ذخائر الأعلاق: تفاوت میان نسخه‌ها

[[ابن عر‌بی، محمد بن علی]] (نويسنده)

[[منصور، خلیل ]] (محشی)

'''ذخائر‌الأعلاق''' أثر شیخ أکبر محی الدین إبن عربی  شرحی بر دیوان  ترجمان الأشواق است این متن منظوم به قلم خود شارح، درباره معارف عرفانی می‌باشد.

شیخ ترجمان الأشواق  را در مکّه مکرّمه در سال 598ق قلمی کرده است و ماجرای سروده شدن آن به این ترتیب است که شیخ مکین الدین دختری داشت پارسا و دانا ،موسوم به «نِظام» و ملقّب به «عین الشّمس و البَهاء» که در تقوا و خدا ترسی خصایل پسندیده، رفتار سنجیده و کمالات أخلاقی و صوری دُرّ دهر و یگانه روزگارش بود. دیدار این عارفه و عالمه و معتکفه در إبن عربی أثر بخشید و او را شیفته خود گردانید و إلهام بخش أشعار و تغزلات عارفانه وی و سرانجام به وجود آمدن کتاب قابل تحسین ترجمان‌الأشواق گردید<ref>متن کتاب، ص9-8</ref>.

قالب اشعار ابن عربی، قصیده است. ترجمان الاشواق 62 قصیده و 599 بیت دارد. این قصاید در بحرهای مختلف سروده شده اند.

انگیزه ابن عربی در شرح ترجمان الاشواق

ظاهر اشعار ترجمان الاشواق با مفاهیم متداول در زندگی متعارف انسان‌ها پیوند دارد، اما ابن عربی در شرح آن، أشعار را با معانی عرفانی ربط داده است ؛ مثلاً در بیت

ظاهراً می خواهد که برایش داستان هند و لُبْنی ' و سُلَیْمی ' و زینب و عِنان ، از زیبارویان و معشوقه‌های مشهور، را بگویند، ولی در شرح خود<ref>همان، ص 70ـ 69</ref> «هند» را به مکان فرود آمدن آدم و اسرار مختص به آن موطن، «لُبْنی» را به حاجت، سُلَیْمی ' را به حکمت سلیمانی بلقیس ، «عنان» را به علم احکام امور سیاست ، و «زینب» را به انتقال از مقام ولایت به مقام نبوت تأویل می‌کند. بنابراین معنای باطنی ابیات این است که برای من از محل فرود آمدن آدم و از اسرار مخصوص آن و از نیاز به آن و از حکمت سلیمانی بلقیس و از علم احکام امور سیاست و از انتقال مقام ولایت به مقام نبوت سخن بگویید.

«طال شوقی لِطفلةٍ ذات نثر/ و نظام و منبر و بیان »

می گوید:  که شوق من به دخترکی صاحب نثر و نظم و منبر و بیان به درازا کشید، اما در شرح خود واژة «طفلة» را ــ که به معنای دخترک لطیف اندام و دوشیزة زیباست ــ به معرفت ذاتی و «نثر» و «نِظام » را به مقید و مطلق معنا می کند که از حیث ذات ، وجود مطلق است و از حیث مالک بودن ، مقیّد به ملک است ، و «منبر» را به درجات اسماءالحسنی تأویل می‌کند که بر آمدن بر آنها، تخلّق به آنهاست ، و «بیان» را هم مقام رسالت می داند<ref>همان،ص71</ref>.

محقق کتاب،آقای خلیل عمران منصور در پاورقی‌ها به امور زیر پرداخته است:

[[ترجمان الاشواق ]]

[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]