الأخلاق (شبر): تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '<references /> ' به '<references/> ') |
جز (جایگزینی متن - '↵↵| ' به ' | ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوان‌های دیگر = | | عنوان‌های دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[شبر، عبدالله]] (نویسنده) | [[شبر، سید عبدالله]] (نویسنده) | ||
[[شبر، جواد]] (مصحح) | [[شبر، سید جواد]] (مصحح) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =BP 247/5 /ش2الف3 | | کد کنگره =BP 247/5 /ش2الف3 | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
| مکان نشر =نجف اشرف - عراق | | مکان نشر =نجف اشرف - عراق | ||
| سال نشر = | | سال نشر = | ||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02163AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02163AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =02163 | ||
| کتابخوان همراه نور =02163 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''الأخلاق'''، اثر مرحوم [[شبر، سید عبدالله|سيد عبدالله شبر]]، به زبان عربى است. | |||
'''الأخلاق'''، اثر مرحوم [[شبر، عبدالله| | |||
مؤلف، این کتاب را در روز چهارشنبه، 27 ربيع‌الأول 1225ق، به پایان رسانده است. | مؤلف، این کتاب را در روز چهارشنبه، 27 ربيع‌الأول 1225ق، به پایان رسانده است. | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۷: | ||
#نویسنده در ركن دوم كه درباره عبادات است، در ضمن سيزده باب، از حقوقى، همانند حقوق دوستان و برادران، حقوق مسلمان و مؤمن، حقوق همسايگى، حقوق خويشان و نزدیک ان، حقوق پدر و مادر و فرزند و... و نيز از عزلت و مخالطه سخن مى‌گويد. | #نویسنده در ركن دوم كه درباره عبادات است، در ضمن سيزده باب، از حقوقى، همانند حقوق دوستان و برادران، حقوق مسلمان و مؤمن، حقوق همسايگى، حقوق خويشان و نزدیک ان، حقوق پدر و مادر و فرزند و... و نيز از عزلت و مخالطه سخن مى‌گويد. | ||
#:وى باب اول را به نقل رسالة الحقوق امام چهارم(ع) اختصاص داده است. | #:وى باب اول را به نقل رسالة الحقوق امام چهارم(ع) اختصاص داده است. | ||
#:از جمله بحث‌هاى این ركن، الفت و برادرى است؛ همان نعمتى كه خداوند در اهميت آن مى‌فرمايد: ''' «لو أنفقت ما في الأرض جميعا ما ألفت بين قلوبهم و لكن الله ألف بينهم» '''.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/4260/2/79 همان، ص79-123]</ref> | #:از جمله بحث‌هاى این ركن، الفت و برادرى است؛ همان نعمتى كه خداوند در اهميت آن مى‌فرمايد:''' «لو أنفقت ما في الأرض جميعا ما ألفت بين قلوبهم و لكن الله ألف بينهم»'''.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/4260/2/79 همان، ص79-123]</ref> | ||
#در ركن سوم، در ضمن چهارده باب، از «مهلكات»؛ يعنى خلق و خوهاى پست كه زهرهاى كشنده و نابودكننده دينند، سخن به ميان آمده است؛ خلق و خوهایى همچون: حقد، حسد، ريا، كبر و.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/4260/2/123 همان، 123-207]</ref> | #در ركن سوم، در ضمن چهارده باب، از «مهلكات»؛ يعنى خلق و خوهاى پست كه زهرهاى كشنده و نابودكننده دينند، سخن به ميان آمده است؛ خلق و خوهایى همچون: حقد، حسد، ريا، كبر و.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/4260/2/123 همان، 123-207]</ref> | ||
#ركن چهارم، در ضمن چهارده باب، به عوامل رشد انسان (منجيات) اختصاص دارد؛ عواملى همچون: توبه، صبر، رضايت به قضا، شكر، خوف و رجا، زهد، محبت خدا، يقين، توكل، صدق و اداى امانت، محاسبه و مراقبه، تفكر و تدبر، ياد مرگ و كوتاهى آرزو و آرزوى دراز.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/4260/2/207 همان، ص207-293]</ref> | #ركن چهارم، در ضمن چهارده باب، به عوامل رشد انسان (منجيات) اختصاص دارد؛ عواملى همچون: توبه، صبر، رضايت به قضا، شكر، خوف و رجا، زهد، محبت خدا، يقين، توكل، صدق و اداى امانت، محاسبه و مراقبه، تفكر و تدبر، ياد مرگ و كوتاهى آرزو و آرزوى دراز.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/4260/2/207 همان، ص207-293]</ref> | ||
| خط ۸۲: | خط ۸۱: | ||
[[رده:اخلاق اسلامی]] | [[رده:اخلاق اسلامی]] | ||
[[رده:آثار کلی اخلاق قرن 1 – 14]] | [[رده:آثار کلی اخلاق قرن 1 – 14]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۲ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۲۷
| الأخلاق | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | شبر، سید عبدالله (نویسنده) شبر، سید جواد (مصحح) |
| ناشر | مطبعة النعمان |
| مکان نشر | نجف اشرف - عراق |
| چاپ | 1 |
| موضوع | اخلاق اسلامی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 247/5 /ش2الف3 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
الأخلاق، اثر مرحوم سيد عبدالله شبر، به زبان عربى است.
