جامع الأحادیث (سیوطی): تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - '( ' به '(')
    برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۳۰: خط ۳۰:
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    }}
    }}
    '''جامع الأحادیث'''، گردآوری و بازچینش سه کتاب ([[الجامع الصغیر]]، [[زوائد الجامع الصغیر]] و [[الجامع الکبیر]] از آثار حدیثی ادیب، محدّث، مفسّر، فقیه و نویسنده فعّال شافعی قرن نهم و دهم قمری؛ [[جلال‌الدین عبدالرحمن سیوطی]] (849- 911ق) است که [[عباس احمد صقر]] و [[احمد عبدالجواد]] آن را تنظیم و منتشر کرده‌اند. [[سیوطی]]  خود گفته است که دویست هزار روایت را حفظ کرده و از آن، کمتر از 50 هزار در جوامع حدیثی او آمده و به دست ما رسیده است <ref> مقدمه کتاب، ج1، ص8. </ref>
    '''جامع الأحادیث'''، گردآوری و بازچینش سه کتاب ([[الجامع الصغیر]]، [[زوائد الجامع الصغیر]] و [[الجامع الکبیر]] از آثار حدیثی ادیب، محدّث، مفسّر، فقیه و نویسنده فعّال شافعی قرن نهم و دهم قمری؛ [[جلال‌الدین عبدالرحمن سیوطی]] (849- 911ق) است که [[صقر، عباس احمد|عباس احمد صقر]] و [[عبدالجواد، احمد|احمد عبدالجواد]] آن را تنظیم و منتشر کرده‌اند. [[سیوطی]]  خود گفته است که دویست هزار روایت را حفظ کرده و از آن، کمتر از 50 هزار در جوامع حدیثی او آمده و به دست ما رسیده است <ref> مقدمه کتاب، ج1، ص8. </ref>


    ==هدف و روش==
    ==هدف و روش==
    *شیخ الأزهر، [[سید عبدالحلیم محمود]] نوشته است: [[سیوطی]] کوشیده است جمیع احادیث پیامبر(ص) را در جوامع خودش؛ [[الجامع الصغیر و زوائده]] و [[الجامع الکبیر]]، گردآوری کند: اول بر اساس الفبایی نظم داده است تا با دانستن اولین کلمه هر روایت، یافتن متن روایت و درجه صحت یا ضعف آن و دسترسی به آن آسان شود و دوم بر طبق مسانید تا معلوم شود هر صحابی از پیامبر(ص) چه روایاتی نقل کرده است و [[سیوطی]] با این کار به سیره مطهر نبوی(ص) خدمت کرده است <ref> همان، ص3. </ref>
    *شیخ الأزهر، [[سید عبدالحلیم محمود]] نوشته است: [[سیوطی]] کوشیده است جمیع احادیث پیامبر(ص) را در جوامع خودش؛ [[الجامع الصغیر و زوائده]] و [[الجامع الکبیر]]، گردآوری کند: اول بر اساس الفبایی نظم داده است تا با دانستن اولین کلمه هر روایت، یافتن متن روایت و درجه صحت یا ضعف آن و دسترسی به آن آسان شود و دوم بر طبق مسانید تا معلوم شود هر صحابی از پیامبر(ص) چه روایاتی نقل کرده است و [[سیوطی]] با این کار به سیره مطهر نبوی(ص) خدمت کرده است <ref> همان، ص3. </ref>
    *[[احمد عبدالجواد]]  محقق کتاب نیز نوشته است:  خدا را می‌ستایم که مرا موفق کرد تا به احادیث نبوی خدمت کنم و کتابی برای مردم فراهم کنم که جامع احادیثی است که [[سیوطی]] در کتاب‌های جامع خودش؛ ([[الجامع الصغیر]]، [[زوائد الجامع الصغیر]] و [[الجامع الکبیر]]) جمع کرده است و این کتاب اخیر ([[الجامع الکبیر]]) از 500 سال پیش (یعنی از زمان تألیف) تاکنون همچنان به‌صورت نسخه خطی باقی مانده است.
    *[[عبدالجواد، احمد|احمد عبدالجواد]]  محقق کتاب نیز نوشته است:  خدا را می‌ستایم که مرا موفق کرد تا به احادیث نبوی خدمت کنم و کتابی برای مردم فراهم کنم که جامع احادیثی است که [[سیوطی]] در کتاب‌های جامع خودش؛ ([[الجامع الصغیر]]، [[زوائد الجامع الصغیر]] و [[الجامع الکبیر]]) جمع کرده است و این کتاب اخیر ([[الجامع الکبیر]]) از 500 سال پیش (یعنی از زمان تألیف) تاکنون همچنان به‌صورت نسخه خطی باقی مانده است.
    *این کتاب، جامع احادیثی است که دو حافظ [[مناوی]] و [[شریف ادریس عراقی مغربی]] بر کتاب [[الجامع الکبیر]] به عنوان استدراک افزوده‌اند و همچنان به‌شکل خطی مانده است و همچنین ان‌شاءالله جامع هر استدراکی خواهد شد که حافظان بر [[الجامع الکبیر]] اضافه کرده‌اند. و من این جامع را جامع الأحادیث نامیدم و به‌ این ترتیب جامع الأحادیث، بزرگترین فرهنگ‌نامه حدیث نبوی است که قبل از [[سیوطی]] هیچ کسی جمع نکرده است <ref> همان، ج1، ص5. </ref>
    *این کتاب، جامع احادیثی است که دو حافظ [[مناوی، محمد عبدالرئوف|مناوی]] و [[شریف ادریس عراقی مغربی]] بر کتاب [[الجامع الکبیر]] به عنوان استدراک افزوده‌اند و همچنان به‌شکل خطی مانده است و همچنین ان‌شاءالله جامع هر استدراکی خواهد شد که حافظان بر [[الجامع الکبیر]] اضافه کرده‌اند. و من این جامع را جامع الأحادیث نامیدم و به‌ این ترتیب جامع الأحادیث، بزرگترین فرهنگ‌نامه حدیث نبوی است که قبل از [[سیوطی]] هیچ کسی جمع نکرده است <ref> همان، ج1، ص5. </ref>
    *اگر این جامع الأحادیث را بخوانید مانند آن است که بیشتر از 70 کتاب روایی را خوانده باشید و اسامی کسانی که این احادیث را با سند نقل کرده‌اند گاهی با رمز (مثل «خ» برای بخاری، «م» برای مسلم و «د» برای ابوداوود) و گاهی با اسم (مثل «مسند الامام الشافعي») بیان شده است<ref> همان، ص6. </ref>
    *اگر این جامع الأحادیث را بخوانید مانند آن است که بیشتر از 70 کتاب روایی را خوانده باشید و اسامی کسانی که این احادیث را با سند نقل کرده‌اند گاهی با رمز (مثل «خ» برای بخاری، «م» برای مسلم و «د» برای ابوداوود) و گاهی با اسم (مثل «مسند الامام الشافعي») بیان شده است<ref> همان، ص6. </ref>
    ==ساختار و محتوا==
    ==ساختار و محتوا==

    نسخهٔ ‏۱۷ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۲۹

    جامع الأحادیث سیوطی
    جامع الأحادیث (سیوطی)
    پدیدآورانسیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر (نويسنده)

    صقر، عباس احمد (گردآورنده) عبدالجواد، احمد (گردآورنده) مکتب البحوث و الدراسات فی دار الفکر (سایر) عبدالجواد، احمد (مصحح) صقر، عباس احمد (مصحح)

    مناوی، محمد عبدالرؤوف بن تاج العارفین (نويسنده)
    عنوان‌های دیگرالجامع الأزهر من حدیث النبي الأنور ** الجامع الصغیر و زوائده و الجامع الکبیر
    ناشردار الفکر
    مکان نشرلبنان - بیروت
    سال نشر1414ق - 1994م
    چاپ1
    شابک-
    زبانعربی
    تعداد جلد21
    کد کنگره
    /س9ج2 124/5 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    جامع الأحادیث، گردآوری و بازچینش سه کتاب (الجامع الصغیر، زوائد الجامع الصغیر و الجامع الکبیر از آثار حدیثی ادیب، محدّث، مفسّر، فقیه و نویسنده فعّال شافعی قرن نهم و دهم قمری؛ جلال‌الدین عبدالرحمن سیوطی (849- 911ق) است که عباس احمد صقر و احمد عبدالجواد آن را تنظیم و منتشر کرده‌اند. سیوطی خود گفته است که دویست هزار روایت را حفظ کرده و از آن، کمتر از 50 هزار در جوامع حدیثی او آمده و به دست ما رسیده است [۱]

