گیتانجالی

گیتانجالی
پرونده:NUR.....J1.jpg
پدیدآوران	تاگور، رابیندرانات (نویسنده) شهباز، حسن (مترجم)
ناشر	انتشارات علمی
مکان نشر	تهران
سال نشر	1363
چاپ	اول
کد کنگره	‏

گیتانجالی یا ارمغان‌های شعری، سروده جاویدان تاگور (۱۹۴۱-۱۸۶۱) جلوه‌گاه اندیشه‌های فلسفی و عرفانیِ ملت هند در آغاز قرن بیستم است که در آن پرستش خدا و ستایش انسان، از دیدگاه چند کتاب بزرگ مذهبی و فلسفی هند بیان شده است.

تا پیش از انتشار این اثر، آنچه بیشتر در سروده‌ها و نوشته‌های تاگور به چشم می‌خورد و اساس فکر و ذوقِ او را تشکیل می‌داد، ستایش طبیعت و عشق به انسان بود، اما در گیتانجانی، این ستایش پرستش متوجه خدا شده و عشق ربانی، جای‌گزینِ عشق انسانی شده است.

در این کتاب، شاعر کوشیده است آرمان روحی هند باستان راکشف کند و آن را با واقعیت امروز این مرز و بوم منطبق سازد. این آرمان روحانی، چیزی نیست مگر نظام هماهنگِ جهانِ هستی که همه عناصر متغیّر حبات را با یک‌دیگر گرد آورده و همه را با نظم حیرت‌انگیزی به حرکت و تلاش وا داشته است.

این فرهیختگان هند کهن بودند که دریافتند بر سریرِ فرمانروایی این عالم وجود، یک تن نشسته است و جز او نیست. تاگور نیز این حقیقت را در جای جای کتابش به زیباترین شکل بازگو می‌کند.

تاگور با سرودن این مجموعه شعر که نامش را در جهان بلند آوازه ساخت، قصدش آفرینش حماسه‌ای میهنی نبود که ملت شبه قاره هند را بر ضد استعمارگران بشوراند و سرودی آکنده از مهرِ میهن بر لبانٍ آنها بنهد، بلکه نیّتش ستایش پروردگار و حرمت‌گذاری به آدمیان بود.

منابع مقاله

باقریان موحد، سید رضا، کتاب‌شناسی نیایش، بوستان کتاب، قم، چاپ سوم، 1387ش