الصلاة (ابن دکین): تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۲۵: خط ۲۵:
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    }}
    }}
    '''الصلاة'''، از آثار محدث، حافظ، نسب‌شناس و فقیه قرن دوم هجری قمری، [[ابونعیم فضل بن عمرو بن حماد بن زهیر بن درهم قریشی تیمی طلحی ملایی کوفی]]، مشهور به [[ابن دُکَین]] (129-219ق)، مجموعه روایاتی است که احکام شرعی نماز و مسائل مرتبط را بیان می‌کند. پژوهشگر معاصر، [[صلاح بن عایض شلاحی]]، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و برای آن مقدمه‌ای روشمند و ارزنده نوشته و نویسنده و آثارش و کتاب حاضر را شناسانده و همچنین پاورقی‌هایی بر آن افزوده و منابع و اسناد روایاتش را استخراج کرده و به داوری سندی پرداخته است. محقق کتاب همچنین تعداد 89 نفر از مشایخ نویسنده را که در این کتاب، روایتی از آنان نقل شده، معرفی کرده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص14-44</ref> و همچنین، راویان این کتاب نیز شناسانده شده‌ است<ref>ر.ک: همان، ص54-55</ref>.
    '''الصلاة'''، از آثار محدث، حافظ، نسب‌شناس و فقیه قرن دوم هجری قمری، [[ابن دکین، فضل|ابونعیم فضل بن عمرو بن حماد بن زهیر بن درهم قریشی تیمی طلحی ملایی کوفی]]، مشهور به [[ابن دکین، فضل|ابن دُکَین]] (129-219ق)، مجموعه روایاتی است که احکام شرعی نماز و مسائل مرتبط را بیان می‌کند. پژوهشگر معاصر، [[شلاحی، صلاح بن عایض|صلاح بن عایض شلاحی]]، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و برای آن مقدمه‌ای روشمند و ارزنده نوشته و نویسنده و آثارش و کتاب حاضر را شناسانده و همچنین پاورقی‌هایی بر آن افزوده و منابع و اسناد روایاتش را استخراج کرده و به داوری سندی پرداخته است. محقق کتاب همچنین تعداد 89 نفر از مشایخ نویسنده را که در این کتاب، روایتی از آنان نقل شده، معرفی کرده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص14-44</ref> و همچنین، راویان این کتاب نیز شناسانده شده‌ است<ref>ر.ک: همان، ص54-55</ref>.


    ==هدف و روش==
    ==هدف و روش==
    * [[ابن دکین]] بدون هیچ توضیح و مقدمه‌ای وارد بحث اصلی شده و به نقل روایات پرداخته است. او درباره احادیث نیز توضیحی ارائه نمی‌کند. روایات این کتاب را 3 نفر (به نام‌های [[ابوبکر عبدالله بن محمد بن نعمان تمیمی]] و [[ابوبکر عبدالله بن محمد بن فورک قباب]] و [[ابوبکر محمد بن عبدالله بن احمد بن شاذان]]) از [[ابن دکین]] نقل کرده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص61</ref>.
    * [[ابن دکین، فضل|ابن دکین]] بدون هیچ توضیح و مقدمه‌ای وارد بحث اصلی شده و به نقل روایات پرداخته است. او درباره احادیث نیز توضیحی ارائه نمی‌کند. روایات این کتاب را 3 نفر (به نام‌های [[ابوبکر عبدالله بن محمد بن نعمان تمیمی]] و [[ابوبکر عبدالله بن محمد بن فورک قباب]] و [[ابوبکر محمد بن عبدالله بن احمد بن شاذان]]) از [[ابن دکین، فضل|ابن دکین]] نقل کرده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص61</ref>.
    * [[صلاح بن عایض شلاحی]]، اهمیت کتاب حاضر را از آن جهت دانسته که اولین تصنیف در باب نماز است و نگارنده‌اش از حافظان و ناقدان و پیشوایان حدیث شمرده می‌شود و این افتخار برای او کافی است که [[احمد بن حنبل]] و [[بخاری]] از شاگردان او هستند<ref>ر.ک: همان، ص7</ref>.
    * [[شلاحی، صلاح بن عایض|صلاح بن عایض شلاحی]]، اهمیت کتاب حاضر را از آن جهت دانسته که اولین تصنیف در باب نماز است و نگارنده‌اش از حافظان و ناقدان و پیشوایان حدیث شمرده می‌شود و این افتخار برای او کافی است که [[احمد بن حنبل]] و [[بخاری، محمد بن اسماعیل|بخاری]] از شاگردان او هستند<ref>ر.ک: همان، ص7</ref>.


