پرش به محتوا

تهذيب الأنساب و نهاية الأعقاب: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - 'ک‎ب' به 'ک‌‌ب')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۲۸: خط ۲۸:
| شابک =
| شابک =
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =6665
| کتابخانۀ دیجیتال نور =10598
| کتابخوان همراه نور =10598
| کد پدیدآور =03517
| کد پدیدآور =03517
| پس از =
| پس از =
خط ۳۴: خط ۳۵:
}}  
}}  


'''تهذيب الأنساب و نهاية الأعقاب'''، اثر شیخ شرف عبیدلی (متوفی 435ق) همراه با تعلیقات ابن طباطبا ابوعبدالله حسین بن محمد (متوفی 449ق)، کتابی است در علم انساب، که به آل ابوطالب و معقبان آنها اختصاص یافته است. این اثر توسط محمدکاظم محمودی تحت اشراف سید محمود مرعشی مورد تحقیق قرار گرفته و منتشر شده است.
'''تهذيب الأنساب و نهاية الأعقاب'''، اثر [[شیخ الشرف عبیدلی، محمد بن محمد|شیخ شرف عبیدلی]] (متوفی 435ق) همراه با تعلیقات [[ابن طباطبا حسنی، حسین بن محمد|ابن طباطبا ابوعبدالله حسین بن محمد]] (متوفی 449ق)، کتابی است در علم انساب، که به آل ابوطالب و معقبان آنها اختصاص یافته است. این اثر توسط [[محمودی، محمدکاظم|محمدکاظم محمودی]] تحت اشراف [[مرعشی، سید محمود|سید محمود مرعشی]] مورد تحقیق قرار گرفته و منتشر شده است.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۴۲: خط ۴۳:
محقق در مقدمه خویش به بیان اهمیت و ارزش این اثر پرداخته و می‌گوید: این اثر یکی از مهم‎ترین آثاری است که در علم انساب در زمان نویسنده و قبل از آن نوشته شده است؛ به‌گونه‌ای که مصدر و منبع بسیاری از اطلاعات نسب‌شناسی و کتبی که در این فن نوشته شده، قرار گرفته است. قصد نویسنده از نوشتن چنین کتابی اتصال سادات هم‌عصر خویش به پیامبر(ص) و تصحیح انساب آنها بوده است؛ لذا در این کتاب تمام اولاد و اشخاصی که منتسب به پیامبر هستند را آورده است و از آوردن احوال اشخاص امتناع نموده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/6665/1/5 ر.ک: مقدمه محقق، ص5-6]</ref>.
محقق در مقدمه خویش به بیان اهمیت و ارزش این اثر پرداخته و می‌گوید: این اثر یکی از مهم‎ترین آثاری است که در علم انساب در زمان نویسنده و قبل از آن نوشته شده است؛ به‌گونه‌ای که مصدر و منبع بسیاری از اطلاعات نسب‌شناسی و کتبی که در این فن نوشته شده، قرار گرفته است. قصد نویسنده از نوشتن چنین کتابی اتصال سادات هم‌عصر خویش به پیامبر(ص) و تصحیح انساب آنها بوده است؛ لذا در این کتاب تمام اولاد و اشخاصی که منتسب به پیامبر هستند را آورده است و از آوردن احوال اشخاص امتناع نموده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/6665/1/5 ر.ک: مقدمه محقق، ص5-6]</ref>.


محقق در ادامه به شرح‎ حال نویسنده و حاشیه‎نویس اشاره نموده، سپس به بحث از نسخه مورد استفاده و روش تحقیقش پرداخته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/6665/1/7 ر.ک: همان، ص7-16]</ref>.
محقق در ادامه به شرح‎ حال نویسنده و حاشیه‌نویس اشاره نموده، سپس به بحث از نسخه مورد استفاده و روش تحقیقش پرداخته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/6665/1/7 ر.ک: همان، ص7-16]</ref>.


شیخ شرف عبیدلی در انساب و اعقاب ابوطالب، هزاران صفحه گردآوری نموده، سپس با تلخیص آن به این نوشته دست یافته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/6665/1/21 ر.ک: مقدمه مؤلف، ص21]</ref>. ایشان اولین بابی را که به آن اشاره می‌کند طبقات انساب است که شامل ده طبقه به نام‎های جذم، جمهور، شعوب، قبیله، عمایر، بطون، افخاذ، عشایر، فصائل و رهط می‌شود. وی برای آگاهی و اطلاع بیشتر خواننده به دو مثال اشاره می‌کند که یکی از آن دو خاندان بنی‌هاشم است. بنی‌هاشم که اصل و ریشه آن به عدنان ختم می‌شود چنین است:
[[شیخ الشرف عبیدلی، محمد بن محمد|شیخ شرف عبیدلی]] در انساب و اعقاب ابوطالب، هزاران صفحه گردآوری نموده، سپس با تلخیص آن به این نوشته دست یافته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/6665/1/21 ر.ک: مقدمه مؤلف، ص21]</ref>. ایشان اولین بابی را که به آن اشاره می‌کند طبقات انساب است که شامل ده طبقه به نام‎های جذم، جمهور، شعوب، قبیله، عمایر، بطون، افخاذ، عشایر، فصائل و رهط می‌شود. وی برای آگاهی و اطلاع بیشتر خواننده به دو مثال اشاره می‌کند که یکی از آن دو خاندان بنی‌هاشم است. بنی‌هاشم که اصل و ریشه آن به عدنان ختم می‌شود چنین است:
- عدنان: جذم؛
- عدنان: جذم؛
- قبائل معد: جمهور؛
- قبائل معد: جمهور؛
- نزار: شعب؛
- نزار: شعب؛
- مضر: قبیله؛
- مضر: قبیله؛
- خندف: عماره؛
- خندف: عماره؛
- کنانه: بطن؛
- کنانه: بطن؛
- قریش: فخذ؛
- قریش: فخذ؛
- قصی: عشیره؛
- قصی: عشیره؛
- عبدمناف: فصیله؛
- عبدمناف: فصیله؛
- بنی‌هاشم: رهط<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/6665/1/22 ر.ک: متن کتاب، ص22-24]</ref>.
- بنی‌هاشم: رهط<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/6665/1/22 ر.ک: متن کتاب، ص22-24]</ref>.


