۱۴۴٬۹۶۹
ویرایش
←وابستهها
جز (جایگزینی متن - 'سانه' به 'سهگانه') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
[[أخلاق الأشراف (زاکانی)]] | [[أخلاق الأشراف (زاکانی)]] | ||
[[رساله دلگشا انضمام رسالههای تعریفات، صد پند و نوادر الامثال]] | [[رساله دلگشا انضمام رسالههای تعریفات، صد پند و نوادر الامثال]] | ||
|- class="articleCode" | |- class="articleCode" | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۰: | ||
</div> | </div> | ||
'''خواجه نظامالدين عبيدالله زاكانى'''، معروف به '''عبيد زاكانى'''، و متخلص به عبید، | '''خواجه نظامالدين عبيدالله زاكانى''' (متوفای 772ق)، معروف به '''عبيد زاكانى'''، و متخلص به عبید، شاعر، نویسنده، طنزپرداز فارسىزبان قرن هشتم هجرى است. | ||
== ولادت == | == ولادت == | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۵: | ||
[[اقبال آشتیانی، عباس|عباس اقبال]] در مقدمه ديوان عبيد مىنويسد: | [[اقبال آشتیانی، عباس|عباس اقبال]] در مقدمه ديوان عبيد مىنويسد: | ||
از شرح حال و وقايع زندگانى عبيد زاكانى اطلاع مفصل در دست نيست. اطلاعات ما در اين باب منحصر است به معلوماتى كه [[مستوفی، حمدالله|حمد الله مستوفى]] معاصر عبيد و پس از او دولتشاه سمرقندى در تذكره خود، تأليف شده در سال 892ق، در ضمن شرحى مخلوط به | از شرح حال و وقايع زندگانى عبيد زاكانى اطلاع مفصل در دست نيست. اطلاعات ما در اين باب منحصر است به معلوماتى كه [[مستوفی، حمدالله|حمد الله مستوفى]] معاصر عبيد و پس از او دولتشاه سمرقندى در تذكره خود، تأليف شده در سال 892ق، در ضمن شرحى مخلوط به افسانه در باب او به دست داده و مؤلف [[رياض العلماء و حياض الفضلاء|رياض العلماء]] در باب بعضى از تأليفات او ذكر كرده است. معلومات ديگرى نيز از اشعار و مؤلفات عبيد به دست مىآيد. از مختصرى كه مؤلف تاريخ گزيده راجع به عبيد نوشته است مطالب زير استنباط مىشود: | ||
# اينكه او از جمله صدور وزرا بوده، ولى در هيچ منبعى به آن اشاره نشده است. | # اينكه او از جمله صدور وزرا بوده، ولى در هيچ منبعى به آن اشاره نشده است. | ||
# نام شخص شاعر نظامالدين بوده است، در صورتى كه در ابتداى غالب نسخ كليات و در مقدمههايى كه بر آن نوشتهاند وى را نجمالدين عبيد زاكانى ياد كردهاند. | # نام شخص شاعر نظامالدين بوده است، در صورتى كه در ابتداى غالب نسخ كليات و در مقدمههايى كه بر آن نوشتهاند وى را نجمالدين عبيد زاكانى ياد كردهاند. | ||
# نام شخصى شاعر، عبيدالله و عبيد تخلص شعرى او است. خود او نيز در يكى از غزلهاى خود مىگويد: | # نام شخصى شاعر، عبيدالله و عبيد تخلص شعرى او است. خود او نيز در يكى از غزلهاى خود مىگويد: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب|''گر كنى با ديگران جور و جفا''|2=''با عبيدالله زاكانى مكن''}} | {{ب|''گر كنى با ديگران جور و جفا''|2=''با عبيدالله زاكانى مكن''}} | ||
| خط ۷۰: | خط ۶۷: | ||
عبيد در تأليفات خود از چندين تن از پادشاهان و معاصرين خود مانند خواجه علاءالدين محمد، شاه شيخ ابوالحسن اينجو، ركنالدين عبدالملك وزير سلطان اويس و شاه شجاع مظفرى ياد كرده است. وى از نوابغ بزرگان است. مىتوان او را تا يك اندازه شبيه به نویسنده بزرگ فرانسوى ولتر دانست. | عبيد در تأليفات خود از چندين تن از پادشاهان و معاصرين خود مانند خواجه علاءالدين محمد، شاه شيخ ابوالحسن اينجو، ركنالدين عبدالملك وزير سلطان اويس و شاه شجاع مظفرى ياد كرده است. وى از نوابغ بزرگان است. مىتوان او را تا يك اندازه شبيه به نویسنده بزرگ فرانسوى ولتر دانست. | ||
==وفات== | |||
تقىالدين كاشى در تذكره خود، تاريخ وفات عبيد زاكانى را سال 772ق دانسته و صادق اصفهانى در كتاب شاهد صادق آن را ذيل وقايع سال 771 آورده است. قدر مسلم اين كه عبيد تا اواخر سال 768ق هنوز حيات داشته است... و به نحو قطع و يقين وفات او بين سنوات 768 و 769 يا 772 رخ داده است و در دزفول دفن شد. | |||
== آثار == | == آثار == | ||
| خط ۸۶: | خط ۸۷: | ||
# منظومه موش و گربه؛ | # منظومه موش و گربه؛ | ||
# منظومه سنگتراش. | # منظومه سنگتراش. | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
| خط ۹۸: | خط ۹۵: | ||
[[أخلاق الأشراف (زاکانی)]] | [[أخلاق الأشراف (زاکانی)]] | ||
[[رساله دلگشا | [[رساله دلگشا]] | ||
[[ديوان عبید زاکانی]] | [[ديوان عبید زاکانی]] | ||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||
[[رده:شاعران]] | |||
[[رده: | |||