سلیمی جرونی

سلیمی جرونی

جرونی سلیمی (حدود 820- زنده در 880ق) از شاعران مثنوی‌سرای قرن نهم هجری، از پیروان نظامی گنجوی و سراینده مثنوی «شیرین و فرهاد» است.

ولادت

سلیمی، یکی از گویندگان قرن نهم هجری و از پیروان نظامی است که در بندر جرون (بندر عباس) می‌زیسته است. به‌‌رغم تلاش‌های انجام شده، رد پایی از تاریخ ولادت و ایام طفولیت و نوجوانی و به‌طور کلی‌، از زندگی وی به‌دست نیامد و تنها منبع موجود برای یافتن گوشه‌هایی از شرح حال شاعر، مثنوی عاشقانه «شیرین و فرهاد» است.

سرودن شیرین و فرهاد، هم‌زمان با میان‌سالی شاعر بوده و در این منظومه، به شصت سالگی خود که از قضا در آن روزها در شیراز به‌سر می‌برد، اشاره نموده است. بنابراین، با در نظر گرفتن تاریخ (٨٨٠ق)، می‌توان ولادت شاعر را در حدود سال ٨٢٠ق فرض نمود.

آثار

از اشارات سلیمی، چنین برمی‌آید که در ابتدا، در قالب‌های غزل، قطعه و گاهی قصیده طبع‌آزمایی کرده، اما در سی سالگی، پس از دیدار و تشویق مولا همام‌الدین، به مثنوی‌سرایی روی آورده است و به پیروی از «مخزن الاسرار» نظامی، سرودن «منبع الاطوار» را آغاز کرده است. از این مثنوی، اکنون جز اسمی که چندبار در منظومه «شیرین و فرهاد» تکرار شده، اثری نمانده است.

سلیمی پس از «منبع الاطوار» در سال ٨٨٠ق، به تقلید از «خسرو و شیرین» نظامی، مثنوی «شیرین و فرهاد» را در 3569 بیت سرود.

با آن‌که پایه سخن سلیمی در مثنوی «شیرین و فرهاد» بر روشنی و روانی است، وی از هنروری و زبان‌‌آوری نیز دوری نجسته است؛ اما هنروری در سروده او، آن‌چنان نیست که سخن را دشوار و دیریاب کند. شاعر گاهی با استفاده از عناصر طبیعی ویژه جنوب همچون نخل، رطب و خرما تصاویر دلنشینی خلق کرده و هرجا فرصت یافته، به طرح مسائل اخلاقی و عرفانی پرداخته است و به این وسیله، عشق زمینی را با لطائف عشق عرفانی پیوند زده است‌.

روی‌هم‌رفته، زبان ساده و بی‌پیرایه، نداشتن گره‌های زبانی و معنوی و ترکیبات پیچیده و مصنوع و کاربرد پاره‌ای واژگان محلی، از مشخصه‌های شعر سلیمی است.

منابع مقاله

امیدی، ایوب؛ کمالی نهاد، علی‌اکبر، «نگاهی به ترفند ایهام در مثنوی شیرین و فرهاد سلیمی جرونی»، پژوهش‌های دستوری و بلاغی، بهار و تابستان 1401، شماره 21. https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1992468

وابسته‌ها

‏مثنوی شیرین و فرهاد