نوادر التبادر لتحفة البهادر

نوادر التبادر لتحفة البهادر
پدیدآوران	دن‍ی‍س‍ری‌، م‍ح‍م‍دب‍ن‌ ای‍وب‌ (نويسنده) دانش پژوه، محمد تقی (مصحح) افشار، ایرج ( مصحح)
ناشر	بنياد فرهنگ ايران
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	13سده
چاپ	1
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

نوادر التبادر لتحفة البهادر، اثر شمس‌الدین محمد بن امین‌الدین ایوب دنیسری، از متون کهن چندعلمی اسلامی است که دایرة‌المعارف‌گونه‌ای از دانش‌ها و هنرها و فنون اعصار قدیم می‌باشد و به کوشش محمدتقی دانش‌پژوه و ایرج افشار، منتشر شده است.

برخی کتب وجود دارند که از لحاظ شناساندن معارف و علومی که در عصر پردازندگان آن، معمول و مرسوم بوده، دارای اهمیت است؛ هرچند مختصر باشد یا از نظر کیفیت علمی، در درجه اول اعتبار نبوده و حتی شاید بعضی مطالب غیر واقعی و کاملا عامیانه و خرافی در آنها دیده شود. بااین‌همه، از راه این نوع کتاب‌هاست که بعضی اصطلاحات علمی و کلمات کهن و اصیل به ‌دست می‌آید و سنجش و ارزشیابی ما در باب اطلاعات خاص علوم قدیم، آسان‌تر می‌شود. اثر حاضر، یکی ازاین‌دست آثار است که به جهات مذکور، مفید و دارای اهمیت است و ضمنا از نظرگاه انتقادی، نامطلوب و سبک‌قدر. اما به‌هرحال، مطالعه آن مفید است؛ چون اثری است از قرن هفتم هجری و در منطقه‌ای نوشته شده است که اکنون زبان فارسی از آن خطه رخت بربسته است؛ لذا یادگاری ارجمند از روزگاران درخشان رواج زبان فارسی در آن ناحیه است.

مؤلف در خاتمه کتاب، تاریخ تألیف آن را بیست‌وششم رمضال 682ق، نوشته و جایی هم از محرم سال 669ق، یاد کرده است.

مطالب کتاب، در یازده فن به شرح زیر، ارائه شده است: انواع علوم (مانند منطق، علوم طبیعی، علم الهی، حساب هندو، ضرب و قسمت و اشکال اقلیدس)؛ علم ریاضی؛ چند نوع از فواید نجومی و هندسه؛ نگاه داشتن تندرستی؛ زهرها و دفع مصرف آنها؛ احوال جماع؛ علم جواهر؛ علم فراست مردم؛ عجایب زمان؛ خواص و منافع؛ علم فلاحت و انواع فواید علمی و عملی.

از جمله ویژگی‌های کتاب، آن است که در آن، بعضی استعمالات هست که در کتب دیگر، همانند آن‌ها دیده نمی‌شود و خواننده دقیق و واقف به رمز استعمال لغات و ترکیبات، از فهرستی که در انتهای کتاب الحاق شده است، با این نوع کلمات، آشنا خواهد شد.

منابع مقاله

یادداشتی در معرفی کتاب و متن کتاب.