مؤلف، این کتاب را در روز چهارشنبه، 27 ربيع‌الأول 1225ق، به پایان رسانده است.
کتاب، توسط جواد شبر مورد تحقيق و دقت نظر واقع شده است.
ساختار
کتاب، مشتمل بر یک مقدمه و چهار ركن (به‌ترتيب شامل 10، 13، 14 و 14 باب و برخى از ابواب، حاوى چندين فصل) است. شيوه مؤلف در طرح مباحث این است كه آيات مربوطه را در ابتداى بحث آورده و روايات را گاهى لابه‌لاى مطالب و گاهى مقدم بر آنها به‌عنوان دليل و شاهد ذكر مى‌كند.
گزارش محتوا
درباره محتوا و ويژگى‌هاى این اثر، نكات زير قابل توجه است:
- مقدمه کتاب، شامل سه فصل مى‌باشد. نویسنده در این مقدمه، نخست، رواياتى را دال بر ستايش خوش‌خلقى و نكوهش بدخلقى، نقل مى‌كند، سپس به بيان معناى واژه خُلق و چگونگى تهذيب اخلاق مى‌پردازد، آنگاه این گمان را كه تغيير و تهذيب اخلاق، ممكن نيست همراه با ادله آن، نقل و نقد مى‌كند.[۱]
- نویسنده در ركن اول، در ضمن ده باب، به بيان اسرار عبادات پرداخته و از طهارت، نماز جمعه، نماز عيدين، نماز آيات، قرائت قرآن، آداب دعا، اسرار زكات، اسرار روزه و اسرار حج و زيارت نبى(ص) و مشاهد مشرفه سخن گفته است.
- در بحث طهارت، ابتدا از نيت و ارزش آن بحث كرده و سپس طهارت ظاهرى را مقدمه طهارت باطنى ذكر مى‌كند و طبق شيوه خويش، رواياتى در تأييد و توضيح آنها بيان مى‌دارد.
- در بحث قرائت قرآن، اهميت مكالمه عبدو مولا را ذكر كرده و برای قارى قرآن سه چيز را ضرورى مى‌شمارد: 1. قلب خاشع؛ 2. بدن فارغ؛ 3. محل خلوت.
- در بحث آداب دعا نيز شرط مهم استجابت را توجه قلب به مبدأ اعلى ذكر مى‌كند و ذكر حاجت و با تمام وجود به خدا روى آوردن و تسليم او بودن را لازم مى‌شمارد.
- در اسرار زكات، راز وجوب زكات و انفاق مال را آزمايش بنده ذكر كرده است.
- در اسرار روزه، بعد از ذكر رواياتى در اهميت آن، مى‌گويد: اگر در روزه فائده‌اى جز ترقى از لذائذ نفس حيوانى به قله همسانى با ملائكه روحانى نبود، برای فضل و برترى روزه كافى بود.
- اينكه از ميان تمام عبادات، روزه به خدا اختصاص داده شده، درحالى‌كه همه عبادات برای خداست، همانند نسبت دادن كعبه به خودش در روى زمين، محبوبيت و فضيلت آن را نشان مى‌دهد. نویسنده با نقل از ابوحامد، روزه‌دارى را به سه درجه تقسيم كرده و روزه قلب از همت‌هاى پست و افكار دنيوى و بازداشتن آن از غير خدا را تأكيد مى‌كند.
