۱۴۴٬۷۴۵
ویرایش
←وابستهها
جز (جایگزینی متن - 'كيفيت' به 'کیفیت') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| چاپ =2 | | چاپ =2 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =02218 | ||
| کتابخوان همراه نور =02218 | | کتابخوان همراه نور =02218 | ||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''تاريخ بخارا'''، تأليف [[نرشخی، محمد بن جعفر |ابوبكر محمد بن جعفر النرشخى]] (268 - 348ق) است كه آن را در سال 332ق، به زبان عربى تأليف و به امير حميد نوح بن نصر سامانى تقديم نموده است.<ref>فروزانى، سيد ابوالقاسم، ص27</ref> | '''تاريخ بخارا'''، تأليف [[نرشخی، محمد بن جعفر |ابوبكر محمد بن جعفر النرشخى]] (268 - 348ق) است كه آن را در سال 332ق، به زبان عربى تأليف و به امير حميد نوح بن نصر سامانى تقديم نموده است.<ref>فروزانى، سيد ابوالقاسم، ص27</ref> | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۱: | ||
متأسفانه اصل كتاب تاريخ بخاراى نرشخى به زبان عربى از ميان رفته است. همچنين از ترجمه فارسی اين كتاب كه توسط ابونصر احمد القباوى انجام پذيرفته نيز اثرى باقى نيست. در واقع كتابى كه امروزه با نام تاريخ بخارا در دسترس ما است، همان تلخيصى است كه محمد بن زفر از ترجمه تاريخ بخارا به عمل آورده است.<ref>همان</ref> | متأسفانه اصل كتاب تاريخ بخاراى نرشخى به زبان عربى از ميان رفته است. همچنين از ترجمه فارسی اين كتاب كه توسط ابونصر احمد القباوى انجام پذيرفته نيز اثرى باقى نيست. در واقع كتابى كه امروزه با نام تاريخ بخارا در دسترس ما است، همان تلخيصى است كه محمد بن زفر از ترجمه تاريخ بخارا به عمل آورده است.<ref>همان</ref> | ||
جناب مدرس | جناب [[مدرس رضوی، محمدتقی|مدرس رضوى]]، به تصحيح و تحشيه كتاب همت گمارده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۳: | ||
از آنجا كه در كتاب تاريخ بخاراى موجود، از حوادث مربوط به بعد از سال 574ق (مانند تسخير بخارا توسط سلطان محمد خوارزمشاه در سال 604ق و تصرف آن شهر توسط تاتاران به رهبرى چنگيز در سال 616ق) سخن رفته، معلوم مىشود كه بعد از محمد بن زفر، شخصى ناشناس، مطالب مذكور را به كتاب تاريخ بخارا، اضافه كرده است.<ref>همان</ref> | از آنجا كه در كتاب تاريخ بخاراى موجود، از حوادث مربوط به بعد از سال 574ق (مانند تسخير بخارا توسط سلطان محمد خوارزمشاه در سال 604ق و تصرف آن شهر توسط تاتاران به رهبرى چنگيز در سال 616ق) سخن رفته، معلوم مىشود كه بعد از محمد بن زفر، شخصى ناشناس، مطالب مذكور را به كتاب تاريخ بخارا، اضافه كرده است.<ref>همان</ref> | ||
قباوى، ضمن حذف مواردى از متن كتاب كه به قول وى، ملالآور بوده، مطالبى را از مأخذ ديگر به اين كتاب افزوده است؛ بهعنوان مثال، وى در بحث راجع به «المقنع» با استناد به اينكه مطالب مؤلف كتاب (محمد بن جعفر نرشخى) در آن زمينه كامل نيست، با استفاده از كتاب شخصى به نام ابراهیم (كه او را صاحب اخبار مقنع مىخواند) و كتاب [[طبری، محمد بن جریر|محمد بن جرير طبرى]]، مطالب راجع به المقنع را كامل كرده است. وى در اين مورد مىگويد: «محمد بن جعفر (نرشخى) در كتاب خود، اين فصل را آورده است، ليكن ناتمام و ابراهیم كه صاحب اخبار مقنع است و [[طبری، محمد بن جریر|محمد بن جرير طبرى]] آورده است».<ref>همان</ref> | قباوى، ضمن حذف مواردى از متن كتاب كه به قول وى، ملالآور بوده، مطالبى را از مأخذ ديگر به اين كتاب افزوده است؛ بهعنوان مثال، وى در بحث راجع به «المقنع» با استناد به اينكه مطالب مؤلف كتاب (محمد بن جعفر نرشخى) در آن زمينه كامل نيست، با استفاده از كتاب شخصى به نام ابراهیم (كه او را صاحب اخبار مقنع مىخواند) و كتاب [[طبری، محمد بن جریر بن یزید|محمد بن جرير طبرى]]، مطالب راجع به المقنع را كامل كرده است. وى در اين مورد مىگويد: «محمد بن جعفر (نرشخى) در كتاب خود، اين فصل را آورده است، ليكن ناتمام و ابراهیم كه صاحب اخبار مقنع است و [[طبری، محمد بن جریر بن یزید|محمد بن جرير طبرى]] آورده است».<ref>همان</ref> | ||
