نزهة الخواطر و بهجة المسامع و النواظر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '<references />' به '<references/>')
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۲: خط ۲:
| تصویر =NUR11474J1.jpg
| تصویر =NUR11474J1.jpg
| عنوان =نزهة الخواطر و بهجة المسامع و النواظر
| عنوان =نزهة الخواطر و بهجة المسامع و النواظر
| عنوان‌های دیگر =الـدرر الکامنه فی اعیان المائه الثامنه
| عنوان‌های دیگر =الدرر الکامنه فی اعیان المائه الثامنه
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی]] (نویسنده)
[[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی]] (نویسنده)
خط ۲۱: خط ۲۱:
| چاپ =2
| چاپ =2
| تعداد جلد =8
| تعداد جلد =8
| کتابخانۀ دیجیتال نور =15121
| کتابخانۀ دیجیتال نور =11474
| کتابخوان همراه نور =11474
| کتابخوان همراه نور =11474
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
خط ۲۸: خط ۲۸:
}}
}}


'''نزهة الخواطر و بهجة المسامع و النواظر'''، به زبان عربى، تأليف تذكره‌نويس هندى عبدالحى بن فخرالدين حسنى لكهنوى (متوفى 1341ق)، مشتمل بر شرح حال علما و مشايخ هند در قرون مختلف است. سيده مهرالنساء و سيد شرف‌الدين احمد، تصحيح و مراقبت بر طبع كتاب را برعهده داشته‌اند.
'''نزهة الخواطر و بهجة المسامع و النواظر'''، به زبان عربى، تأليف تذكره‌نويس هندى [[حسنی، شریف عبدالحی|عبدالحى بن فخرالدين حسنى لكهنوى]] (متوفى 1341ق)، مشتمل بر شرح حال علما و مشايخ هند در قرون مختلف است. [[سيده مهرالنساء]] و [[سيد شرف‌الدين احمد]]، تصحيح و مراقبت بر طبع كتاب را برعهده داشته‌اند.


نویسنده تصريح مى‌كند كه برخلاف بسيارى از آثار پيشينيان، هدفش از گردآورى اين كتاب، خدمت به صاحب منصب يا اطاعت از وزير يا اميرى نبوده است<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص3</ref>
نویسنده تصريح مى‌كند كه برخلاف بسيارى از آثار پيشينيان، هدفش از گردآورى اين كتاب، خدمت به صاحب منصب يا اطاعت از وزير يا اميرى نبوده است<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص3</ref>


== ساختار ==
== ساختار ==
كتاب با مقدمه‌اى به قلم عبدالعلى حسنى فرزند مؤلف آغاز شده است كه در آن ابتدا جايگاه هند و رابطه آن با اسلام را بررسى كرده و سپس شرح حال مؤلف و آثار او را نوشته است. در اين اثر هشت جلدى، شرح حال بيش از 4500 تن از علما، مشايخ و اعيان شبه‌قاره هند<ref>ر.ک: نوشاهى، عارف، ص374</ref>، به ترتيب تاريخى - الفبايى از قرن اول تا چهاردهم در چهارده طبقه مطرح شده است.
كتاب با مقدمه‌اى به قلم [[حسنی، شریف عبدالحی|عبدالعلى حسنى]] فرزند مؤلف آغاز شده است كه در آن ابتدا جايگاه هند و رابطه آن با اسلام را بررسى كرده و سپس شرح حال مؤلف و آثار او را نوشته است. در اين اثر هشت جلدى، شرح حال بيش از 4500 تن از علما، مشايخ و اعيان شبه‌قاره هند<ref>ر.ک: نوشاهى، عارف، ص374</ref>، به ترتيب تاريخى - الفبايى از قرن اول تا چهاردهم در چهارده طبقه مطرح شده است.


