پژوهشی در نیایش‌های قرآن کریم

پژوهشی در نیایش‌های قرآن کریم
پدیدآوران	باقری‌فر، علی (نویسنده)
ناشر	سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد
مکان نشر	تهران
سال نشر	1384
چاپ	دوم
شابک	‎964-422-404-3
موضوع	قرآن - ادعيه دعا - جنبه‏هاي قرآني
کد کنگره	‏‎‏/‎‏ب‎‏2‎‏پ‎‏4‎‏ / 87 BP

پژوهشی در نیایش‌های قرآن کریم تألیف علی باقری‌فر؛ این اثر، تحقیق و پژوهشی در بررسی و تحلیل جایگاه دعا و نیایش در قرآن کریم می‌باشد که در سه بخش تنظیم شده است:

بخش نخست، به مباحث نظری و کلی پیرامون دعا اختصاص دارد که در آن جایگاه دعا و نیایش در قرآن و ساختار آنها و سابقه تحقیق در ادعیه قرآن آمده است.

در بخش دوم، نیایش‌های قرآنی به تفصیل و با تقسيم‌بندي جامع آمده است. این نیایش‌ها با عنوان‌های نیایش‌های مستقیم (نیازها) و نیایش‌های غیر مستقیم (رازها) تقسیم‌بندی و تشریح شده است.

بخش سوم، تحلیل و بررسی دعاهای قرآنی بر پایه داده‌های بخش دوم است که در آن به سؤال‌ها و پرسش‌هایی از اين قبیل پاسخ داده می‌شود:

-چه موضوعاتی در خواسته‌ها و نیایش‌های فرآنی بیشتر جلوه داشته است؟

-آیابه دنیای انسان مربوط است و یا به آخرتِ وی؟

-از کدام یک از پیامبران دعاهای بیشتر منقول است؟

-اولین خواسته و آخرین خواسته هر یک چه بوده است؟

-خداوند، بیشتر با کدام نام خوانده شده است؟

نمودارها و فهرست‌های تفصيلیِ پایان کتاب. استفاده از آن را برای پژوهش‌گران آسان‌تر کرده است و از مهم‌ترین امتیازهای این کتاب محسوب می‌شود.

مؤلف، جمع‌بندیِ اجمالی پژوهش‌های خود را در پایان بخش سوم می‌آورد و نتیجه می‌گیرد: خواسته‌های مادی و معنوی در آیات قرآن برابرند. در بیشتر دعاها، منادا «رب و ربنا» است، حضرت ابراهیم در بين انبیا بیشترین ادعیه را داشته است، بیشترین خواسته‌ها از جهت ظرف وقوع مربوط به زندگي دنیاست و ....

این کتاب را می‌توان تحقیقی‌ترین پژوهش دربارۀ نیایش‌های قرآن کریم دانست که فقط به گردآوری و توصیف نیایش‌های قرآنی بسنده نکرده، بلکه بر پایۀ شیوه‌های علمی و تحقیقی به تجزیه و تحلیل و تبیین و استنتاج آنها پرداخته است.

فهرست:

1. مباحث نظری و کلیات: دعا و جایگاه آن در قرآن، بررسی و تحلیل واژه‌های دعا و سؤال و ندا، ساختار ادعیه و مناجات‌های قرآنی، سابقۀ تحقیق در ادعیۀ قرآنی؛
2. نیایش‌های قرآن: نیایش‌های مستقیم (نیازها) نیایش‌های غیر مستفیم(رازها)، ملحقات؛
3. بررسی و تحلیل: نگاه‌کلی، دعاکنندگان، منادا، خواسته‌ها، ظرف وقوع، اجابت و عدم اچابت و ....

منابع مقاله

باقریان موحد، سید رضا، کتاب‌شناسی نیایش، بوستان کتاب، قم، چاپ سوم، 1387ش