    هدف و روش

    • شیخ الأزهر، سید عبدالحلیم محمود نوشته است: سیوطی کوشیده است جمیع احادیث پیامبر(ص) را در جوامع خودش؛ الجامع الصغیر و زوائده و الجامع الکبیر، گردآوری کند: اول بر اساس الفبایی نظم داده است تا با دانستن اولین کلمه هر روایت، یافتن متن روایت و درجه صحت یا ضعف آن و دسترسی به آن آسان شود و دوم بر طبق مسانید تا معلوم شود هر صحابی از پیامبر(ص) چه روایاتی نقل کرده است و سیوطی با این کار به سیره مطهر نبوی(ص) خدمت کرده است [۲]
    • احمد عبدالجواد محقق کتاب نیز نوشته است: خدا را می‌ستایم که مرا موفق کرد تا به احادیث نبوی خدمت کنم و کتابی برای مردم فراهم کنم که جامع احادیثی است که سیوطی در کتاب‌های جامع خودش؛ (الجامع الصغیر، زوائد الجامع الصغیر و الجامع الکبیر) جمع کرده است و این کتاب اخیر (الجامع الکبیر) از 500 سال پیش (یعنی از زمان تألیف) تاکنون همچنان به‌صورت نسخه خطی باقی مانده است.
    • این کتاب، جامع احادیثی است که دو حافظ مناوی و شریف ادریس عراقی مغربی بر کتاب الجامع الکبیر به عنوان استدراک افزوده‌اند و همچنان به‌شکل خطی مانده است و همچنین ان‌شاءالله جامع هر استدراکی خواهد شد که حافظان بر الجامع الکبیر اضافه کرده‌اند. و من این جامع را جامع الأحادیث نامیدم و به‌ این ترتیب جامع الأحادیث، بزرگترین فرهنگ‌نامه حدیث نبوی است که قبل از سیوطی هیچ کسی جمع نکرده است [۳]
    • اگر این جامع الأحادیث را بخوانید مانند آن است که بیشتر از 70 کتاب روایی را خوانده باشید و اسامی کسانی که این احادیث را با سند نقل کرده‌اند گاهی با رمز (مثل «خ» برای بخاری، «م» برای مسلم و «د» برای ابوداوود) و گاهی با اسم (مثل «مسند الامام الشافعي») بیان شده است[۴]

    ساختار و محتوا

    مطالب این کتاب (21 جلدی) با بخش اقوال و حرف الف آغاز شده و با حرف یاء پایان پذیرفته است و بخش افعال نیز با مسانید صحابه عشره مبشره شروع شده و بعد با مسانید آباء کرام، مسانید امهات طاهرات و مسانید اصحابی که اسامی آنها «ال» دارد، ادامه یافته و آنگاه بقیه مسانید به ترتیب الفبایی آمده است و در پایان هم مراسیل قرار دارد [۵]

    انتقاد

    این کتاب فاقد فهرستهای فنی و حتی فهرست مطالب است! و روایات به‌صورت لفظی و الفبایی تنظیم شده و هیچ عنوان‌گذاری موضوعی ندارد. تنظیم‌کنندگان، جلد دوازدهم را به «موضوعات» (روایات ساختگی) اختصاص داده‌اند و در آن تعداد 1257 روایت موضوع را به ترتیب الفبایی نقل کرده‌اند و در آغاز تأکید کرده‌اند: احادیث موضوعه، روایاتی است که سیوطی تذکر داده است که در آن عللی (عیوبی) هست و یا گفته شده که ساختگی است و بر دانشوران پنهان نیست که بسیاری از این روایات شواهدی دارد که آن را از ساختگی بودن خارج می‌سازد و وارد جرگه روایات ضعیف می‌کند [۶]

    نمونه مباحث

    • خرائطی در مکارم الأخلاق از ابن مسعود نقل کرده است که پیامبر(ص) گفت: «مُرهم بإفشاء السلام و قلّة الکلام إلّا في ما یعنیهم.» [۷] یعنی: به مردم فرمان ده که به یکدیگر بلند و آشکارا سلام کنند و جز در موارد لازم و ضروری، کم سخن بگویند.
    • تاریخ ابن عساکر از عمار بن یاسر نقل کرده است که او گفت: شنیدم پیامبر(ص) گفت: «یا علي! ستقاتلک الفئة الباغیة و انت علی الحقّ فمن لم‌ینصرک یومئذٍ فلیس منّي.» [۸] یعنی: ای علی(ع) گروهی ستمگر با تو خواهند جنگید در وضعیتی که تو برحقّ هستی. پس هر کسی که تو را آن زمان یاری نکند، از من نیست. (یعنی مسلمان نیست و ایمان ندارد.(

    پانویس

    1. مقدمه کتاب، ج1، ص8.
    2. همان، ص3.
    3. همان، ج1، ص5.
    4. همان، ص6.
    5. همان، ج1، ص9.
    6. متن کتاب، ج12، ص5.
    7. متن کتاب، ج5، ص452.
    8. همان، ج21، ص63.

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.


    وابسته‌ها