المختار في الرد علي النصاري: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR67826J1.jpg | عنوان = المختار في الرد علي النصاري | عنوان‌های دیگر = دراسه تحلیلیه التقویمیة | پدیدآورندگان | پدیدآوران = جاحظ، عمرو بن بحر (نويسنده) شرقاوی، محمد عبد الله (محقق) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = /ج2 م3...» ایجاد کرد)
     
    بدون خلاصۀ ویرایش
     
    (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
    خط ۲۵: خط ۲۵:
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    }}
    }}
    '''المختار في الرد علی النصاری'''، تألیف ابوعثمان عمرو بن بحر مشهور به جاحظ (160-255ق)، اولین رساله‌ای است که به‌طور کامل در موضوع رد عقاید مسیحیت به دست ما رسیده است و از این جهت حائز اهمیت است.
    '''المختار في الرد علی النصاری'''، تألیف [[جاحظ، عمرو بن بحر|ابوعثمان عمرو بن بحر]] مشهور به [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] (160-255ق)، اولین رساله‌ای است که به‌طور کامل در موضوع رد عقاید مسیحیت به دست ما رسیده است و از این جهت حائز اهمیت است.


    محقق اثر در مقدمه کتاب چنین نوشته است: «رساله مختصری از جاحظ با نام «المختار في الرد علی النصاری» را دیدم، که مورد توجه مستشرقین یوشع فنکل و ریشر و پس از آنها عبدالسلام هارون قرار گرفته و طبع و نشر شده است؛ لیکن هیچ‌یک از ایشان – تا آنجا که می‌دانم - به تحقیق و تحلیل و ارزش‌گذاری آن نپرداخته‌اند؛ بااینکه این کتاب از اولین رساله‌هایی است که در زمینه رد عقاید اهل کتاب، یهود و نصاری به دست ما رسیده است و کتاب دیگری از نویسندگان معاصر جاحظ و پیشینیان بر او به دست نیامده است؛ تنها مطالبی که از نوشته‌های پیش از جاحظ وجود دارد، کتاب مهتدی علی بن ربن طبری، «الدين و الدولة في إثبات نبوة سيدنا محمد» است که از آن هم چیزی معروف و شناخته‌شده نیست، جز پاره‌ای از اشارات که در بعضی از کتب که از آن بهره برده‌اند، محفوظ مانده و یا از خلال نقدهایی که بعضی از نصاری بر مطالب آن نوشته‌اند، معلوم است<ref>ر.ک: مقدمه، ص5</ref>‏.
    محقق اثر در مقدمه کتاب چنین نوشته است: «رساله مختصری از [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] با نام «المختار في الرد علی النصاری» را دیدم، که مورد توجه مستشرقین یوشع فنکل و ریشر و پس از آنها عبدالسلام هارون قرار گرفته و طبع و نشر شده است؛ لیکن هیچ‌یک از ایشان – تا آنجا که می‌دانم - به تحقیق و تحلیل و ارزش‌گذاری آن نپرداخته‌اند؛ بااینکه این کتاب از اولین رساله‌هایی است که در زمینه رد عقاید اهل کتاب، یهود و نصاری به دست ما رسیده است و کتاب دیگری از نویسندگان معاصر [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] و پیشینیان بر او به دست نیامده است؛ تنها مطالبی که از نوشته‌های پیش از [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] وجود دارد، کتاب مهتدی علی بن ربن طبری، «الدين و الدولة في إثبات نبوة سيدنا محمد» است که از آن هم چیزی معروف و شناخته‌شده نیست، جز پاره‌ای از اشارات که در بعضی از کتب که از آن بهره برده‌اند، محفوظ مانده و یا از خلال نقدهایی که بعضی از نصاری بر مطالب آن نوشته‌اند، معلوم است<ref>ر.ک: مقدمه، ص5</ref>‏.


    اهمیت این رساله، یکی از آن جهت است که کهن‌ترین متنی است که پیرامون مناظره دینی در جامعه اسلامی، علیه یهویان و مسیحیان، به دست ما رسیده و دیگر از آن جهت است که پرده از بزرگی جاحظ در علم و دانش برمی‌دارد و روشن می‌کند که جاحظ تنها ادیب، ناقد و متکلم نیست، بلکه عالم به ادیان و مطلع از کتب و عقاید آنها نیز هست<ref>ر.ک: متن کتاب، ص12</ref>‏.
    اهمیت این رساله، یکی از آن جهت است که کهن‌ترین متنی است که پیرامون مناظره دینی در جامعه اسلامی، علیه یهویان و مسیحیان، به دست ما رسیده و دیگر از آن جهت است که پرده از بزرگی [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] در علم و دانش برمی‌دارد و روشن می‌کند که [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] تنها ادیب، ناقد و متکلم نیست، بلکه عالم به ادیان و مطلع از کتب و عقاید آنها نیز هست<ref>ر.ک: متن کتاب، ص12</ref>‏.