    ==ساختار و محتوا==
    ==ساختار و محتوا==
    خط ۳۶: خط ۳۶:
    ==نمونه مباحث==
    ==نمونه مباحث==
    * با سند از عقیل از ابن حنفیه از [[امام علی(ع)]] نقل کرده است که گفت: «مفتاح الصلاة الطهور و تحريمها التكبير و تحليلها التسليم»<ref>ر.ک: همان، ص63</ref>؛ یعنی: کلید ورود به نماز، وضو گرفتن است و با گفتن تکبیرةالاحرام نماز شروع می‌شود و مواردی (از جمله روی برگرداندن از قبله) حرام می‌گردد و با گفتن سلام، نماز پایان می‌پذیرد و همان حرام‌شده‌ها، حلال می‌شود.
    * با سند از عقیل از ابن حنفیه از [[امام علی(ع)]] نقل کرده است که گفت: «مفتاح الصلاة الطهور و تحريمها التكبير و تحليلها التسليم»<ref>ر.ک: همان، ص63</ref>؛ یعنی: کلید ورود به نماز، وضو گرفتن است و با گفتن تکبیرةالاحرام نماز شروع می‌شود و مواردی (از جمله روی برگرداندن از قبله) حرام می‌گردد و با گفتن سلام، نماز پایان می‌پذیرد و همان حرام‌شده‌ها، حلال می‌شود.
    * برخی از روایات این کتاب بین شیعه و سنی مورد اختلاف است؛ به‌عنوان مثال [[ابن دکین]] چند روایت آورده است که این مضمون را می‌رساند که برخی در اذان یا خصوص اذان نماز صبح، به‌جای «حيَّ علی خير العمل»، می‌گفتند: «الصلاةُ خيرٌ من النوم»<ref>ر.ک: همان، ص182-185</ref>.
    * برخی از روایات این کتاب بین شیعه و سنی مورد اختلاف است؛ به‌عنوان مثال [[ابن دکین، فضل|ابن دکین]] چند روایت آورده است که این مضمون را می‌رساند که برخی در اذان یا خصوص اذان نماز صبح، به‌جای «حيَّ علی خير العمل»، می‌گفتند: «الصلاةُ خيرٌ من النوم»<ref>ر.ک: همان، ص182-185</ref>.
    یادآوری: اختلاف در خبر، تاریخی نیست، بلکه مشروعیت این تغییر و تبدیل، اختلافی است. نظر صحیح این است که آموزه و کلام «حيَّ علی خير العمل»، مشروع و جزو اذان است، ولی افزوده «الصلاةُ خيرٌ من النوم» مشروع نیست و خودسرانه اضافه شده است. یکی از شواهد این مطلب و بلکه تصریح به عدم مشروعیت آن در کتاب حاضر، این است: «فقال ويحك لا تزويد في أذان الله شيئاً»<ref>ر.ک: همان، ص185</ref>؛ یعنی: وای بر تو! افزودن چیزی در اذانی که خدا تشریع کرده، نداریم (ممنوع است).
    یادآوری: اختلاف در خبر، تاریخی نیست، بلکه مشروعیت این تغییر و تبدیل، اختلافی است. نظر صحیح این است که آموزه و کلام «حيَّ علی خير العمل»، مشروع و جزو اذان است، ولی افزوده «الصلاةُ خيرٌ من النوم» مشروع نیست و خودسرانه اضافه شده است. یکی از شواهد این مطلب و بلکه تصریح به عدم مشروعیت آن در کتاب حاضر، این است: «فقال ويحك لا تزويد في أذان الله شيئاً»<ref>ر.ک: همان، ص185</ref>؛ یعنی: وای بر تو! افزودن چیزی در اذانی که خدا تشریع کرده، نداریم (ممنوع است).



