تاریخ زرتشتیان کرمان در این چند سده

تاریخ زرتشتیان کرمان در این چند سده
پدیدآوران	سروشیان، جمشید سروش
ناشر	شرکت علمی و فرهنگی
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1371
چاپ	یکم
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	BL۱۵۲۵/س۴/ت۲

تاریخ زرتشتیان کرمان در این چند سده، نوشته جمشید سروش سروشیان، به بررسی اوضاع و احوال اجتماعی و دینی زرتشتیان کرمان در سده‌های اخیر تاریخ ایران می‌پردازد.

کتاب با روشی توصیفی و با استناد به برخی منابع مربوط به تاریخ کرمان در یک پیشگفتار و دو بخش و پیوست‌ها تنظیم شده است. پیشگفتار نخست نوشته استاد فقید، باستانی پاریزی می‌باشد که در آن، توضیح‌هایی درباره اثر، پیشنهادها و انتقادهایی از برخی منابع کتاب آمده است.

پیشگفتار مؤلف که بخش نخست را تشکیل می‌دهد، دربرگیرنده نگاهی کلی به فرهنگ زرتشتیان کرمان است؛ در دوره‌های گوناگون از ساسانیان تا صفویه، و مراوده زرتشتیان هند (پارسیان) با آنان. بخش دوم که مفصل‌ترین بخش کتاب است، تاریخ اجتماعی زرتشتیان کرمان را به‌طور خاص تا دوره پهلوی اول دربر می‌گیرد. نویسنده در این بخش، مراوده و ارتباط زرتشتیان کرمان را با زرتشتیان هند، تلاش زرتشتیان هند برای بهبود اوضاع فرهنگی و اجتماعی زرتشتیان کرمان، تعامل زرتشتیان کرمان با حکومت‌های وقت و با دیگر زرتشتیان در جاهای مختلف کشور و جهان را مورد توجه قرار داده است. مؤلف به‌ویژه در این بخش، این موضوع را بر اساس اسناد و نامه‌های به‌جای مانده از این دوره‌ها بررسی کرده است. توضیحی کوتاه درباره گاهنبارها از دیگر مطالب این بخش به‌شمار می‌رود. در بخش مربوط به پیوست ادبیات دساتیری، بررسی تأثیر جاماسپ‌نامه که جزو متون پیشگویی مربوط به آخرالزمان محسوب می‌شود، در شاهنامه فردوسی و اثر حماسی یادگار زریران از نظر گذرانده شده است. در آخر کتاب نیز بخشی از کتاب یکی از محققان غربی درباره زرتشتیان ایران گنجانده شده است. شایان یادآوری است که جلد دیگری از این کتاب تاکنون انتشار نیافته است.

منابع مقاله

شرفایی، محسن؛ اکبری چناری، علی، کتاب‌شناسی توصیفی ادیان (دفتر چهارم: ادیان ایران باستان)، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، چاپ اول، 1396.