    نویسنده، پس از مقدمه، مباحث کتاب را در دو بخش (قسم) مطرح کرده است:
    نویسنده، پس از مقدمه، مباحث کتاب را در دو بخش (قسم) مطرح کرده است:
    # مباحث بخش اول، مشتمل بر معرفی رساله، ارزش علمی آن، شیوه جاحظ در این رساله، خطر نصاری در نشر الحاد و بدعت، مسئله انکار تکلم عیسی(ع) در مهد توسط نصاری، انقطاع سند دین مسیحیت و تناقضات کتب ایشان، انتساب فرزندی خداوند به عیسی(ع)، رد بعضی از ادعاهای یهود، زمان ترجمه انجیل به زبان عربی و مباحثی ازاین‌دست و خاتمه است.
    # مباحث بخش اول، مشتمل بر معرفی رساله، ارزش علمی آن، شیوه [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] در این رساله، خطر نصاری در نشر الحاد و بدعت، مسئله انکار تکلم عیسی(ع) در مهد توسط نصاری، انقطاع سند دین مسیحیت و تناقضات کتب ایشان، انتساب فرزندی خداوند به عیسی(ع)، رد بعضی از ادعاهای یهود، زمان ترجمه انجیل به زبان عربی و مباحثی ازاین‌دست و خاتمه است.
    # بخش دوم کتاب نیز مشتمل بر نص رساله جاحظ است.
    # بخش دوم کتاب نیز مشتمل بر نص رساله جاحظ است.


    جاحظ در بخشی از این رساله اذهان را به مسئله بسیار مهمی توجه می‌دهد، که عبارت از مبهم و نامفهوم بودن کلام و اعتقاد نصاری درباره مسیح(ع) است. تا آنجا که می‌دانیم جاحظ اولین کسی است که در این رابطه بحث کرده است و علمای پس از او که به مقایسه بین ادیان اهتمام کرده‌اند، مانند قاضی عبدالجبار اسدآبادی، ابوولید باجی، قرطبی، خزرجی، ابوحامد غزالی و... از او گرفته‌اند<ref>ر.ک: همان، ص22</ref>‏.
    [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] در بخشی از این رساله اذهان را به مسئله بسیار مهمی توجه می‌دهد، که عبارت از مبهم و نامفهوم بودن کلام و اعتقاد نصاری درباره مسیح(ع) است. تا آنجا که می‌دانیم [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] اولین کسی است که در این رابطه بحث کرده است و علمای پس از او که به مقایسه بین ادیان اهتمام کرده‌اند، مانند قاضی عبدالجبار اسدآبادی، [[باجی، سلیمان بن خلف|ابوولید باجی]]، [[قرطبی، محمد بن احمد|قرطبی]]، [[خزرجی، علی بن حسن|خزرجی]]، [[غزالی، محمد بن محمد|ابوحامد غزالی]] و... از او گرفته‌اند<ref>ر.ک: همان، ص22</ref>‏.


    از دیگر مسائل مهمی که جاحظ در این رساله مختصر مطرح کرده، خدشه بر روات اناجیل مسیحیت و رسائل ایشان و عدم اتصال به مسیح(ع)، یعنی انقطاع سند نصرانیت است. جاحظ باب جدل موضوعی را بر اساس نقد سند و متن باهم گشوده و با استقراء نصوص و مقارنه آنها و مطالعه سند آنها بحث کرده است. این بدون شک شیوه‌ای روشمند و ابتکاری است<ref>ر.ک: همان، ص26</ref>‏.
    از دیگر مسائل مهمی که [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] در این رساله مختصر مطرح کرده، خدشه بر روات اناجیل مسیحیت و رسائل ایشان و عدم اتصال به مسیح(ع)، یعنی انقطاع سند نصرانیت است. [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] باب جدل موضوعی را بر اساس نقد سند و متن باهم گشوده و با استقراء نصوص و مقارنه آنها و مطالعه سند آنها بحث کرده است. این بدون شک شیوه‌ای روشمند و ابتکاری است<ref>ر.ک: همان، ص26</ref>‏.