نویسنده در باب دوم به نسب پیامبر(ص) اشاره کرده است. ایشان سلسله نسب پیامبر را به حضرت آدم ختم می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/6665/1/24 ر.ک: همان، ص24-25]</ref>، سپس در باب بعدی هرکدام از آبا و اجداد پیامبر را ذکر نموده و برخی از فرزندان ذکور و اناث آنان را برشمرده و آنهایی را که فرزندی نداشته‌اند، یادآوری نموده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/6665/1/25 ر.ک: همان، 25-30]</ref>.
نویسنده در باب دوم به نسب پیامبر(ص) اشاره کرده است. ایشان سلسله نسب پیامبر را به حضرت آدم ختم می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/6665/1/24 ر.ک: همان، ص24-25]</ref>، سپس در باب بعدی هرکدام از آبا و اجداد پیامبر را ذکر نموده و برخی از فرزندان ذکور و اناث آنان را برشمرده و آنهایی را که فرزندی نداشته‌اند، یادآوری نموده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/6665/1/25 ر.ک: همان، 25-30]</ref>.
خط ۶۱: خط ۶۲:
وی در ذکر فرزندان امام علی(ع) می‌نویسد که امام حسن(ع) و امام حسین(ع) نام مادرشان حضرت زهرا بود و مادر محمد خوله بنت جعفر بن قیس و مادر عمر بن علی صهباء (ام‎حبیب) بنت ربیعة بن بحیر و مادر عباس بن علی ام‌البنین (خزام) بنت خالد بن ربیعه و... بود<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/6665/1/31 ر.ک: همان، ص31-33]</ref>.
وی در ذکر فرزندان امام علی(ع) می‌نویسد که امام حسن(ع) و امام حسین(ع) نام مادرشان حضرت زهرا بود و مادر محمد خوله بنت جعفر بن قیس و مادر عمر بن علی صهباء (ام‎حبیب) بنت ربیعة بن بحیر و مادر عباس بن علی ام‌البنین (خزام) بنت خالد بن ربیعه و... بود<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/6665/1/31 ر.ک: همان، ص31-33]</ref>.


ابراهیم بن اسماعیل بن ابراهیم غمر معروف به طباطبا که جد حاشیه‎نویس کتاب، ابوعبدالله حسین بن محمد معروف به آل طباطبا است، دارای پنج فرزند به نام‎های قاسم، حسن، احمد، عبدالله و محمد است. عبدالله و محمد نسلشان منقرض شده و محمد بن ابراهیم، همان صاحب (همراه) ابوالسرایا (سری بن منصور شیبانی (متوفی 200ق)) است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/6665/1/64 ر.ک: همان، ص64]</ref>.  
ابراهیم بن اسماعیل بن ابراهیم غمر معروف به طباطبا که جد حاشیه‌نویس کتاب، ابوعبدالله حسین بن محمد معروف به آل طباطبا است، دارای پنج فرزند به نام‎های قاسم، حسن، احمد، عبدالله و محمد است. عبدالله و محمد نسلشان منقرض شده و محمد بن ابراهیم، همان صاحب (همراه) ابوالسرایا (سری بن منصور شیبانی (متوفی 200ق)) است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/6665/1/64 ر.ک: همان، ص64]</ref>.  


نویسنده در ابواب بعدی، هریک از اولاد، احفاد و اعقاب حضرت ابوطالب(ع) را نام برده و اولاد آنها را یک‌‌به‎یک برمی‌شمرد. ایشان کتاب را با فرزندان عقیل بن ابی‎طالب به پایان می‌برد.
نویسنده در ابواب بعدی، هریک از اولاد، احفاد و اعقاب حضرت ابوطالب(ع) را نام برده و اولاد آنها را یک‌‌به‌یک برمی‌شمرد. ایشان کتاب را با فرزندان عقیل بن ابی‎طالب به پایان می‌برد.


تعلیقه و حاشیه‎نویس کتاب جناب ابوعبدالله حسین بن محمد (متوفی 449ق)، گاه مطالبی بر کتاب افزوده است که با «قال ابن طباطبا» تمییز داده شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/6665/1/177 ر.ک: همان، ص177، 241]</ref>.
تعلیقه و حاشیه‌نویس کتاب جناب ابوعبدالله حسین بن محمد (متوفی 449ق)، گاه مطالبی بر کتاب افزوده است که با «قال ابن طباطبا» تمییز داده شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/6665/1/177 ر.ک: همان، ص177، 241]</ref>.


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
خط ۷۳: خط ۷۴:


==پانویس==
==پانویس==
<references />
<references/>


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
مقدمه و متن کتاب.
مقدمه و متن کتاب.
   
   
== وابسته‌ها ==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
 
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
خط ۸۹: خط ۹۲:
   
   
[[رده:تابعین و اتباع تابعین]]
[[رده:تابعین و اتباع تابعین]]
[[رده:25 آذر الی 24 دی(97)]]
[[رده:سال97-25آذر الی24دی]]