تفسیر یعقوب چرخی: تفاوت میان نسخه‌ها

[[محمدی، حسنعلی ]] (گردآورنده)

[[حمامی، لیلا ]] ( گردآورنده)

[[علی‌نیا، بتول]] ( ويراستار)

| کد کنگره =   ‎‏/‎‏چ‎‏4‎‏ت‎‏7 96 BP  

'''تفسیر یعقوب چرخی'''، اثر یعقوب چرخی، تفسیر قرآن به زبان فارسی است که مربوط به قرن هشتم و نهم هجری می‌باشد.

این اثر، به اهتمام دکتر حسنعلی محمدی و لیلا حمامی عرضه گردیده و ویراستاری عربی آن را نیز دکتر بتول علی‌نیا بر عهده داشته است.

کتاب با دو مقدمه از حسنعلی محمدی و نویسنده آغاز شده و مفسر، ابتدا به تفسیر سوره فاتحه پرداخته و سپس، از سوره ملک تا انتهای قرآن را، تفسیر کرده است.

روش و شیوه چرخی در تفسیر خود، هم بر منهج محدثین استوار است و هم در جای جای کتابش، روش عقلیین را به کار گرفته که بیشتر مبتنی است بر شرح نظرات و تأویلات او که در مجموع تفسیر او را باید نمونه‌ای از تفاسیر گردآوری شده دانست<ref>مقدمه، ص17</ref>.

این تفسیر، برگرفته از سه تفسیر کشاف، کواشی و تیسیر بوده و تکیه مؤلف بر تفاسیر گذشتگان، به‌ویژه تفسیرهای مهمی مثل کشاف، در شرح آیات، مشهود و بارز است، به گونه‌ای که می‌توان گفت وی تفسیرش را بر پایه نقل و نوشتار تفاسیر دیگر بنا نهاده؛ اما از آن جایی که او گرایش خاصی به بعضی افکار و اندیشه‌های دینی و عرفانی دارد، سعی کرده اندیشه‌ها و تفکرات مورد نظر خود را در نگارش تفسیرش، اعمال کند<ref>همان، ص18</ref>.

# اقوال و گفتار صحابه، تابعین، مفسران و عرفای گذشته؛ از صحابه‌ای همچون ابن عباس، ابن مسعود، ابی بن کعب و تابعانی همچون قتاده، حسن بصری و مجاهد و مفسرانی همچون زمخشری، قشیری، کواشی، فخر رازی... و عرفایی همچون عبدالخالق غجدوانی، خواجه بهاء الدین، خواجه علاءالدین عطار و... نقل کرده است.

# حذف در حروف، کلمات و عبارات که در بیشتر موارد، از سوی کاتب صورت گرفته است، مانند: «پس نمود- علیه اسلام- فرعون را نشان بزرگ یعنی عصا و ید بیضا و ید بیضا آن بود که...» که در اصل این گونه بوده است: «پس نمود موسی- علیه السلام- فرعون را...».

# کلمات مختوم به های غیر ملفوظ را در هنگام جمع، هاء را حذف کرده است: سینها، جامها و...

نکته قابل توجه دیگر آن است که مفسر، در مواردی که شرح آیات کوبینده قرآن علیه کافران را بیان می‌کند، با ذکر جمله «نعوذ بالله من ذلک» از خداوند پناه می‌جوید و گاهی با ذکر دعا، طلب یاری و استمداد از ذات باری تعالی برای خود و مؤمنان می‌نماید.

شاید بتوان گفت تفاوت عمده‌ای که تفسیر چرخی با دیگر تفاسیر دارد، این است که او در پایان قسمت‌هایی از تفسیر آیات و یا در پایان سوره‌ها، با بیان این عبارت: «نصیب تو آن است که...» یا «نصیب درویش آن است که...» چکیده‌ای از شرح و تفسیر آیات یا سوره را به شیوه پند و اندرز و تذکر، برای مخاطب ذکر می‌کند که بسیار از نظر دریافت عقلی و شناخت ذهنی و پذیرش قلبی، تأثیرگذار می‌باشد و از نظر اخلاقی، یکی از شیوه‌های پسندیده بیان حقیقت همین است یا به عبارتی بهتر، راه ارائه اخلاق عرفانی و دینی این شیوه می‌باشد. این قسمت از تفسیر چرخی، شباهت زیادی به تفسیر نوبت سوم کشف الاسرار میبدی دارد<ref>همان، ص18-19</ref>.

[[رده:مقالات بازبینی نشده1]]