الديباج (معمر بن مثنی): تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = عربی | | زبان = عربی | ||
| کد کنگره = / | | کد کنگره = PJA۳۳۹۶/د۹ ۱۳۷۰ | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:زبان‌شناسی، زبان و ادبیات]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (مصری، قبطی، سامی، آشوری، سومری، عبری، آرامی، سریانی، عربی، حبشی)]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات عربی]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 بهمن 1402]] | ||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ بهمن 1402 توسط سید حمید رضا حسینی هاشمی]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ بهمن 1402 توسط سید حمید رضا حسینی هاشمی]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ بهمن 1402 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ بهمن 1402 توسط محسن عزیزی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۴ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۵۵
| الديباج(ابوعبیده، معمر بن مثنی) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابوعبیده، معمر بن مثنی (نويسنده) |
| ناشر | [بی نا] |
| مکان نشر | [بی جا] - [بی جا] |
| سال نشر | 13سده |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | PJA۳۳۹۶/د۹ ۱۳۷۰ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
كتاب الديباج، نوشته ابوعبیده معمر بن مثنی (210-114ق)، راوی و لغت‌شناس بزرگ اوایل عصر عباسی است. الديباج، نخستین اثری است که درباره برجسته‌ترین شاعران، سوارکاران دلاور، بخشندگان و وفاداران قبایل عرب در جاهلیت و اسلام نوشته شده است.
ابوعبیده در تدوین این رساله، با عنایت به روش معمول در عکاظ، 3 تن از مشهورترین افراد هر گروه را برگزیده و اخبار و روایات مربوط به آنان را گردآوری کرده است. این اثر مورد توجه بسیار نویسندگان کهن بوده و از نخستین کتاب‌هایی است که در اندلس شهرت یافته است. ابوعبیده کتاب دیگری نیز به نام «الديباجة» نوشته بوده است. برخی به‌اشتباه این دو اثر را یکی پنداشته‌اند، حال آنکه الديباجة مانند «الخيل» اثر دیگری درباره اسب بوده است. الديباج به کوشش عبدالله بن سلیمان جربوع و عبدالرحمن بن سلیمان عثیمین در قاهره به چاپ رسیده است. ابوعبیده را باید به‌حق از پیش‌گامان نهضت گردآورى تدوین اشعار و اخبار عرب دانست که از نیمه دوم سده دوم هجری آغاز شد و تا اواخر سده سوم هجری در شهرهاى بصره، کوفه و بغداد ادامه داشت. با ظهور او و اصمعى که هر دو از شاگردان ابوعمرو بن علا و از استادان مکتب بصره بودند، روایت شعر و اخبار و نوادر عرب به دوران تازه‌اى گام نهاد[۱].
برخی از عنوان‌هایی که ابوعبیده در «دیباج» در ویژگی‌های کسان و قبایل جاهلی و دوره اسلامی فهرست کرده است، عبارتند از: شاعرترینها (امرؤالقیس، نابغه و زهیر)[۲]؛ نخستین رجزخوان‌ها (نمونه آن این رجز است: إنّي أنا الأغلبُ أضحی قد نشر)[۳]؛ اسب‌سواران جنگجو (مانند درید بن صمه جشمی)[۴]؛ دست‌و‌دل‌بازترین‌ها (مانند حاتم طایی)[۵]؛ یغماگران (مانند منتشر بن وهب باهلی)[۶]؛ وفادارترین‌ها (مانند سموئل بن عادیا)[۷] و....
نویسنده، «جنگ‌های طولانی عرب در جاهلیت» را چنین برشمرده است:
- جنگ اوس و خزرج که تا زمان بعثت پیامبر(ص) ادامه داشت و با اسلام آوردن آنها به صلح انجامید؛
- جنگ بکر و تغلب که چهل سال طول کشید؛
- جنگ عبس و ذبیان که حدود چهل سال ادامه داشت[۸].
پانویس
منابع مقاله
- متن کتاب.
- فاتحی‌نژاد، عنایت‌الله، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1392.