    نسخهٔ ‏۲۷ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۰:۱۱

    الصلاة
    الصلاة (ابن دکین)
    پدیدآورانابن دکین، فضل (نويسنده) شلاحی، صلاح بن عایض (محقق)
    سال نشر1417ق - 1996م
    چاپ1
    موضوعنماز - احادیث - احادیث احکام
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    الصلاة، از آثار محدث، حافظ، نسب‌شناس و فقیه قرن دوم هجری قمری، ابونعیم فضل بن عمرو بن حماد بن زهیر بن درهم قریشی تیمی طلحی ملایی کوفی، مشهور به ابن دُکَین (129-219ق)، مجموعه روایاتی است که احکام شرعی نماز و مسائل مرتبط را بیان می‌کند. پژوهشگر معاصر، صلاح بن عایض شلاحی، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و برای آن مقدمه‌ای روشمند و ارزنده نوشته و نویسنده و آثارش و کتاب حاضر را شناسانده و همچنین پاورقی‌هایی بر آن افزوده و منابع و اسناد روایاتش را استخراج کرده و به داوری سندی پرداخته است. محقق کتاب همچنین تعداد 89 نفر از مشایخ نویسنده را که در این کتاب، روایتی از آنان نقل شده، معرفی کرده است[۱] و همچنین، راویان این کتاب نیز شناسانده شده‌ است[۲].

    هدف و روش

    ساختار و محتوا

    این اثر، جزء اول از کتاب 3 جزیی «الصلاة» است و در 66 باب سامان یافته و 349 حدیث فقهی در آن نقل شده است[۵].

    نمونه مباحث

    • با سند از عقیل از ابن حنفیه از امام علی(ع) نقل کرده است که گفت: «مفتاح الصلاة الطهور و تحريمها التكبير و تحليلها التسليم»[۶]؛ یعنی: کلید ورود به نماز، وضو گرفتن است و با گفتن تکبیرةالاحرام نماز شروع می‌شود و مواردی (از جمله روی برگرداندن از قبله) حرام می‌گردد و با گفتن سلام، نماز پایان می‌پذیرد و همان حرام‌شده‌ها، حلال می‌شود.
    • برخی از روایات این کتاب بین شیعه و سنی مورد اختلاف است؛ به‌عنوان مثال ابن دکین چند روایت آورده است که این مضمون را می‌رساند که برخی در اذان یا خصوص اذان نماز صبح، به‌جای «حيَّ علی خير العمل»، می‌گفتند: «الصلاةُ خيرٌ من النوم»[۷].

    یادآوری: اختلاف در خبر، تاریخی نیست، بلکه مشروعیت این تغییر و تبدیل، اختلافی است. نظر صحیح این است که آموزه و کلام «حيَّ علی خير العمل»، مشروع و جزو اذان است، ولی افزوده «الصلاةُ خيرٌ من النوم» مشروع نیست و خودسرانه اضافه شده است. یکی از شواهد این مطلب و بلکه تصریح به عدم مشروعیت آن در کتاب حاضر، این است: «فقال ويحك لا تزويد في أذان الله شيئاً»[۸]؛ یعنی: وای بر تو! افزودن چیزی در اذانی که خدا تشریع کرده، نداریم (ممنوع است).

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه محقق، ص14-44
    2. ر.ک: همان، ص54-55
    3. ر.ک: همان، ص61
    4. ر.ک: همان، ص7
    5. ر.ک: متن کتاب، ص228
    6. ر.ک: همان، ص63
    7. ر.ک: همان، ص182-185
    8. ر.ک: همان، ص185

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.

    وابسته‌ها