إشتقاق الأسماء: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR71550J1.jpg | عنوان = إشتقاق الأسماء | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = اصمعی، عبدالملک بن قریب (نويسنده) عبدالتواب، رمضان (محقق) هادی، صلاح الدین ( محقق) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = 6173 PJ | موضوع = |ناشر...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '= ' به '=') |
||
| (۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[اصمعی، عبدالملک بن قریب]] (نويسنده) | [[اصمعی، عبدالملک بن قریب]] (نويسنده) | ||
[[عبدالتواب، رمضان ]] (محقق) | [[عبدالتواب، رمضان]] (محقق) | ||
[[هادی، صلاح الدین]] ( محقق) | [[هادی، صلاح الدین]] (محقق) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = عربی | | زبان = عربی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره =6173 PJ | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''اشتقاق الأسماء'''، تألیف راوی، مورخ، ادیب، قاری و واژه‌شناس ممتاز قرن دوم قمری، [[ابوسعید عبدالملک بن قریب اصمعی]] (حدود 123- 216ق)، به بررسی ارتباط برخی از اسامی (اشخاص، قبایل، صفات و...) با یکدیگر و ریشه‌یابی واژه‌شناختی می‌پردازد و معانی آن واژگان را توضیح می‌دهد. پژوهشگران معاصر، [[رمضان عبدالتواب]] و [[صلاح‌الدین هادی]] این اثر را تصحیح کرده و برای آن مقدمه نوشته‌اند. | '''اشتقاق الأسماء'''، تألیف راوی، مورخ، ادیب، قاری و واژه‌شناس ممتاز قرن دوم قمری، [[اصمعی، عبدالملک بن قریب|ابوسعید عبدالملک بن قریب اصمعی]] (حدود 123- 216ق)، به بررسی ارتباط برخی از اسامی (اشخاص، قبایل، صفات و...) با یکدیگر و ریشه‌یابی واژه‌شناختی می‌پردازد و معانی آن واژگان را توضیح می‌دهد. پژوهشگران معاصر، [[رمضان عبدالتواب]] و [[صلاح‌الدین هادی]] این اثر را تصحیح کرده و برای آن مقدمه نوشته‌اند. | ||
==هدف و روش== | ==هدف و روش== | ||
* [[رمضان عبدالتواب]] و [[صلاح‌الدین هادی]] در مقدمه‌ای علمی و ارزنده، مفصل به معرفی [[اصمعی]] و جایگاه و اهمیت اثر حاضر و نسخه‌های خطی آن پرداخته و خصوصیات روشی آن را بیان کرده‌اند؛ از جمله: | * [[رمضان عبدالتواب]] و [[صلاح‌الدین هادی]] در مقدمه‌ای علمی و ارزنده، مفصل به معرفی [[اصمعی، عبدالملک بن قریب|اصمعی]] و جایگاه و اهمیت اثر حاضر و نسخه‌های خطی آن پرداخته و خصوصیات روشی آن را بیان کرده‌اند؛ از جمله: | ||
# این کتاب در شکلی که به دست ما رسیده، فاقد هرگونه مقدمه‌ای است که هدف و روش نویسنده را در این اثر ابتکاری ترسیم کند<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص40</ref>. | # این کتاب در شکلی که به دست ما رسیده، فاقد هرگونه مقدمه‌ای است که هدف و روش نویسنده را در این اثر ابتکاری ترسیم کند<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص40</ref>. | ||
# به نظر می‌رسد که [[اصمعی]] این کتاب را برای پاسخگویی به تهمت شعوبیان نوشته است که ادعا می‌کردند اسامی عربی، معنایی ندارد<ref>ر.ک: همان، ص40-41</ref>. | # به نظر می‌رسد که [[اصمعی، عبدالملک بن قریب|اصمعی]] این کتاب را برای پاسخگویی به تهمت شعوبیان نوشته است که ادعا می‌کردند اسامی عربی، معنایی ندارد<ref>ر.ک: همان، ص40-41</ref>. | ||
# نویسنده در چینش و توضیح واژگان کتاب حاضر هیچ نظمی را مراعات نکرده و فقط برایش اشتقاق لغوی اهمیت داشته است؛ برخلاف مثلا [[ابن درید]] که اسامی پیامبر(ص) و پدرانش و... را مقدم داشته است<ref>ر.ک: همان، ص41</ref>. | # نویسنده در چینش و توضیح واژگان کتاب حاضر هیچ نظمی را مراعات نکرده و فقط برایش اشتقاق لغوی اهمیت داشته است؛ برخلاف مثلا [[ابن درید، محمد بن حسن|ابن درید]] که اسامی پیامبر(ص) و پدرانش و... را مقدم داشته است<ref>ر.