علماى هر طبقه، جداى از طبقه ديگر شماره‌گذارى شده‌اند. در جلد اول از طبقه اول تا هفتم و پس از آن تا جلد هفتم در هر جلد يك طبقه تا طبقه سيزدهم ذكر شده است. در جلد هشتم، علماى قرن چهاردهم به ترتيب حروف الفبا ذكر شده‌اند. نكته قابل توجه اينكه اعلامى كه اسامى آنها با «پ» و «گ»<ref>ر.ک: جلد 7</ref> آغاز شده است، پس از حروف باء و كاف، جداگانه تحت عناوين باء و كاف فارسى ذكر شده‌اند.
علماى هر طبقه، جداى از طبقه ديگر شماره‌گذارى شده‌اند. در جلد اول از طبقه اول تا هفتم و پس از آن تا جلد هفتم در هر جلد يك طبقه تا طبقه سيزدهم ذكر شده است. در جلد هشتم، علماى قرن چهاردهم به ترتيب حروف الفبا ذكر شده‌اند. نكته قابل توجه اينكه اعلامى كه اسامى آنها با «پ» و «گ»<ref>ر.ک: جلد 7</ref> آغاز شده است، پس از حروف باء و كاف، جداگانه تحت عناوين باء و كاف فارسى ذكر شده‌اند.
خط ۴۲: خط ۴۲:
فرزند مؤلف در مقدمه‌اش بر كتاب، ابتدا جايگاه هند در تاريخ اسلام را مورد بررسى قرار داده است. وى مطالبش را با اين عبارات آغاز مى‌كند كه هند از بلاد فرخنده اسلام است كه نفخه‌اى از نفخات اسلام در فجر تاريخ اسلام به آن دميده شد و عنايت الهى در قرن اول شامل آن گرديد. اين سرزمين همواره منزلگاه جنگاوران و فاتحين و علما و صالحين بوده است<ref>ر.ک: مقدمه عبدالعلى حسنى، ص17</ref> پس از آن شخصيت‌هاى برجسته طبقات مختلف را با ذكر تاريخ وفات آنها در پرانتز متذكر شده است.
فرزند مؤلف در مقدمه‌اش بر كتاب، ابتدا جايگاه هند در تاريخ اسلام را مورد بررسى قرار داده است. وى مطالبش را با اين عبارات آغاز مى‌كند كه هند از بلاد فرخنده اسلام است كه نفخه‌اى از نفخات اسلام در فجر تاريخ اسلام به آن دميده شد و عنايت الهى در قرن اول شامل آن گرديد. اين سرزمين همواره منزلگاه جنگاوران و فاتحين و علما و صالحين بوده است<ref>ر.ک: مقدمه عبدالعلى حسنى، ص17</ref> پس از آن شخصيت‌هاى برجسته طبقات مختلف را با ذكر تاريخ وفات آنها در پرانتز متذكر شده است.


وى همچنين پس از برشمردن تعداد زيادى از علما و شعرا و وزراى هندى، توجه مورخين عرب به اعلام هندى را شايسته عظمت و تعداد آنها ندانسته است. از ديدگاه وى دليل اين مطلب را دورى سرزمين، فاصله شدن درياها و نرسيدن اخبار بوده است؛ به‌عنوان مثال سخاوى در «الضوء اللامع» به شرح‌حال 11611 شخصيت اشاره كرده كه تنها 38 تن از آنها هندى هستند. [[شوکانی، محمد|شوكانى]] هم در كتابش «البدر الطالع لمحاسن من بعد القرن السابع»، به شرح حال 595 تن اشاره كرده كه تنها هفت نفر آنها از بزرگان هند هستند<ref>ر.ک: همان، ص30</ref>
وى همچنين پس از برشمردن تعداد زيادى از علما و شعرا و وزراى هندى، توجه مورخين عرب به اعلام هندى را شايسته عظمت و تعداد آنها ندانسته است. از ديدگاه وى دليل اين مطلب را دورى سرزمين، فاصله شدن درياها و نرسيدن اخبار بوده است؛ به‌عنوان مثال [[سخاوی، محمد بن عبدالرحمن|سخاوى]] در «[[الضوء اللامع لأهل القرن التاسع|الضوء اللامع]]» به شرح‌حال 11611 شخصيت اشاره كرده كه تنها 38 تن از آنها هندى هستند. [[شوکانی، محمد|شوكانى]] هم در كتابش «[[البدر الطالع لمحاسن من بعد القرن السابع]]»، به شرح حال 595 تن اشاره كرده كه تنها هفت نفر آنها از بزرگان هند هستند<ref>ر.ک: همان، ص30</ref>


در اين اثر، شرح حال اعيان هند و آثار و اخبار آنها، كنيه‌ها، القاب، انساب و سن وفات آنها، خوارق عادات، كرامات، نوادر، شيوه تدريس، اساتيد و دوستان و اتفاقاتى كه با ملوك جبار و... داشته‌اند، ذكر شده است<ref>ر.ک: همان، ص39</ref>
در اين اثر، شرح حال اعيان هند و آثار و اخبار آنها، كنيه‌ها، القاب، انساب و سن وفات آنها، خوارق عادات، كرامات، نوادر، شيوه تدريس، اساتيد و دوستان و اتفاقاتى كه با ملوك جبار و... داشته‌اند، ذكر شده است<ref>ر.ک: همان، ص39</ref>
خط ۶۰: خط ۶۰:


2. نوشاهى، عارف، دانشنامه جهان اسلام، جلد 13، زير نظر غلامعلى حداد عادل، تهران، بنياد دائرةالمعارف اسلامى، چاپ اول، 1388.
2. نوشاهى، عارف، دانشنامه جهان اسلام، جلد 13، زير نظر غلامعلى حداد عادل، تهران، بنياد دائرةالمعارف اسلامى، چاپ اول، 1388.
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}






[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]