۱۱۱٬۵۱۵
ویرایش
(صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR108554J1.jpg | عنوان = دیوان ازرقی هروی | عنوانهای دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = ازرقی، ابوبکر بن اسمعیل (نويسنده) نفیسی، سعید (مصحح) نفیسی، سعید ( مقدمه نويس) |زبان | زبان = فارسی | کد کنگره =...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''دیوان ازرقی هروی'''، مجموعه اشعار ابوبکر زینالدین (یا افضلالدین) بن اسماعیل وراق ازرقی | '''دیوان ازرقی هروی'''، مجموعه اشعار [[ازرقی، ابوبکر بن اسمعیل|ابوبکر زینالدین (یا افضلالدین) بن اسماعیل وراق ازرقی هروی]]، از شعرای سده 5ق/11م، است که با تصحیح، مقابله و مقدمه [[نفیسی، سعید|سعید نفیسی]]، منتشر شده است. | ||
شعر ازرقی برخودار از شاخصههای شایع در سبک خراسانی است، اما ازآنجاکه در عین پیروی از سبک خراسانی، ابتکاراتی نیز داشته است، او را به سبب آوردن تشبیهات فراوان خیالی و وهمی از کسانی میدانند که در تغییر سبک مذکور مؤثر بوده است<ref>ر.ک: امامی، نصرالله؛ خلوصی، محمدتقی، ص2</ref>. | شعر [[ازرقی، ابوبکر بن اسمعیل|ازرقی]] برخودار از شاخصههای شایع در سبک خراسانی است، اما ازآنجاکه در عین پیروی از سبک خراسانی، ابتکاراتی نیز داشته است، او را به سبب آوردن تشبیهات فراوان خیالی و وهمی از کسانی میدانند که در تغییر سبک مذکور مؤثر بوده است<ref>ر.ک: امامی، نصرالله؛ خلوصی، محمدتقی، ص2</ref>. | ||
عمدهترین عناصر سبک خراسانی در شعر ازرقی، شامل آوردن جمع الجمع، اشباع حرکت، کاربرد کجا به معنی که، کاربرد «مر» قبل از مفعول و نیز استعمال باختر بهجای خاور (در بعضی موارد) و تشدید مخفف است: | عمدهترین عناصر سبک خراسانی در شعر ازرقی، شامل آوردن جمع الجمع، اشباع حرکت، کاربرد کجا به معنی که، کاربرد «مر» قبل از مفعول و نیز استعمال باختر بهجای خاور (در بعضی موارد) و تشدید مخفف است: | ||
خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
شعاع دیده آن کیمیای زر گردد'''<ref>ر.ک: همان</ref>. | شعاع دیده آن کیمیای زر گردد'''<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
ازرقی در قصیدهسرایی، پیرو عنصری است و شیوه کلی بیان وی در قصیده، برخوردار از لحنی حماسی و گاه تغزلی است؛ همچنانکه در تشبیب قصاید و در قصاید کوتاه خود نیز به شیوه تغزلی فرخی توجه کرده است<ref>ر.ک: همان، ص3</ref>. | [[ازرقی، ابوبکر بن اسمعیل|ازرقی]] در قصیدهسرایی، پیرو عنصری است و شیوه کلی بیان وی در قصیده، برخوردار از لحنی حماسی و گاه تغزلی است؛ همچنانکه در تشبیب قصاید و در قصاید کوتاه خود نیز به شیوه تغزلی فرخی توجه کرده است<ref>ر.ک: همان، ص3</ref>. | ||
یکی از تذکرهنویسان متأخر در همین باره مینویسد که در مدیحههای او، هیبت و شجاعت ممدوح بر موضوعات دیگر مدحی غلبه دارد. دقت و باریکاندیشی او در مضمون، مقدمه خارج شدن شعر را از سبک خراسانی نشان میدهد و اگرچه ظاهر قصیدهاش از حیث وزن و ردیف، تحولی را در اسلوب شعر فارسی نشان نمیدهد و حتی از معاصران خود در اینباره به شعر متقدمان نزدیکتر است، ولی بهلحاظ فکر و دقت در مضمون و دورپروازیهای تخیلی، زمینه سبک به اصطلاح عراقی در سخنش آشکار است<ref>ر.ک: همان</ref>. | یکی از تذکرهنویسان متأخر در همین باره مینویسد که در مدیحههای او، هیبت و شجاعت ممدوح بر موضوعات دیگر مدحی غلبه دارد. دقت و باریکاندیشی او در مضمون، مقدمه خارج شدن شعر را از سبک خراسانی نشان میدهد و اگرچه ظاهر قصیدهاش از حیث وزن و ردیف، تحولی را در اسلوب شعر فارسی نشان نمیدهد و حتی از معاصران خود در اینباره به شعر متقدمان نزدیکتر است، ولی بهلحاظ فکر و دقت در مضمون و دورپروازیهای تخیلی، زمینه سبک به اصطلاح عراقی در سخنش آشکار است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
مهمترین امتیاز سبکی | مهمترین امتیاز سبکی [[ازرقی، ابوبکر بن اسمعیل|ازرقی]]، آوردن تشبیهات تخیلی و اغراق در تشبیه است. در اینباره، گفته میشود که شاعران دوره سامانی و نیمه اول قرن پنجم، میکوشیدند تا در برابر هر پدیده حسی و طبیعی، تصویرهایی عینی و مشابه آن را بیاورند، اما او میکوشد تا هرچیز را از آنچه هست، حتی در تشبیه وسیعتر و نیرومند و پررنگتر کند: | ||
'''آن می که گر ز دور بداری ز عکس آن | '''آن می که گر ز دور بداری ز عکس آن | ||
شنگرف سوده گردد مغز اندر استخوان'''<ref>ر.ک: همان</ref>. | شنگرف سوده گردد مغز اندر استخوان'''<ref>ر.ک: همان</ref>. |