اثر حاضر كه به قول مترجم آن، «در ذكر بخارا و مناقب و فضائل او و آنچه در وى است و در روستاهاى وى از مرافق و منافع و آنچه به وى نسبت دارد و ذكر احاديثى كه در فضيلت بخارا آمده است...» مىباشد، كتابى است نفيس و ارزشمند و داراى اعتبارى ويژه از حيث مطالب تاريخى و اجتماعى.<ref>همان</ref> | اثر حاضر كه به قول مترجم آن، «در ذكر بخارا و مناقب و فضائل او و آنچه در وى است و در روستاهاى وى از مرافق و منافع و آنچه به وى نسبت دارد و ذكر احاديثى كه در فضيلت بخارا آمده است...» مىباشد، كتابى است نفيس و ارزشمند و داراى اعتبارى ويژه از حيث مطالب تاريخى و اجتماعى.<ref>همان</ref> | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
اين اثر در سال 1317ش، توسط محقق فاضل مدرس رضوى | اين اثر در سال 1317ش، توسط محقق فاضل [[مدرس رضوی، محمدتقی|مدرس رضوى]] تصحيح گرديده و به چاپ رسيده است. پس از آن، در سال 1351ش، به اهتمام ايشان براى دومين بار، با حواشى مفصل و تعليقات بسيار سودمندى به زيور چاپ آراسته شده است. تعليقات و حواشى ايشان كه تقريبا دو برابر متن اصلى كتاب را به خود اختصاص داده، در نوع خود بىنظير است. اين تعليقات و حواشى، شامل تصحيح كلمات نادرست، اشتباهات تاريخى، توضيح درباره اسامى خاص و همچنين اطلاعاتى راجع به جايگاه جغرافيايى شهرها و آبادىهاى نامبردهشده در متن كتاب، معرفى اشخاص تاريخى شامل امراى سامانى، وزراء، سرداران بزرگ، علماء و نيز پارهاى از رويدادهاى مهم روزگار مورد بحث كتاب مىباشد. اين تعليقات كه با استفاده از متون معتبر تاريخى، جغرافيايى و ادبى و نيز يادداشتهاى علامه قزوينى و ريچارد.ن.فراى صورت پذيرفته، براى محققانى كه كتاب تاريخ بخارا را مورد مطالعه و بررسى قرار مىدهند، بسيار راهگشا و ارزشمند است.<ref>همان</ref> | ||
فهرست مطالب، در آغاز كتاب و فهرست حواشى و تعليقات، فهرست لغات نادر، فهرست نام اشخاص، فهرست نام جاىها و اقوام و طوايف و فهرست نام كتابها در پايان آن ذكر شده است. | فهرست مطالب، در آغاز كتاب و فهرست حواشى و تعليقات، فهرست لغات نادر، فهرست نام اشخاص، فهرست نام جاىها و اقوام و طوايف و فهرست نام كتابها در پايان آن ذكر شده است. | ||
==پانويس == | ==پانويس == | ||
<references/> | <references /> | ||
| خط ۷۲: | خط ۷۱: | ||
2. فروزانى، سيد ابوالقاسم، «تاريخ بخاراى نرشخى، نمونههاى نفيس از تاريخهاى محلى»، پايگاه مجلات تخصصى نور، نشريه: اطلاعرسانى و كتابدارى «كتاب ماه تاريخ و جغرافيا»، بهمن 1377، شماره 16 (3 صفحه از 27 تا 29). | 2. فروزانى، سيد ابوالقاسم، «تاريخ بخاراى نرشخى، نمونههاى نفيس از تاريخهاى محلى»، پايگاه مجلات تخصصى نور، نشريه: اطلاعرسانى و كتابدارى «كتاب ماه تاريخ و جغرافيا»، بهمن 1377، شماره 16 (3 صفحه از 27 تا 29). | ||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[تاریخ بخاری / تعريب]] | |||
[[تاریخ ملازاده در ذکر مزارات بخارا]] | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||