اجهوری، علی بن محمد

اجهوری، ابوالارشاد نورالدین علی بن محمد بن عبدالرحمن ‌
نام کامل	علی بن محمد بن عبدالرحمن؛
نام‌های دیگر	اجهوری، ابوالارشاد نورالدین علی بن محمد بن عبدالرحمن؛
لقب	نورالدین؛
تخلص	اجهوری؛
نسب	اجهوری؛
نام پدر	محمد بن عبد الرحمن بن علی الأجهوری المالکی؛
ولادت	975ق؛
محل تولد	اُجهور؛، مصر؛
محل زندگی	مصر؛
رحلت	1066ق؛
مدفن	مصر (محل وفات)؛
طول عمر	91؛
دین	اسلام؛
مذهب	‌ مالکی؛
پیشه	فقیه، محدث، پیشوای مالكیان مشرق؛
اطلاعات علمی
درجه علمی	فقیه، محدث، پیشوای مالكیان مشرق؛
مشایخ	سراج‌الدین عمر بن الجای، بدرالدین حسن كرخی، شمس‌الدین رملی، محمد بن سلامۀ‌ بنوفری، بدرالدین ابن‌یحیی قرافی، نورالدین علی بن ابی بكر قرافی؛ ‌
شاگردان	شهاب‌الدین عجمی، شمس‌الدین بابلی، نورالدین شبراملسی، ابراهیم شبرخیتی؛
برخی آثار	1- النور الوهاج فی الكلام علی الاسراء و المعراج؛

اُجْهوری، ابوالارشاد نورالدین علی بن محمد بن عبدالرحمن (۹۷۵-۱۰۶۶ ق / ۱۵۶۷-۱۶۵۶ م)، فقیه و محدث مصری كه در زمان خود پیشوای مالكیان مشرق بود.

نسب

اصل او از قریۀ اُجهور از توابع قلیوبیه در شمال قاهره بود.

مشایخ

از مشایخ او می‌توان به سراج‌الدین عمر بن الجای از شاگردان سیوطی، بدرالدین حسن كرخی، شمس‌الدین رملی، محمد بن سلامۀ‌ بنوفری، بدرالدین ابن‌یحیی قرافی و نورالدین علی بن ابی بكر قرافی اشاره كرد. شهاب‌الدین عجمی، از شاگردان اجهوری، نام ۳۰ تن از شیوخ وی را در مشیخۀ خود ذكر كرده است.

شاگردان

از شاگردان او همچنین می‌توان شمس‌الدین بابلی، نورالدین شبراملسی و ابراهیم شبرخیتی را ذكر كرد. نام وی در سلسله‌های روایی متـأخر بسیـار به چشم می‌خورد.

وفات

اجهوری اندكی پیش از درگذشت بر اثر اختلاف با یكی از شاگردان خود، مورد تعرض وی قرار گرفت و نابینا شد.

آثار

از اجهوری آثار متعددی بر جای مانده كه نسخ خطی آن‌ها در كتابخانه‌های مختلف جهان موجود است. اهم این آثار رساله‌هایی است مختصر دربارۀ‌ مسائل گوناگون فقهی، برخی منظومه‌های دینی و حاشیه‌هایی بر آثار پیشینیان. بعضی از تألیفات او اینهاست:

۱. فضائل شهر رمضان، كه سروده‌ای دربارۀ ماه رمضان است و در ۱۲۷۷ ق در قاهره به چاپ سنگی رسیده و در ۱۲۹۸ ق در همانجا تجدید چاپ شده است؛

۲. الاجوبة المحررة لاسئلة البررة، كه نسخه‌ای از آن در دارالكتب مصر موجود است؛

۳. احكام الخنثی، اثری است منظوم كه نسخه‌ای از آن در كتابخانۀ ‌سلطنتی برلین نگهداری می‌شود؛

۴- ۹. حاشیه‌ای بر شرح ناصرالدین لقانی بر خطبۀ‌ مختصر خلیل؛ حاشیه‌ای بر نزهة النظر بتوضیح نخبة الفكر تألیف ابن حجر عسقلانی؛ رسالة فی فضل یوم عاشوراء؛ رسالة فی لیلة النصف من شعبان؛ الزهرات الوردیة فی الفتاوی الاجهوریة؛ مناسك الحج و العمرة. نسخ خطی شش اثر اخیر در كتابخانۀ ‌ازهریه و دیگر كتابخانه‌ها یافت می‌شود؛

۱۰. النور الوهاج فی الكلام علی الاسراء و المعراج. از نسخ متعدد آن در كتابخانه‌های مختلف می‌توان به نسخۀ‌ برلین اشاره كرد.

نسخه‌های خطی آثار اجهوری را در بسیاری از كتابخانه‌های جهان به خصوص در مصر می‌توان یافت. ‌. ‌

منابع مقاله

سلماسی، مهدی، دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.