اخباری، محمد بن عبدالنبی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' '''' به '''''
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' '''' به ''''')
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۷: خط ۱۷:
| شهادت =  
| شهادت =  
| مدفن =كاظمين (محل قتل)؛  
| مدفن =كاظمين (محل قتل)؛  
| طول عمر = 54؛
| طول عمر = 54؛
| نام همسر =  
| نام همسر =  
| فرزندان = محمد، احمد، على‌؛
| فرزندان = محمد، احمد، على‌؛
| خویشاوندان =  
| خویشاوندان = [[سبزواری، هادی|ملا هادی سبزواری]]
 
| دین = اسلام؛
| دین = اسلام؛
| مذهب =‌ شیعه (اخباری)
| مذهب =‌ شیعه (اخباری)
خط ۴۴: خط ۴۲:
| کد مؤلف = AUTHORCODE02496AUTHORCODE
| کد مؤلف = AUTHORCODE02496AUTHORCODE
}}
}}
'''ابو احمد جمال‌الدين‌ ميرزا محمد اَخْباری ''' (21 ذيقعده 1178- مق 28 ربيع‌الاول‌ 1232ق‌/12 مه 1765- 15 فوريه 1817م‌)، فرزند عبدالنبى‌ بن‌ عبدالصانع‌ نيشابوری استرابادی، فقيه‌، محدث‌ و از پايه‌گذاران‌ مكتب‌ اخباريه‌.
'''ابو احمد جمال‌الدين‌ ميرزا محمد اَخْباری ''' (21 ذيقعده 1178- مق 28 ربيع‌الاول‌ 1232ق‌/12 مه 1765- 15 فوريه 1817م‌)، فرزند عبدالنبى‌ بن‌ عبدالصانع‌ نيشابوری استرابادی، فقيه‌، محدث‌ و از پايه‌گذاران‌ مكتب‌ اخباريه‌.
==نسب==
==نسب==


درباره نسب‌ او اختلاف‌ بسيار است‌، يكى‌ از نوادگان‌ وی به‌ نام‌ ابراهيم‌ بن‌ ميرزا احمد، در مقدمه كتاب‌ [[ايقاظ النبيه‌]] ميرزا محمد را از سادات‌ رضوی دانسته‌، و نسبش‌ را به‌ حسين‌ پسر موسى‌ المبرقع‌ از فرزندان‌ امام‌ جواد (ع‌) رسانده‌ است‌. در جايى‌ نيز به‌ نقل‌ از كتاب‌ ضياء المتقين‌ ميرزا محمد، نسب‌ او به‌ شمس‌ الدين‌ محمد جوينى‌ وزير و صاحب‌ ديوان‌ رسانده‌ شده‌ است‌. شايد به‌ جهت‌ همين‌ اختلاف‌ است‌ كه‌ برخى‌، سلسله‌ نسب‌ او را فقط تا عبدالصانع‌ بر مى‌شمارند.
درباره نسب‌ او اختلاف‌ بسيار است‌، يكى‌ از نوادگان‌ وی به‌ نام‌ ابراهيم‌ بن‌ ميرزا احمد، در مقدمه كتاب‌ [[ايقاظ النبيه‌]] ميرزا محمد را از سادات‌ رضوی دانسته‌، و نسبش‌ را به‌ حسين‌ پسر موسى‌ المبرقع‌ از فرزندان‌ امام‌ جواد(ع‌) رسانده‌ است‌. در جايى‌ نيز به‌ نقل‌ از كتاب‌ ضياء المتقين‌ ميرزا محمد، نسب‌ او به‌ شمس‌ الدين‌ محمد جوينى‌ وزير و صاحب‌ ديوان‌ رسانده‌ شده‌ است‌. شايد به‌ جهت‌ همين‌ اختلاف‌ است‌ كه‌ برخى‌، سلسله‌ نسب‌ او را فقط تا عبدالصانع‌ بر مى‌شمارند.


==ولادت==
==ولادت==
خط ۷۴: خط ۷۲:




==کرامت منتشب به میرزا محمد==
==کرامت منتسب به میرزا محمد==


يكى‌ از كراماتى‌ كه‌ بدو منتسب‌ شد، داستان‌ پيشگويى‌ در خصوص‌ قتل‌ تسيتسيانف‌ فرمانده‌ سپاه‌ روسيه‌ در منطقه قفقاز بود:   
يكى‌ از كراماتى‌ كه‌ بدو منتسب‌ شد، داستان‌ پيشگويى‌ در خصوص‌ قتل‌ تسيتسيانف‌ فرمانده‌ سپاه‌ روسيه‌ در منطقه قفقاز بود:   
خط ۸۵: خط ۸۳:




==ابراز مخالفت‌ علنى‌ با اصوليان‌==
==ابراز مخالفت‌ علنى‌ با اصوليان‌ و فرمان قتل او==


