کلید صبح (رباعیات مولانا): تفاوت میان نسخه‌ها

کتاب کلید صبح با مقدّمه‌ای مختصر آغاز شده است و در این مقدّمه به قدرت شعری [[مولانا]] و خواص شعری او اشاره شده است. در همین مقدّمه‌ی کوتاه در عین حال از محتوای آنچه که در رباعیات وی دیده می‌شود سخن گفته و گذشته از عاشقانه و عارفانه بودن آنها توجّه به جنبه‌های قرآنی و حدیثی آن داشته است. و به طور اجمال در خصوص رباعیات [[مولانا]] بیان داشته است: باری رباعیات مولانا نیز که کمتر مورد توجّه مشتاقان [[مولانا]] قرار گرفته در واقع از لحاظ مضمون و محتوی چیزی کم از غزلیات و مثنویهای او ندارد، نا آشنایی و یا کم آشنا بودن مشتاقان مولانا با این بخش از اشعار مولانا سبب شده که به [[دیوان کبیر]] و [[مثنوی]] گرایش بیشتری پیدا کنند و حال آن که در رباعیات نیز مولانا همان کسی است که به قوّت غزل سروده و به لطافت و نرمی‌مثنوی را. رباعیات مولانا هم، جامع فکر و تجربه و معرفت اوست در قالبی مختصرتر و قابل حفظ و ارائه. سیر و سلوک عرفانی، خودشناسی، معرفت، توحید، جهان‌شناسی، انسان‌شناسی، جامعه‌شناسی، پیامبرشناسی، ولی‌شناسی، حکمت و فلسفه، ادبیات و نکاتی از لطائف، نقد و تحلیلها، امثال و حکم و بسیاری دیگر از مفاهیم نابی که در دیگر آثار مولانا وجود دارد در اینجا نیز عیناً وجود دارد. امید است با نشر این اثر ارتباط و شناخت مردم ما با مولانای عزیز بیشتر شده و او را در این قالب هم که استادانه ظاهر شده است مورد عنایت و تفقّد قرار دهند<ref>مقدمه، صص 8-7</ref>.

کلید صبح در چینش رباعیات ضمن اینکه با شماره از 1 الی 1983 را مسلسل‌ وار ترتیب و منظّم نموده است این نیز در این چینش وجود دارد که رباعیات به شکل الفبایی از الف تا یا تنظیم شده است و این ترتیب را در انتهای ابیات می‌توان شاهد بود.

کلید صبح به نظر استاد [[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]] در بر دارنده‌ی مفاهیمی‌است که در دیوان کبیر یا در [[مثنوی معنوی]] [[مولانا]] وجود دارد. بیان عرفان و دین و حکمت، استفاده از آیات قرآن و احادیث پیامبر، بیان حالات عاشقانه، تذکارهای سلوکی و بسیاری دیگر از مسائلی که در دیگر آثار [[مولانا]] وجود دارد در اینجا نیز دیده می‌شود.

گرچه نویسنده از سختی ها و مرارتهای تصحیح رباعیات مولانا در مقدّمه چیزی را بیان نکرده است ولی مسلّم است که کار تصحیح آنهم به نوعی که وی اعتقاد دارد امری طاقت فرسا و دشوار است. با این وجود ارائه‌ی نسخه ای که به نظر جامع می‌آید را در کار کرده است ولی شاید اگر فرصتی دیگر برای بازنگری مجدّد وجود داشته باشد در برخی رباعیات نیز تجدید نظری داشته باشد.

رباعی شماره 390 کلید صبح:  

{{شعر}}

{{ب|'' با وصل خوشت می‌زیم و می‌گیرم ''|2='' وصلی، که در او فراق را رنگی نیست ''<ref>کلید صبح، رباعی 390، ص 106</ref>}}

{{پایان شعر}}

اختلاف دیگری که در نگارش و صورت وجود دارد این است که استاد محمّدی با إاعراب مناسب و با علائم دستوری مطلب و رباعی را به شکل اصلیِ آن به خواننده ارائه می‌دهد. بدیهی است که اگر از إعراب مناسب و از علائم دستوری لازم در اینگونه متون استفاده نکنیم، هم خوانش آن دشوار می‌شود و هم معنای آن چنانکه باید حاصل نمی‌شود، از این رو تصحیح استاد محمّدی ترجیح می‌یابد زیرا به این نکات به دقّت تمام توجّه کرده است. به هر حال به این رباعی هم می‌توان نظر داشت. رباعی شماره 377 [[دیوان کبیر]] در برابر رباعی شماره 161 کلید صبح.