    ==پانویس ==
    ==پانویس ==
    خط ۵۸: خط ۵۸:
    [[رده:قراءات آحاد، شواذ، موضوع، مدرج، قرائت رسول، مباحث دیگر علم قرائت]]
    [[رده:قراءات آحاد، شواذ، موضوع، مدرج، قرائت رسول، مباحث دیگر علم قرائت]]


    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 بهمن 1402]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ بهمن 1402 توسط سید محمد رضا موسوی]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ بهمن 1402 توسط سید محمد رضا موسوی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ بهمن 1402 توسط محسن عزیزی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ بهمن 1402 توسط محسن عزیزی]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۱۳ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۵۵

    المختار في الرد علي النصاري
    المختار في الرد علي النصاري
    پدیدآورانجاحظ، عمرو بن بحر (نويسنده) شرقاوی، محمد عبد الله (محقق)
    عنوان‌های دیگردراسه تحلیلیه التقویمیة
    ناشردار الجيل ** مکتبة الزهراء
    مکان نشرلبنان - بیروت ** مصر - قاهره
    سال نشر1411ق - 1991م
    چاپ1
    موضوعمسیحیت و اسلام - مسیحیت - عقاید - دفاعیه‌ها و ردیه‌ها
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    /ج2 م3 77/3 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    المختار في الرد علی النصاری، تألیف ابوعثمان عمرو بن بحر مشهور به جاحظ (160-255ق)، اولین رساله‌ای است که به‌طور کامل در موضوع رد عقاید مسیحیت به دست ما رسیده است و از این جهت حائز اهمیت است.

    محقق اثر در مقدمه کتاب چنین نوشته است: «رساله مختصری از جاحظ با نام «المختار في الرد علی النصاری» را دیدم، که مورد توجه مستشرقین یوشع فنکل و ریشر و پس از آنها عبدالسلام هارون قرار گرفته و طبع و نشر شده است؛ لیکن هیچ‌یک از ایشان – تا آنجا که می‌دانم - به تحقیق و تحلیل و ارزش‌گذاری آن نپرداخته‌اند؛ بااینکه این کتاب از اولین رساله‌هایی است که در زمینه رد عقاید اهل کتاب، یهود و نصاری به دست ما رسیده است و کتاب دیگری از نویسندگان معاصر جاحظ و پیشینیان بر او به دست نیامده است؛ تنها مطالبی که از نوشته‌های پیش از جاحظ وجود دارد، کتاب مهتدی علی بن ربن طبری، «الدين و الدولة في إثبات نبوة سيدنا محمد» است که از آن هم چیزی معروف و شناخته‌شده نیست، جز پاره‌ای از اشارات که در بعضی از کتب که از آن بهره برده‌اند، محفوظ مانده و یا از خلال نقدهایی که بعضی از نصاری بر مطالب آن نوشته‌اند، معلوم است[۱]‏.

    اهمیت این رساله، یکی از آن جهت است که کهن‌ترین متنی است که پیرامون مناظره دینی در جامعه اسلامی، علیه یهویان و مسیحیان، به دست ما رسیده و دیگر از آن جهت است که پرده از بزرگی جاحظ در علم و دانش برمی‌دارد و روشن می‌کند که جاحظ تنها ادیب، ناقد و متکلم نیست، بلکه عالم به ادیان و مطلع از کتب و عقاید آنها نیز هست[۲]‏.

    نویسنده، پس از مقدمه، مباحث کتاب را در دو بخش (قسم) مطرح کرده است:

    1. مباحث بخش اول، مشتمل بر معرفی رساله، ارزش علمی آن، شیوه جاحظ در این رساله، خطر نصاری در نشر الحاد و بدعت، مسئله انکار تکلم عیسی(ع) در مهد توسط نصاری، انقطاع سند دین مسیحیت و تناقضات کتب ایشان، انتساب فرزندی خداوند به عیسی(ع)، رد بعضی از ادعاهای یهود، زمان ترجمه انجیل به زبان عربی و مباحثی ازاین‌دست و خاتمه است.
    2. بخش دوم کتاب نیز مشتمل بر نص رساله جاحظ است.

    جاحظ در بخشی از این رساله اذهان را به مسئله بسیار مهمی توجه می‌دهد، که عبارت از مبهم و نامفهوم بودن کلام و اعتقاد نصاری درباره مسیح(ع) است. تا آنجا که می‌دانیم جاحظ اولین کسی است که در این رابطه بحث کرده است و علمای پس از او که به مقایسه بین ادیان اهتمام کرده‌اند، مانند قاضی عبدالجبار اسدآبادی، ابوولید باجی، قرطبی، خزرجی، ابوحامد غزالی و... از او گرفته‌اند[۳]‏.

    از دیگر مسائل مهمی که جاحظ در این رساله مختصر مطرح کرده، خدشه بر روات اناجیل مسیحیت و رسائل ایشان و عدم اتصال به مسیح(ع)، یعنی انقطاع سند نصرانیت است. جاحظ باب جدل موضوعی را بر اساس نقد سند و متن باهم گشوده و با استقراء نصوص و مقارنه آنها و مطالعه سند آنها بحث کرده است. این بدون شک شیوه‌ای روشمند و ابتکاری است[۴]‏.

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه، ص5
    2. ر.ک: متن کتاب، ص12
    3. ر.ک: همان، ص22
    4. ر.ک: همان، ص26

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.


    وابسته‌ها