أحكام القرآن (جهضمی‌‌): تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    جز (Hbaghizadeh صفحهٔ أحكام القرآن (اسماعیل بن اسحاق جهضمی‌‌) را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به أحكام القرآن (جهضمی‌‌) منتقل کرد)
     
    (۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
    خط ۵: خط ۵:
    | پدیدآورندگان
    | پدیدآورندگان
    | پدیدآوران =  
    | پدیدآوران =  
    [[جهضمی‌، اسما‌عیل‌ بن‌ اسحا‌ق‌]] (نويسنده)
    [[جهضمی، اسماعیل بن اسحاق]] (نويسنده)
    [[صبری، عامر حسن]] (محقق)
    [[صبری، عامر حسن]] (محقق)
    |زبان
    |زبان
    | زبان = عربی
    | زبان = عربی
    | کد کنگره =     
    | کد کنگره =BP ۹۹/۴/ج۹الف۳      
    | موضوع =
    | موضوع =تفا‌سیر فقهی‌ - ما‌لکی‌,قرآن‌ - احکا‌م‌ و قوانین‌
    |ناشر  
    |ناشر  
    | ناشر = دار ابن حزم
    | ناشر = دار ابن حزم
    خط ۲۵: خط ۲۵:
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    }}
    }}
    '''أحكام القرآن'''، تألیف قاضی، محدث، ادیب و فقیه مالکی قرن سوم هجری قمری، [[ابواسحاق اسماعیل بن اسحاق بن اسماعیل بن حماد بن زید بن درهم جَهضَمی ازدی بغدادی]] (197-282ق)، تفسیر ترتیبی با شیوه روایی و فقهی قرآن کریم است که کامل نیست و فقط شامل توضیح برخی از آیات از 10 سوره می‌شود. پژوهشگر معاصر، [[ابوحارث عامر حسن صبری]]، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و برای آن مقدمه‌ای روشمند و ارزنده نوشته و نویسنده و آثارش و کتاب حاضر را شناسانده و همچنین پاورقی‌هایی بر آن افزوده و منابع و اسناد روایاتش را استخراج کرده است. او همچنین تعداد 41 نفر از مشایخ [[قاضی ابواسحاق جهضمی]] را که از آنان در کتابش روایت آورده و نیز تعداد 25 نفر از شاگردانش را که از اندیشوران هستند، با اختصار و الفبایی شناسانده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص15-26</ref>.
    '''أحكام القرآن'''، تألیف قاضی، محدث، ادیب و فقیه مالکی قرن سوم هجری قمری، [[جهضمی، اسماعیل بن اسحاق|ابواسحاق اسماعیل بن اسحاق بن اسماعیل بن حماد بن زید بن درهم جَهضَمی ازدی بغدادی]] (197-282ق)، تفسیر ترتیبی با شیوه روایی و فقهی قرآن کریم است که کامل نیست و فقط شامل توضیح برخی از آیات از 10 سوره می‌شود. پژوهشگر معاصر، [[صبری، عامر حسن|ابوحارث عامر حسن صبری]]، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و برای آن مقدمه‌ای روشمند و ارزنده نوشته و نویسنده و آثارش و کتاب حاضر را شناسانده و همچنین پاورقی‌هایی بر آن افزوده و منابع و اسناد روایاتش را استخراج کرده است. او همچنین تعداد 41 نفر از مشایخ [[جهضمی، اسماعیل بن اسحاق|قاضی ابواسحاق جهضمی]] را که از آنان در کتابش روایت آورده و نیز تعداد 25 نفر از شاگردانش را که از اندیشوران هستند، با اختصار و الفبایی شناسانده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص15-26</ref>.


    ==هدف و روش==
    ==هدف و روش==
    * نسخه خطی این اثر، ناقص است<ref>ر.ک: همان، ص7</ref> و اول و آخرش در دسترس نیست و اگر نویسنده، مقدمه‌ای نوشته، اکنون در اختیار ما قرار ندارد و در نتیجه انگیزه و اهداف و چگونگی‌های پیدایش این کتاب، پنهان مانده است.
    * نسخه خطی این اثر، ناقص است<ref>ر.ک: همان، ص7</ref> و اول و آخرش در دسترس نیست و اگر نویسنده، مقدمه‌ای نوشته، اکنون در اختیار ما قرار ندارد و در نتیجه انگیزه و اهداف و چگونگی‌های پیدایش این کتاب، پنهان مانده است.
    * [[ابوحارث عامر حسن صبری]]، کتاب حاضر را از باارزش‌ترین آثار نویسنده دانسته که دانشی فراوان و فوایدی بسیار دارد و کسی بر او سبقت نگرفته و پیشوایان متعددی که بعد از او آمده‌اند از این کتاب، بهره برده‌اند و برخی به تهذیب و اختصار آن همت گمارده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص6-7</ref>.
    * [[صبری، عامر حسن|ابوحارث عامر حسن صبری]]، کتاب حاضر را از باارزش‌ترین آثار نویسنده دانسته که دانشی فراوان و فوایدی بسیار دارد و کسی بر او سبقت نگرفته و پیشوایان متعددی که بعد از او آمده‌اند از این کتاب، بهره برده‌اند و برخی به تهذیب و اختصار آن همت گمارده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص6-7</ref>.