ميرزا محمد پس‌ از ترك‌ تهران‌ در كاظمين‌ رحل‌ اقامت‌ افكند و باز از ابراز مخالفت‌ علنى‌ با اصوليان‌ - چه‌ در گفتار و چه‌ در نوشتار - خودداری نكرد و همين‌ امر سبب‌ شد كه‌ حكم‌ قتل‌ او توسط علما و مجتهدان‌ بنام‌ آن‌ زمان‌، همچون‌ [[طباطبایی، سید محمد بن علی|سيد محمد مجاهد]]، شيخ‌ موسى‌، [[شبر، سید عبدالله|سيد عبدالله‌ شبر]] و [[کاظمی، اسدالله|شيخ‌ اسدالله‌ كاظمينى‌]] صادر شود.  
ميرزا محمد پس‌ از ترك‌ تهران‌ در كاظمين‌ رحل‌ اقامت‌ افكند و باز از ابراز مخالفت‌ علنى‌ با اصوليان‌ - چه‌ در گفتار و چه‌ در نوشتار - خودداری نكرد و همين‌ امر سبب‌ شد كه‌ حكم‌ قتل‌ او توسط علما و مجتهدان‌ بنام‌ آن‌ زمان‌، همچون‌ [[طباطبایی، سید محمد بن علی|سيد محمد مجاهد]]، شيخ‌ موسى‌، [[شبر، سید عبدالله|سيد عبدالله‌ شبر]] و [[کاظمی، اسدالله|شيخ‌ اسدالله‌ كاظمينى‌]] صادر شود.  
خط ۹۳: خط ۹۱:




==وفات (قتل)==
==قتل میرزا محمد==


در پى‌ صدور حكم‌ قتل‌ ميرزامحمد، گروهى‌ به‌ خانه او هجوم‌ بردند و او را به‌ همراه‌ فرزندش‌ احمد و يكى‌ از شاگردانش‌ به‌ قتل‌ رساندند.
در پى‌ صدور حكم‌ قتل‌ ميرزامحمد، گروهى‌ به‌ خانه او هجوم‌ بردند و او را به‌ همراه‌ فرزندش‌ احمد و يكى‌ از شاگردانش‌ به‌ قتل‌ رساندند.


پيكر ميرزا محمد را با بستن‌ ريسمان‌ به‌ پای وی، در كوچه‌ و بازار. بر زبان‌ها چنان‌ بود كه‌ ميرزا محمد چند سالى‌ پيش‌ از كشته‌ شدنش‌ در رساله‌ای تاريخ‌ كشته‌ شدن‌ خود را اينگونه‌ پيش‌ بينى‌ كرده‌ بود: «صدوق‌ غلب‌، صار تاريخنا» كه‌ عبارت‌ «صدوق‌ غلب‌» به‌ حساب‌ ابجد 1232ق‌ را نشان‌ مى‌دهد. حتى‌ برخى‌ مدعيند كه‌ او شب‌ قبل‌ از حادثه‌، به‌ صراحت‌ گفته‌ بود كه‌ چند ساعتى‌ بيش‌، از زندگانى‌ وی باقى‌ نمانده‌ است‌.
پيكر ميرزا محمد را با بستن‌ ريسمان‌ به‌ پای وی، در كوچه‌ و بازار. بر زبان‌ها چنان‌ بود كه‌ ميرزا محمد چند سالى‌ پيش‌ از كشته‌ شدنش‌ در رساله‌ای تاريخ‌ كشته‌ شدن‌ خود را اين‌گونه‌ پيش‌ بينى‌ كرده‌ بود: «صدوق‌ غلب‌، صار تاريخنا» كه‌ عبارت‌ «صدوق‌ غلب‌» به‌ حساب‌ ابجد 1232ق‌ را نشان‌ مى‌دهد. حتى‌ برخى‌ مدعيند كه‌ او شب‌ قبل‌ از حادثه‌، به‌ صراحت‌ گفته‌ بود كه‌ چند ساعتى‌ بيش‌، از زندگانى‌ وی باقى‌ نمانده‌ است‌.




خط ۱۱۷: خط ۱۱۵:
==طريقه مهديه‌==
==طريقه مهديه‌==


با آنكه‌ ميرزا محمد رديه‌‌هایى‌ بر عقايد صوفيه‌ نوشته‌ است‌، صاحب‌ بستان‌ السياحه‌، در طريقت‌، سلسله او را به‌ طريقه «مهديه‌» مى‌رساند كه‌ البته‌ طريقه‌ای ناشناخته‌ است‌. برخى‌ ديگر نيز عقايدی نزديك‌ به‌ عقيده عرفانى‌ شيخ‌ احمد احسايى‌ را بدو نسبت‌ داده‌اند و گفته ميرزا محمد در كتاب‌ ومضه النور را شاهد آورده‌اند كه‌ وی شيخ‌ احمد احسايى‌ را با تعبير «استادنا فى‌ علم‌ اليقين‌ احمد بن‌ زين‌ الدين‌» ستوده‌ است‌.
با آنكه‌ ميرزا محمد رديه‌‌هایى‌ بر عقايد صوفيه‌ نوشته‌ است‌، [[شیروانی، زین‌العابدین|صاحب‌ بستان‌ السياحه‌]]، در طريقت‌، سلسله او را به‌ طريقه «مهديه‌» مى‌رساند كه‌ البته‌ طريقه‌ای ناشناخته‌ است‌. برخى‌ ديگر نيز عقايدی نزديك‌ به‌ عقيده عرفانى‌ [[احسائی، احمد بن زین‌الدین|شيخ‌ احمد احسايى‌]] را بدو نسبت‌ داده‌اند و گفته ميرزا محمد در كتاب‌ ومضه النور را شاهد آورده‌اند كه‌ وی [[احسائی، احمد بن زین‌الدین|شيخ‌ احمد احسايى‌]] را با تعبير «استادنا فى‌ علم‌ اليقين‌ احمد بن‌ زين‌ الدين‌» ستوده‌ است‌.




