهات بزرگی مرتکب شده و ممکن است عده‌ای از خوانندگان بدون توجه به مبانی کلامی و تاریخی وی و روشی که در پژوهش برگزیده، زیر تأثیر حرف های او قرار گیرند. از این جهت، مطالب نادرست ایشان باید نقد شود. درباره‌ی شیوه‌ی نقد، این نکته قابل یادآوری است که نقد و ارزیابی نویسندگان این کتاب بر اساس جدال احسن است؛ یعنی در تمام موارد کوشیده‌اند از مقدمات و دلایلی استفاده کنند که مادلونگ قبول دارد و از آن‌ها برای اثبات ادعای خود، بهره گرفته است. | ||
با نگارش نقدهای متعدد بر این اثر در نشریات مختلف، تجمیع این نقدها در یک مجموعه مطابق سیر مطالب کتاب ضرورت یافت، که در قالب نوشتار حاضر به علاقمندان ارائه می شود.<ref> [https://historylib.com/books/2622 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref> | با نگارش نقدهای متعدد بر این اثر در نشریات مختلف، تجمیع این نقدها در یک مجموعه مطابق سیر مطالب کتاب ضرورت یافت، که در قالب نوشتار حاضر به علاقمندان ارائه می شود.<ref> [https://historylib.com/books/2622 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref> | ||
نسخهٔ ۱۲ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۰۶:۵۰
| امام علی علیه‌السلام جانشین رسول‌الله صلیاللهعلیهوآله: نقدی بر کتاب جانشینی حضرت محمد صلیاللهعلیهوآله از ویلفرد مادلونگ | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | عبدالمحمدی، حسین (نویسنده) رحیمی، اسدالله (نویسنده) |
| ناشر | بنیاد پژوهش‌های اسلامی |
| مکان نشر | مشهد |
| سال نشر | ۱۳۹۸ |
| شابک | 2-0363-06-600-978 |
| کد کنگره | |
امام علی علیه‌السلام جانشین رسول‌الله صلیاللهعلیهوآله: نقدی بر کتاب جانشینی حضرت محمد صلیاللهعلیهوآله از ویلفرد مادلونگ تألیف حسین عبدالمحمدی و اسدالله رحیمی؛ کتاب جانشینی حضرت محمد صلی الله علیه و آله اثر دکتر مادلونگ اسلام شناس شهیر آلمانی است که در میان نگاشته‌های خاورشناسان از جایگاهی وزین و اثرگذار برخوردار است. ترجمه و انتشار این اثر به زبان فارسی با استقبال فرهیختگان حوزه و دانشگاه رو به رو شد و ضمن کمک به شناخت اندیشه و روش مادلونگ در تبیین مسئله‌ی جانشینی در صدر اسلام، نقد و ارزیابی آن از سوی محققان فارسی زبان را تسهیل نمود. با نگارش نقدهای متعدد بر این اثر در نشریات مختلف، تجمیع این نقدها در یک مجموعه مطابق سیر مطالب کتاب ضرورت یافت، که در قالب کتاب جاضر به علاقمندان ارائه می شود.
ساختار
مطالب کتاب در شش فصل تهیه و تنظیم شده است:
بخش اول - مقدمه‌ی کتاب جانشینی حضرت محمد صلی الله علیه و آله
بخش دوم - ابوبکر: جانشینی رسول خدا و خلافت قریش
بخش سوم - عمر: شایسته سالاری اسلامی، شورا و امپراتوری عربی
بخش چهارم - عثمان : آغاز فرمانروایی بنی عبد شمس
بخش پنجم - امام علی علیه السلام و واکنش بنی هاشم نسبت به خلافت قریش
بخش ششم - خاتمه؛ بازگشت نظم به جامعه و تشکیل حکومت خودکامه
گزارش محتوا
مسئله‌ی جانشینی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، یکی از مهم‌ترین مسائل اسلامی است که در طول تاریخ اسلام همواره مورد توجه نویسندگان و محققان قرار داشته و آثار زیادی با دیدگاه‌های متفاوت درباره‌ی آن نوشته شده است. نویسندگان و محققان غربی نیز با دیدگاه‌های خاص خود، آثاری را در این باره آفریده‌اند. از جمله آن‌ها کتاب «جانشینی حضرت محمد صلی الله علیه و آله» تألیف استاد ویلفرد مادلونگ است که در مواردی تحلیل‌های ارزشمندی را درباره‌ی حوادث پس از رحلت پیامبر خاتم صلی الله علیه و آله ارائه داده و نسبت به دیگر آثار خاورپژوهان، منصفانه تر و عالمانه تر تدوین شده؛ اما نویسنده‌ی این کتاب نیز به خاطر محدودیت های فرهنگی و سیاسی که داشته، از درک بسیاری از حقایق عاجز مانده است. او به خاطر عدم آگاهی کافی از تفسیر قرآن کریم، علوم حدیث و کلام اسلامی به ویژه کلام شیعه، و دعم توان لازم برای نقد و ارزیابی روایات و راویان احادیث و گزارش‌های تاریخی، تحلیل ها و مطالب نادرستی در کتاب خود آورده است. از این رو ضرورت داشت کتاب، مورد ارزیابی قرار گیرد و نقد مترجمان ارجمند کتاب تکمیل گردد. در یک نگاه کلی، کتاب مذکور از آن جهت که تلاش کرده دیدگاه شیعه را نیز مورد توجه قرار دهد ودر مواردی تحلیل‌های خوبی درباره‌ی حوادث صدر اسلام ارائه کند، اثری قابل ستایش است. اما از آنجا که در موارد زیادی بدون ارائه‌ی مستندات تاریخی یا فقط با استفاده از منابع اهل سنت، حوادث تاریخی را تحلیل کرده، اشکال هایی بر او وارد است. همچنین عدم تسلط وی بر تفسیر قرآن کریم و بر مبانی کلامی شیعه و علم رجال و درایه، از ارزش کار او کاسته و اثر او را نیازمند نقد و ارزیابی جدی کرده است. البته برخی صاحب نظران بر آن اند که نباید از خاور پژوهی مانند آقای مادلونگ انتظار داشت همانند یک محقق شیعه باورمند به امامت، مسائل جانشینی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله را بنویسد. خوانندگان او نیز به این امر توجه دارند و نقد آن ضرورتی ندارد؛ اما در مقابل، عده‌ای معتقدند کتاب جانشینی حضرت محمد (ص) از طرفی موضوع بسیار مهمی را مورد بحث قرار داده و از طرف دیگر، اشتباهات بزرگی مرتکب شده و ممکن است عده‌ای از خوانندگان بدون توجه به مبانی کلامی و تاریخی وی و روشی که در پژوهش برگزیده، زیر تأثیر حرف های او قرار گیرند. از این جهت، مطالب نادرست ایشان باید نقد شود. درباره‌ی شیوه‌ی نقد، این نکته قابل یادآوری است که نقد و ارزیابی نویسندگان این کتاب بر اساس جدال احسن است؛ یعنی در تمام موارد کوشیده‌اند از مقدمات و دلایلی استفاده کنند که مادلونگ قبول دارد و از آن‌ها برای اثبات ادعای خود، بهره گرفته است.
با نگارش نقدهای متعدد بر این اثر در نشریات مختلف، تجمیع این نقدها در یک مجموعه مطابق سیر مطالب کتاب ضرورت یافت، که در قالب نوشتار حاضر به علاقمندان ارائه می شود.[۱]
پانويس
منابع مقاله
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران