|
|
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{جعبه اطلاعات کتاب | | {{جعبه اطلاعات کتاب |
| | تصویر =NUR111935J1.jpg
| |
| | عنوان = دیوان ابوطالب کلیم همدانی
| |
| | عنوان‌های دیگر =
| |
| | پدیدآورندگان
| |
| | پدیدآوران =
| |
| [[کلیم، ابوطالب]] (نويسنده)
| |
| [[قهرمان، محمد ]] (مقدمه نويس)
| |
| [[قهرمان، محمد]] ( مصحح)
| |
| |زبان
| |
| | زبان = فارسی
| |
| | کد کنگره =
| |
| | موضوع =
| |
| |ناشر
| |
| | ناشر = آستان قدس رضوی. مؤسسه چاپ و انتشارات
| |
| | مکان نشر = ایران - مشهد مقدس
| |
| | سال نشر = 1369ش
| |
| | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE111935AUTOMATIONCODE
| |
| | چاپ = 0
| |
| | شابک =
| |
| | تعداد جلد = 1
| |
| | کتابخانۀ دیجیتال نور = 111935
| |
| | کتابخوان همراه نور = 111935
| |
| | کد پدیدآور = 74929
| |
| | پس از =
| |
| | پیش از =
| |
| }}
| |
| '''دیوان ابوطالب کلیم همدانی'''، مجموعه اشعار ابوطالب کلیم همدانی (بین 990 تا 994-1061ق) است که با تصحیح و تعلیقات محمد قهرمان، منتشر شده است.
| |
|
| |
| دیوان کلیم، شامل قصیده، مثنوی، قطعه، غزل، رباعی، ترکیب‌بند و ترجیع‌بند است در حدود ده هزار بیت<ref>ر.ک: مقدمه، صفحه پنجاه</ref>.
| |
|
| |
| شیوه‌ای که کلیم و اقران او در شعر و به‌خصوص در غزل، پیش گرفته بودند، به‌غلط به سبک هندی مشهور شده؛ زیرا خاستگاه آن ایران بوده است<ref>ر.ک: همان</ref>؛ درحالی‌که خود این شعرا، از آن به «طرز» و «طرز» نو تعبیر می‌کرده‌اند<ref>ر.ک: همان، پنجاه‌ویک</ref>. بنای این نوع شعر، بر تخییل و تمثیل و مضمون‌یابی است و از ویژگی‌های عمده شعرای این طرز، توجه آنان به اصطلاحات، کنایات و لغات روز است<ref>ر.ک: همان</ref>.
| |
|
| |
| کلیم با تسلطی که بر غزل دارد، از گویندگان خوب این طرز است. در عهد او، قصیده رونق چندانی نداشته و بیشترین توجه، معطوف به غزل بوده است. ویژگی مشترکی که غزل‌سرایان توانای این سبک دارند، به وزن مربوط می‌شود: اینان از میان اوزان متداول در غزل، بیش از همه، وزن «فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلات» را که در بحر رمل است، به‌کار گرفته‌اند. 143 غزل، یعنی در حدود یک‌چهارم از غزل‌های کلیم، به این وزن سروده شده است؛ درحالی‌که در اوزان کوتاه، سی غزل هم ندارد<ref>ر.ک: همان، صفحه پنجاه‌وپنج – پنجاه‌وشش</ref>.
| |
|
| |
| قصاید کلیم، اکثرا حال و هوای غزل دارد، با همان مضمون‌پردازی‌ها. مثنوی‌های کلیم، خوب است و ابیات زیبایی در آنها به چشم می‌خورد. مثنوی «شکست دست» از آن جمله است. کلیم دلجویی دوستان را با طنزی قوی، به تصویر کشیده است. در تاریخ‌سازی به‌خوبی از عهده برآمده است. تاریخ فوت قدسی را در شعری گیرا و ازدل‌برخاسته، چنین آورده است:
| |
| '''گل ز شبنم همه تن اشک مصیبت شد و گفت
| |
| دور از آن بلبل قدسی چمنم زندان شد'''<ref>ر.ک: همان، صفحه شصت‌ویک</ref>.
| |
|
| |
| کلیم به شهادت دیوانش، در سرودن اشعار فرمایشی، قوی‌دست است. رباعی‌های او که تعداد آنها هم زیاد نیست، چنگی به دل نمی‌زند. وی چند واژه هندی هم در شعر خود به‌کار برده است. فن غالب کلیم، غزل است. غزل‌های او، اکثرا نه‌بیتی است. تکرار قافیه هم در غزل‌های او، کم دیده می‌شود<ref>ر.ک: همان، شصت‌ودو</ref>.
| |
|
| |
| ==پانویس ==
| |
| <references />
| |
|
| |
| ==منابع مقاله==
| |
| مقدمه کتاب.
| |
|
| |
|
| |
| ==وابسته‌ها==
| |
| {{وابسته‌ها}}
| |
|
| |
| [[رده:کتاب‌شناسی]]
| |
|
| |
| [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
| |
| [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1402 توسط عباس مکرمی]]
| |
| [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1402 توسط محسن عزیزی]]{{جعبه اطلاعات کتاب
| |
| | تصویر =NUR111935J1.jpg | | | تصویر =NUR111935J1.jpg |
| | عنوان = دیوان ابوطالب کلیم همدانی | | | عنوان = دیوان ابوطالب کلیم همدانی |
نسخهٔ ۲۶ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۳۰
دیوان ابوطالب کلیم همدانی، مجموعه اشعار ابوطالب کلیم همدانی (بین 990 تا 994-1061ق) است که با تصحیح و تعلیقات محمد قهرمان، منتشر شده است.
دیوان کلیم، شامل قصیده، مثنوی، قطعه، غزل، رباعی، ترکیب‌بند و ترجیع‌بند است در حدود ده هزار بیت[۱].
شیوه‌ای که کلیم و اقران او در شعر و به‌خصوص در غزل، پیش گرفته بودند، به‌غلط به سبک هندی مشهور شده؛ زیرا خاستگاه آن ایران بوده است[۲]؛ درحالی‌که خود این شعرا، از آن به «طرز» و «طرز» نو تعبیر می‌کرده‌اند[۳]. بنای این نوع شعر، بر تخییل و تمثیل و مضمون‌یابی است و از ویژگی‌های عمده شعرای این طرز، توجه آنان به اصطلاحات، کنایات و لغات روز است[۴].
کلیم با تسلطی که بر غزل دارد، از گویندگان خوب این طرز است. در عهد او، قصیده رونق چندانی نداشته و بیشترین توجه، معطوف به غزل بوده است. ویژگی مشترکی که غزل‌سرایان توانای این سبک دارند، به وزن مربوط می‌شود: اینان از میان اوزان متداول در غزل، بیش از همه، وزن «فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلات» را که در بحر رمل است، به‌کار گرفته‌اند. 143 غزل، یعنی در حدود یک‌چهارم از غزل‌های کلیم، به این وزن سروده شده است؛ درحالی‌که در اوزان کوتاه، سی غزل هم ندارد[۵].
قصاید کلیم، اکثرا حال و هوای غزل دارد، با همان مضمون‌پردازی‌ها. مثنوی‌های کلیم، خوب است و ابیات زیبایی در آنها به چشم می‌خورد. مثنوی «شکست دست» از آن جمله است. کلیم دلجویی دوستان را با طنزی قوی، به تصویر کشیده است. در تاریخ‌سازی به‌خوبی از عهده برآمده است. تاریخ فوت قدسی را در شعری گیرا و ازدل‌برخاسته، چنین آورده است:
گل ز شبنم همه تن اشک مصیبت شد و گفت
دور از آن بلبل قدسی چمنم زندان شد[۶].
کلیم به شهادت دیوانش، در سرودن اشعار فرمایشی، قوی‌دست است. رباعی‌های او که تعداد آنها هم زیاد نیست، چنگی به دل نمی‌زند. وی چند واژه هندی هم در شعر خود به‌کار برده است. فن غالب کلیم، غزل است. غزل‌های او، اکثرا نه‌بیتی است. تکرار قافیه هم در غزل‌های او، کم دیده می‌شود[۷].
پانویس
- ↑ ر.ک: مقدمه، صفحه پنجاه
- ↑ ر.ک: همان
- ↑ ر.ک: همان، پنجاه‌ویک
- ↑ ر.ک: همان
- ↑ ر.ک: همان، صفحه پنجاه‌وپنج – پنجاه‌وشش
- ↑ ر.ک: همان، صفحه شصت‌ویک
- ↑ ر.ک: همان، شصت‌ودو
منابع مقاله
مقدمه کتاب.
وابسته‌ها