    ==ساختار و محتوا==
    ==ساختار و محتوا==
    خط ۴۹: خط ۴۹:


    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
    [[رده:تفسیر]]
    [[رده:تفاسیر فقهی (آیات الاحکام)]]


    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 اسفند 1402]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ بهمن 1402 توسط محمد خردمند]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ بهمن 1402 توسط محمد خردمند]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ بهمن 1402 توسط محسن عزیزی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ بهمن 1402 توسط محسن عزیزی]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۷ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۰:۰۲

    أحكام القرآن(جهضمی‌، اسما‌عیل‌ بن‌ اسحا‌ق‌)
    أحكام القرآن (جهضمی‌‌)
    پدیدآورانجهضمی، اسماعیل بن اسحاق (نويسنده) صبری، عامر حسن (محقق)
    ناشردار ابن حزم
    مکان نشرلبنان - بیروت
    سال نشر1426ق - 2005م
    چاپ1
    شابک9953-81-112-1
    موضوعتفا‌سیر فقهی‌ - ما‌لکی‌,قرآن‌ - احکا‌م‌ و قوانین‌
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    BP ۹۹/۴/ج۹الف۳
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    أحكام القرآن، تألیف قاضی، محدث، ادیب و فقیه مالکی قرن سوم هجری قمری، ابواسحاق اسماعیل بن اسحاق بن اسماعیل بن حماد بن زید بن درهم جَهضَمی ازدی بغدادی (197-282ق)، تفسیر ترتیبی با شیوه روایی و فقهی قرآن کریم است که کامل نیست و فقط شامل توضیح برخی از آیات از 10 سوره می‌شود. پژوهشگر معاصر، ابوحارث عامر حسن صبری، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و برای آن مقدمه‌ای روشمند و ارزنده نوشته و نویسنده و آثارش و کتاب حاضر را شناسانده و همچنین پاورقی‌هایی بر آن افزوده و منابع و اسناد روایاتش را استخراج کرده است. او همچنین تعداد 41 نفر از مشایخ قاضی ابواسحاق جهضمی را که از آنان در کتابش روایت آورده و نیز تعداد 25 نفر از شاگردانش را که از اندیشوران هستند، با اختصار و الفبایی شناسانده است[۱].

    هدف و روش

    • نسخه خطی این اثر، ناقص است[۲] و اول و آخرش در دسترس نیست و اگر نویسنده، مقدمه‌ای نوشته، اکنون در اختیار ما قرار ندارد و در نتیجه انگیزه و اهداف و چگونگی‌های پیدایش این کتاب، پنهان مانده است.
    • ابوحارث عامر حسن صبری، کتاب حاضر را از باارزش‌ترین آثار نویسنده دانسته که دانشی فراوان و فوایدی بسیار دارد و کسی بر او سبقت نگرفته و پیشوایان متعددی که بعد از او آمده‌اند از این کتاب، بهره برده‌اند و برخی به تهذیب و اختصار آن همت گمارده‌اند[۳].

    ساختار و محتوا

    «أحكام القرآن» به‌صورت کامل به دست ما نرسیده است و کتاب حاضر، بخش‌های باقی‌مانده آن است که شامل تعداد 441 روایت تفسیری برای آیات فقهی می‌شود و به‌ترتیب، برخی از آیات 10 سوره‌ ذیل را توضیح می‌دهد: نساء، مائده، مؤمنون، نور، مجادله، صفّ، جمعه، منافقون، تغابن و طلاق.

    نمونه مباحث

    • در تفسیر «إِنْ تَجْتَنِبُوا كبَائِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُكفِّرْ عَنْكمْ سَيئَاتِكمْ وَ نُدْخِلْكمْ مُدْخَلًا كرِيمًا» (نساء: 31)، از پیامبر(ص) نقل کرده است که می‌گفت: «مِن الكبائرِ شَتمُ الرّجُلِ والِدَيهِ». قالوا: يا رسول‌الله هل يشتم الرجل والديه؟ قال: «يسبُّ الرّجُلُ أبا الرّجُلِ فيسبُّ أباهُ و يسبُّ اُمَّهُ فيسبُّ اُمَّهُ»[۴]؛ یعنی: یکی از گناهان کبیره این است که شخصی به پدر و مادر خودش فحش بدهد. گفتند: ای رسول خدا آیا کسی به والدین خود دشنام می‌دهد؟! پیامبر(ص) گفت: به پدر کسی دشنام می‌دهد، او واکنش نشان می‌دهد و به پدرش فحش می‌دهد و یا به مادر کسی ناسزا می‌گوید و طرف مقابل هم، مادرش را مورد فحاشی قرار می‌دهد.
    • «لعن رسول‌الله(ص) الراشي و المرتشي و الرائش»[۵]؛ یعنی: فرستاده خدا(ص)، 3 نفر را لعنت کرده است: رشوه‌گیرنده، رشوه‌دهنده و میانجی و دلال رشوه.
    • از قتاده نقل کرده است که آیه «فَاتَّقُوا اللَّهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ» (تغابن: 16) (پس تا مى‌توانید تقوای الهی در پیش بگیرید)، آیه «يا أَيهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ» (آل ‌عمران: 102) (ای مؤمنان آن‌گونه که حق تقواداری است، خودنگهداری کنید و از نافرمانی خدا بپرهیزید) را نسخ کرده است[۶].

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه محقق، ص15-26
    2. ر.ک: همان، ص7
    3. ر.ک: همان، ص6-7
    4. ر.ک: متن کتاب، ص76- 77
    5. ر.ک: همان، ص138
    6. ر.ک: همان، ص226

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.

    وابسته‌ها