ایران ساسانی از دیدگاه منابع چینی

ایران ساسانی از دیدگاه منابع چینی
پدیدآوران	دفینا، پائولو (نویسنده) خلیلی پور، نازنین (مترجم)
ناشر	آوای خاور
مکان نشر	تهران
سال نشر	۱۳۹۵
کد کنگره	‏

ایران ساسانی از دیدگاه منابع چینی تألیف پائولو دفینا(1929-2004 م)، ترجمه نازنین خلیلی پور؛ این کتاب تاریخ نگاری‌های سلسله چینی‌ها درباره ایران است که به تاریخ جغرافیا ،مردم شناسی، اقتصاد، سرمایه، سازمان سیاسی و اداری، آرایش جنگی ،دستگاه قضایی، دین، زبان و نوشتار ایرانیان می‌پردازد.

کهن‌ترین متن چینی که ردپای ایران ساسانی را در آن می‌توان پیدا کرد، قطعه‌ای متعلق به سلسله منقرض شده شیائو چوچی است .این قطعه دربردارنده ی ماجرای یکی از شاهان ایران است .واژه ی چینی سا-پو از واژه سانسکریت به معنای کاروانسالار به زبان چینی راه یافته است.

در آغاز سده پنجم میلادی جماعتی بازرگان و ثروتمند سغدی در سیدان به سر می‌بردند که منشا واژه چینی پو-سو را از نظر منطقی در میان آنان می‌توان جست . گر چه ممکن است این بازرگانان سغدی دقیقاً همان‌هایی نباشند که معرف نام ایران در چین بوده‌اند. نخستین پیوندهای مستقیم میان پو –سو وچین از طریق راه های زمینی بوده است در واقع میان سالهای ۴۵۰ تا 460 میلادی قلمروی جنوب متعلق به سلسله سونگ شروع به تجزیه شدن کرد .بنابر آنچه در تونگ تین اثر تویو آمده است، پو – سو ، روابطش را با چین در زمان جانشین وی ها محکم کرد، از آن زمان روابط ایران و چین تا پایان سلسله ساسانی ادامه یافت . نتیجه این تماس‌های طولانی و متناوب این شد که چینیان درباره‌ی ایران ، سلسله اخبار ویژه ای را گرد آوردند که هم اکنون در تاریخ نگاری های گوناگون سلسله های چین پراکنده است . برای بیرون کشیدن اطلاعات درباره ی کشورهای خارجی آشفته و بی نظم هر بار با حوصله باید مطالب آن را شکافت و دوباره جمع‌بندی کرد. در این نوشتار همین روش برای بیرون کشیدن اطلاعات در باره ایران ساسانی پیگیری پی گرفته شده است.

منابع مقاله

کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران