اقلیت‌های دینی در دوران ساسانیان

اقلیت‌های دینی در دوران ساسانیان
پدیدآوران	گلزار، سید سعید (نویسنده)
ناشر	امیرکبیر
مکان نشر	تهران
سال نشر	1391
چاپ	اول
موضوع	ایران‌ - تا‌ریخ‌ - ۲۲۶ - ۶۵۱ م‌ دین‌ و دولت‌,ایران‌-- تا‌ریخ‌-- سا‌سا‌نیا‌ن‌، ۲۲۶ - ۶۵۱م‌.,پیش‌ از اسلام‌ ایران‌-- سیا‌ست‌ و حکومت‌,ایران‌ - پیش‌ از اسلام‌ اقلیتها‌
کد کنگره	‏DSR 403/گ۸الف۷

اقلیت‌های دینی در دوران ساسانیان تألیف سید سعید گلزار، کتاب حاضر به بررسی وضعیت دین زرتشتی در دورۀ ساسانیان چگونگی و مراحل استقرار دین رسمی و دولتی و از همه مهم‌تر بررسی سیاست دینی دولت ساسانی در برخورد با اقلیت‌های دینی مانند مانویان، مزدکیه، بودائیان، یهودیان و مسیحیان می‌پردازد.

هدف مؤلف یافتن پاسخ‌هایی قانع کننده برای پرسش‌هایی مانند دلایل تعقیب گاه و بیگاه اقلیت‌های دینی در قرن چهارم میلادی، علت‌های فروکش آزار اقلیت‌ها در قرن پنجم میلادی، دلایل همدلی شاپور با مانی، قباد با مزدک، یزدگرد اول با مسیحیان و یهودیان و تسامح هرمز چهارم بوده است.

مؤلف با روشی تاریخی و تحلیلی و با استناد به منابع مهم کتاب را نگاشته است.

این کتاب دارای چهار بخش است و هر بخش چند فصل دارد. در بخش اول تاریخ ساسانیان از ظهور این دولت تا دوران یزدگرد سوم (561 م.) بررسی شده است.

در بخش دوم که مشتمل بر دو فصل است. تاریخچه‌ای از دین زرتشتی، آموزه‌ها و ویژگی‌های آن بیان شده و نقش روحانیونی چون کرتیر، آذرباد مهراسپندان و دیگر در تأسیس دین دولتی مورد توجه قرار گرفته است.

مؤلف در بخش سوم کتاب در دو فصل تاریخچه و آموزه‌های آیین‌های مانوی و مزدکی را بررسی کرده است.

در بخش چهارم که مفصل‌ترین بخش کتاب است ضمن سه فصل تاریخچه‌ای از دین‌های بودا، یهود و مسیحیت و همچنین شرایط آن‌ها در دوران ساسانی آمده است.

در فصل مربوط به یهود تاریخ این دین از دوران حضرت ابراهیم در کنعان تا اسارت بابلی و سرآغاز ورود این دین به ایران و شرایط آن در دوران ساسانی بررسی شده است.

اشاراتی در زمینه تلمود، کتاب مقدس، اعیاد مقدس یهود، و کشاکش‌های یهودی - زرتشتی و اشتراک دو دین مزبور از جمله مطالب مطرح شده در این بخش به شمار می‌آید.

منابع مقاله

شرفایی، محسن، رمضانعلی ایزانلو، محمدحسین محمدپور، کتاب‌شناسی توصیفی ادیان، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی، 1391ش.