خط ۱۶۷: خط ۱۶۵:
3.تحفه جهانبانى‌،
3.تحفه جهانبانى‌،


اين‌ كتاب‌ به‌ فارسى‌ و در اثبات‌ امامت‌ حضرت‌ على‌ (ع‌) به‌ استناد ادله عقلى‌ و نقلى‌ است‌ و مباحثى‌ ديگر در اصول‌ دين‌ را شامل‌ مى‌شود.
اين‌ كتاب‌ به‌ فارسى‌ و در اثبات‌ امامت‌ حضرت‌ على‌(ع‌) به‌ استناد ادله عقلى‌ و نقلى‌ است‌ و مباحثى‌ ديگر در اصول‌ دين‌ را شامل‌ مى‌شود.
مؤلف‌ اين‌ اثر را به‌ محمدعلى‌ ميرزا پسر فتحعلى‌ شاه‌ قاجار اهدا كرده‌ است‌.
مؤلف‌ اين‌ اثر را به‌ محمدعلى‌ ميرزا پسر فتحعلى‌ شاه‌ قاجار اهدا كرده‌ است‌.


خط ۲۲۱: خط ۲۱۹:
17. المبين‌ و النهج‌ المستبين‌،
17. المبين‌ و النهج‌ المستبين‌،


در فضايل‌ بنى‌هاشم‌ و ائمه طاهرين‌ (ع‌) و پاره‌ای از مطالب‌ مربوط به‌ فقهای سبعه‌ و امامان‌ چهارگانه اهل‌ سنت‌ و عشره مبشره‌ كه‌ بيشتر روايت‌های آن‌ از منابع‌ اهل‌ سنت‌ گرفته‌ شده‌، و از آثار شيعه‌ كمتر روايت‌ شده‌ است‌.  
در فضايل‌ بنى‌هاشم‌ و ائمه طاهرين‌(ع‌) و پاره‌ای از مطالب‌ مربوط به‌ فقهای سبعه‌ و امامان‌ چهارگانه اهل‌ سنت‌ و عشره مبشره‌ كه‌ بيشتر روايت‌های آن‌ از منابع‌ اهل‌ سنت‌ گرفته‌ شده‌، و از آثار شيعه‌ كمتر روايت‌ شده‌ است‌.  


18. معراج‌ التوحيد و الدر الفريد،
18. معراج‌ التوحيد و الدر الفريد،
خط ۲۳۷: خط ۲۳۵:
21. ومضه النور،
21. ومضه النور،


مؤلف‌ در اين‌ كتاب‌ در تطبيق‌ اسماء الله‌ و اسماء ائمه‌ (ع‌) كوشيده‌، و اَشكالى‌ رسم‌ كرده‌ است‌. مثنوی فارسى‌ «مثلث‌ الاسماء الحسنى‌» از ميرزا محمد نيز در اين‌ كتاب‌ آمده‌ است‌.  
مؤلف‌ در اين‌ كتاب‌ در تطبيق‌ اسماء الله‌ و اسماء ائمه‌(ع‌) كوشيده‌، و اَشكالى‌ رسم‌ كرده‌ است‌. مثنوی فارسى‌ «مثلث‌ الاسماء الحسنى‌» از ميرزا محمد نيز در اين‌ كتاب‌ آمده‌ است‌.  


22. مجالى‌ المجالى‌،
22. مجالى‌ المجالى‌،
خط ۲۵۲: خط ۲۵۰:
==منابع مقاله==
==منابع مقاله==


شكری،‌ رضا، دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.
شكری،‌ رضا، دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.






==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
[[معاول العقول لقلع اساس الاصول]]
[[فتح الباب إلی الحق و الصواب]]
[[منیة المرتاد في ذکر نفاة الإجتهاد]]
‏[[لاریة]]
[[النور المقذوف في القلب المشغوف (رسالة في الإيمان)]]
[[كشف القناع عن عور الإجماع]]
[[مصادر الأنوار فی تحقيق الاجتهاد و الأخبار]]
[[أساس الأصول: و هو رد "الفوائد المدنیة" للمحدث الامین الاسترآبادی]]


{{وابسته‌ها}}


[[رده:زندگی‌نامه]]  
[[رده:زندگی‌نامه]]  
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 آذر 1402]]
[[رده:فاقد کد پدیدآور]]