ک: همان، ص41</ref>. | ||
# اشکال‌هایی نیز بر این کتاب وارد است؛ از جمله اینکه نگارنده جز در مواردی اندک، به ارتباط اسامی با نسبی معین توجه نکرده است و برخی از اسامی مانند «راعف» معنایش در منابع لغوی موجود یافت نشد و همچنین این کتاب سرشار از شواهد شعری است، ولی برخی از آن اشعار، در مصادر و آثار ادبی دیگر روایت نشده است<ref>ر.ک: همان، ص41-43</ref>. | # اشکال‌هایی نیز بر این کتاب وارد است؛ از جمله اینکه نگارنده جز در مواردی اندک، به ارتباط اسامی با نسبی معین توجه نکرده است و برخی از اسامی مانند «راعف» معنایش در منابع لغوی موجود یافت نشد و همچنین این کتاب سرشار از شواهد شعری است، ولی برخی از آن اشعار، در مصادر و آثار ادبی دیگر روایت نشده است<ref>ر.ک: همان، ص41-43</ref>. | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:زبان‌شناسی، زبان و ادبیات]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:زبان و ادبیات شرقی]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی شده2 دی 1402]] | |||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آذر 1402 توسط محمد خردمند]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آذر 1402 توسط محمد خردمند]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آذر 1402 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آذر 1402 توسط محسن عزیزی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۰ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۰۰
| إشتقاق الأسماء | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | اصمعی، عبدالملک بن قریب (نويسنده)
عبدالتواب، رمضان (محقق) هادی، صلاح الدین (محقق) |
| ناشر | مکتبة الخانجي |
| مکان نشر | مصر - قاهره |
| سال نشر | 1415ق - 1994م |
| چاپ | 2 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 6173 PJ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اشتقاق الأسماء، تألیف راوی، مورخ، ادیب، قاری و واژه‌شناس ممتاز قرن دوم قمری، ابوسعید عبدالملک بن قریب اصمعی (حدود 123- 216ق)، به بررسی ارتباط برخی از اسامی (اشخاص، قبایل، صفات و...) با یکدیگر و ریشه‌یابی واژه‌شناختی می‌پردازد و معانی آن واژگان را توضیح می‌دهد. پژوهشگران معاصر، رمضان عبدالتواب و صلاح‌الدین هادی این اثر را تصحیح کرده و برای آن مقدمه نوشته‌اند.
هدف و روش
- رمضان عبدالتواب و صلاح‌الدین هادی در مقدمه‌ای علمی و ارزنده، مفصل به معرفی اصمعی و جایگاه و اهمیت اثر حاضر و نسخه‌های خطی آن پرداخته و خصوصیات روشی آن را بیان کرده‌اند؛ از جمله:
- این کتاب در شکلی که به دست ما رسیده، فاقد هرگونه مقدمه‌ای است که هدف و روش نویسنده را در این اثر ابتکاری ترسیم کند[۱].
- به نظر می‌رسد که اصمعی این کتاب را برای پاسخگویی به تهمت شعوبیان نوشته است که ادعا می‌کردند اسامی عربی، معنایی ندارد[۲].
- نویسنده در چینش و توضیح واژگان کتاب حاضر هیچ نظمی را مراعات نکرده و فقط برایش اشتقاق لغوی اهمیت داشته است؛ برخلاف مثلا ابن درید که اسامی پیامبر(ص) و پدرانش و... را مقدم داشته است[۳].
- اشکال‌هایی نیز بر این کتاب وارد است؛ از جمله اینکه نگارنده جز در مواردی اندک، به ارتباط اسامی با نسبی معین توجه نکرده است و برخی از اسامی مانند «راعف» معنایش در منابع لغوی موجود یافت نشد و همچنین این کتاب سرشار از شواهد شعری است، ولی برخی از آن اشعار، در مصادر و آثار ادبی دیگر روایت نشده است[۴].
نمونه مباحث
- «الطِرِمّاح: الطويل و المشرف»[۵]؛ یعنی: طِرِمّاح به کسی گویند که قدبلند است و اشراف دارد.
- «الناسُ غانمٌ و سالمٌ و شاجبٌ. فالغانمُ من قال خيرا فغنم و السالم من سكت فسلم و الشاجبُ من قال شرّاً فأهلك نفسه»[۶]؛ یعنی مردم 3 دسته هستند:
- «غانم»: کسی است که سخن خوبی بگوید و فایده‌ای یا صوابی بیابد.
- «سالم»: آن است که هیچ مگوید و از آفت، در سلامت بماند.
- «شاجب»: همان است که شرّ گوید و خودش را به تباهی بکشاند.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.