تطور الأدیان قصة البحث عن الإله

تطور الأدیان قصة البحث عن الإله
پدیدآوران	خشت، محمد عثمان (نويسنده)
ناشر	مکتبة الشروق الدولية
مکان نشر	مصر - قاهره
سال نشر	1431ق - 2010م
چاپ	1
شابک	‎978-977-6278-96-7
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	خ5ت6 410 BL
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

تطور الأديان؛ قصة البحث عن الإله، نوشته دین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شناس معاصر و استاد «فلسفه دین» در دانشکده ادبیات دانشگاه قاهره، محمد عثمان خُشت، به کاوش درباره «مفهوم خدا» در دین‌های گوناگون می‌پردازد و این موضوع را از منظر فلسفه دین و ادیان تحلیل می‌کند و دگرگونی‌ها و پیشرفت‌های آن را، به‌خصوص در یهودیت، مسیحیت و اسلام، توضیح می‌دهد.

هدف و روش

محمد عثمان خشت، کتاب حاضر را کوششی برای مقایسه بین ادیان، فلسفه‌ها و علوم اجتماعی می‌داند و ویژگی آن را جامع‌نگری می‌شمارد و با اشاره به اینکه گاهی فقط از دیدگاه «فلسفه دین» یا «روان‌شناسی» یا «جامعه‌شناسی» به بررسی دین و دین‌داری پرداخته می‌شود، افزوده است: در این پژوهش می‌خواهیم با نگرشی گسترده و چندجانبه وارد این بحث شویم و از دستاوردهای علوم مذکور و «انسان‌شناسی دینی» غفلت نورزیم‏. نویسنده یادآور شده است: این اثر، خلاصه مجموعه پژوهش‌هایی است که در طول 20 سال انجام داده‌ام و چون بیشتر این مباحث به زبان دانشگاهی و تخصصی نوشته شده بود، در اینجا با زبانی آسان‌تر و روشن‌تر نوشتم، ولی از ژرفای آن نکاستم‏.

ساختار و محتوا

این اثر از مقدمه و 7 فصل به‌ترتیب ذیل تشکیل شده است:

• مقدمه (اهداف، فواید و روش پژوهش حاضر).

1. مفهوم ادیان و قلمروهای پژوهش در آن.
2. ارتباط ادیان با فلسفه.
3. ‏آیا متافیزیک، جایگزین دین می‌شود؟
4. ریشه‌های پیدایش دین و تطورات آن.
5. دین‌های طبیعی.
6. دین‌داری‌های تشبیهی.
7. ادیان متعالی (یهودیت، مسیحیت و اسلام).

نمونه مباحث

• آزادی در بینش اسلامی، حق اصیل انسانی است؛ به این معنا که انسان قدرت دارد که انتخاب کند؛ بپذیرد یا انکار کند، بدون آنکه تحت تأثیر عامل خارجی یا اکراه، واقع شود. از نظر اسلام، انسان آزاد آفریده شده است و حقّ دارد از این آزادی استفاده کند تا جایی که بر طبق قوانین اسلامی به خودش یا دیگران ضرری نزند و این آزادی، مشروط است و هرج و مرج و فردگرایی افراطی «اشمیت» و... نیست‏.
• محمد عثمان خشت، با اشاره به نظر هگل درباره «مفهوم خدا در اندیشه اسلامی»، تحلیل این فیلسوف مشهور آلمانی را فاقد دقت و به‌دور از واقع‌گرایی و گرفتار ذهنی‌اندیشی اروپایی دانسته است‏.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.