- در بيان اسرار حج و زيارت نبى اكرم(ص) و مشاهد متبرکه، فراغت قلب از اشتغالات غير خدايى و توكل بر خدا و تسليم قضا و قدر او بودن و لباس صدق و صفا پوشيدن و خضوع را پيشه خود كردن و غير ذكر خدا را بر خود حرام كردن و لبیک صادقانه سر دادن و بر پيمان بندگى تا قيامت پايدار ماندن را، مهم و لازم شمرده و خلوص را شرط این سفر معرفى مى‌كند كه بايد خود را از ديون و ناپاکى‌ها و مظالم پاک ساخته و سفر آخرت را به ياد آورد.[۲]
- نویسنده در ركن دوم كه درباره عبادات است، در ضمن سيزده باب، از حقوقى، همانند حقوق دوستان و برادران، حقوق مسلمان و مؤمن، حقوق همسايگى، حقوق خويشان و نزدیک ان، حقوق پدر و مادر و فرزند و... و نيز از عزلت و مخالطه سخن مى‌گويد.
- وى باب اول را به نقل رسالة الحقوق امام چهارم(ع) اختصاص داده است.
- از جمله بحث‌هاى این ركن، الفت و برادرى است؛ همان نعمتى كه خداوند در اهميت آن مى‌فرمايد: «لو أنفقت ما في الأرض جميعا ما ألفت بين قلوبهم و لكن الله ألف بينهم».[۳]
- در ركن سوم، در ضمن چهارده باب، از «مهلكات»؛ يعنى خلق و خوهاى پست كه زهرهاى كشنده و نابودكننده دينند، سخن به ميان آمده است؛ خلق و خوهایى همچون: حقد، حسد، ريا، كبر و.[۴]
- ركن چهارم، در ضمن چهارده باب، به عوامل رشد انسان (منجيات) اختصاص دارد؛ عواملى همچون: توبه، صبر، رضايت به قضا، شكر، خوف و رجا، زهد، محبت خدا، يقين، توكل، صدق و اداى امانت، محاسبه و مراقبه، تفكر و تدبر، ياد مرگ و كوتاهى آرزو و آرزوى دراز.[۵]
- مؤلف در بحث توبه، ابتدا حقيقت توبه را كه معنايى است سامان‌يافته از سه چيز متوالى (علم و حال و فعل) توضيح داده، سپس وجوب و ارزش توبه را با استناد به آيات و روايات تبيين كرده، بعد فوريت آن را در تمامى حالات با ادله ذكر نموده و دو شرط لازم را برای پذيرش توبه (محو آثار گناهان با طاعات و عدم فاصله زمانى بين گناه و توبه) بيان كرده و در ادامه بحث، اقسام گناهانى را كه بايد از آنها توبه كرد و عوامل تبديل گناه صغيره به كبيره و تجزيه توبه (توبه از بعضى گناهان) را مورد بحث قرار داده است.[۶]
- خصوصياتى كه در کتاب «الأخلاق» وجود دارد، در كمتر کتابى به چشم مى‌خورد؛ چراكه همراه با شيوايى قلم و سلامت كلام، بدون آنكه مبحثى را طولانى كند، عمده مسائل لازم را در عباراتى خلاصه و دلچسب جمع مى‌نمايد.
- مرحوم شبر در تطبيق کتاب خويش با ديگر كتب اخلاقى چنين به نظر مى‌رسد كه بيش از هر چيز تحت تأثير «إحياء العلوم» غزالى بوده است؛ چنان‌كه در بسيارى از مباحث، عين عبارت «احياء العلوم» را نقل كرده است و مى‌توان گفت نوشته مرحوم شبر، خلاصه‌اى اصلاح‌شده از کتاب غزالى است.
وضعيت کتاب
فهرست محتويات کتاب، در پایان آن ذكر شده است.
اين کتاب، توسط محمدرضا جباران، به زبان فارسی ترجمه شده است.
پاورقى‌هاى کتاب، بسيار ناچيز و آن هم در توضيح برخى از واژه‌هاى دشوار است.
پانويس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.