شریعتی مزینانی، محمدتقی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
 
(۴۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR02059.jpg|بندانگشتی|شریعتی مزینانی، محمدتقی]]
[[پرونده:NUR02059.jpg|بندانگشتی|شریعتی مزینانی، محمدتقی]]
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
|-
|-
! نام!! data-type='authorName'|شریعتی مزینانی، محمدتقی
! نام!! data-type="authorName" |شریعتی مزینانی، محمدتقی
|-
|-
|نام های دیگر  
|نام‎های دیگر  
|data-type='authorOtherNames'| ش‍ری‍ع‍ت‍ی‌، م‍ح‍م‍دت‍ق‍ی‌
| data-type="authorOtherNames" | ش‍ری‍ع‍ت‍ی‌، م‍ح‍م‍دت‍ق‍ی‌


م‍زی‍ن‍ان‍ی‌، م‍ح‍م‍دت‍ق‍ی‌
م‍زی‍ن‍ان‍ی‌، م‍ح‍م‍دت‍ق‍ی‌
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
|data-type='authorfatherName'|
| data-type="authorfatherName" |شیخ محمود
|-
|-
|متولد  
|متولد  
|data-type='authorbirthDate'|1286 هـ.ش
| data-type="authorbirthDate" |1286ش
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
|data-type='authorBirthPlace'|سبزوار
| data-type="authorBirthPlace" |مزینان سبزوار
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
|data-type='authorDeathDate'|1366 هـ.ش
| data-type="authorDeathDate" |31 فروردین 1366ش
|-
|-
|اساتید
|اساتید
|data-type='authorTeachers'|
| data-type="authorTeachers" |[[عبدالجواد ادیب نیشابورى]]
 
[[محمّدتقى ادیب نیشابورى]]
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
|data-type='authorWritings'|[[وحی و نبوت در پرتو قرآن]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
| data-type="authorWritings" |[[وحی و نبوت در پرتو قرآن]]  


[[تفسیر نوین]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[تفسیر نوین]]  
|-class='articleCode'
|- class="articleCode"
|کد مولف
|کد مؤلف
|data-type='authorCode'|AUTHORCODE2059AUTHORCODE
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE02059AUTHORCODE
|}
|}
</div>
</div>
{{کاربردهای دیگر|شریعتی (ابهام زدایی)}}
'''محمّدتقى شریعتى''' (1286- 1366ش)، معروف به معروف به «سقراط خراسان»، مفسر، اسلام‌شناس، فعال سیاسی، مذهبی، مصلح اجتماعی، مؤسس کانون نشر حقایق اسلامی، پدر دکتر [[علی شریعتی]]
==ولادت==
محمّدتقى شریعتى در سال 1286ش در روستاى مزینان از توابع سبزوار، در خانواده‌اى که از طرف پدر و مادر روحانى بود، زاده شد.
پدرش آقا شیخ محمود، که از تحصیلات عالى برخوردار بود، به فتق و رتق امور شرعى اهالى مزینان اشتغال داشت.جدّ او، مرحوم آخوند ملاّ قربانعلى، که به حکیم آخوند اشتهار داشت، از شاگردان برجستۀ [[سبزواری، هادی|حاج ملاّ هادى سبزوارى]] (صاحب منظومه) بود و میان او و حاجى، که سالها افتخار درک محضر او را داشت، مکاتباتى فلسفى به جاى مانده است.
== تحصیلات ==
در چنین خانواده‌اى که اهل قبله و قلم بودند، به مکتب‌خانه رفت و پس از سپرى کردن آن دوره به تحصیل علوم دینى پرداخت.


برخى از کتاب‌هاى دورۀ مقدّمات را نزد پدر و عمویش در مزینان فرا گرفت و سپس براى ادامۀ تحصیل روانۀ حوزۀ علمیّۀ مشهد شد و در یکى از حجرات مدرسۀ فاضل خان اقامت گزید.


استاد محمّد تقى شريعتى از مصلحان و نوگرايان اسلامى و از پيشقراولان تفكر جديد اسلامى در ايران معاصر است.وى در برنامه‌هاى اصلاحى خويش تكيه به قرآن داشت و از مفسّران و قرآن شناسان بزرگ اين عصر به شمار مى‌رفت.تفسير وى از واپسين جزء قرآن-كه ذيل عنوان تفسير نوين به درياى سياه مركّب فرو رفته- دلهاى بسيارى از جويندگان دانش قرآن را سفيد كرده است.
نخستین استادى را که در این مدرسه به محضرش شتافت، [[عبدالجواد ادیب نیشابورى]] (ادیب اوّل) بود.سپس هنگامى که ادیب اوّل درگذشت(1344 ق)، به درس [[محمّدتقى ادیب نیشابورى]] (ادیب ثانى) حاضر شد و صرف و نحو و منطق و معانى و بیان و بدیع را در محضر این دو استاد نادر المثال ادبیات عرب فرا گرفت.


گرامى گردانندگان مجلّۀ بيّنات-كه از آخرين نسل شاگردان استاد شريعتى و از شيفتگان اويند-نظر به معرّفى اين مرد قرآنى در اين مجلّۀ قرآنى داشتند.مقالۀ حاضر عهده‌دار بيان كمى از بسى از ابعاد زندگى و انديشه‌هاى اين عالم ربّانى است. باشد كه خوانندگان قرآن پسند اين جريده را به كار آيد و جوانان را شوق قرآن جويى افزايد.و الى اللّه المصير.
محمّدتقى شریعتى کتاب [[قوانين الأصول (طبع قديم)|قوانین الاصول]] را نزد مرحوم حاج شیخ [[محمّدکاظم دامغانى]] و شرح لمعه را نزد مرحوم ارتضاء و حاج [[میرزا احمد مدرّس یزدى]] و [[كتاب المكاسب|مکاسب]] را در محضر مرحوم سبزوارى، و بقیّۀ دروس سطح را در محضر استادان بزرگى چون شیخ [[هاشم قزوینى]]، میرزا [[ابوالقاسم الهى]] و دیگران فرا گرفت.


==دورۀ تكوين شخصيت و تحصيلات==
در این زمان بود که مدارس و حوزه‌هاى علمیّه به امر رضا شاه برچیده مى‌شد و طلاّب را باجبار به نظام وظیفه روانه می‌کردند.این امر گر چه موجب از رونق افتادن تحصیل و تدریس در حوزه‌ها گردید، ولى استاد شریعتى با تحمّل مشقت و عسرت به تکمیل دروس سطح پرداخت و چون براى نیل به درجۀ اجتهاد-که براى چنین مقصودى در مشهد اقامت گزیده بود-با چنین مانع بزرگى روبرو شد، تصمیم گرفت که براى شناساندن اسلام به نسل جوان به وزارت فرهنگ(آموزش و پرورش) رود.


او از سال ۱۳۰۹ش ابتدا در مدرسه ملّی «شرافت» مشهد، کار تدریس را آغاز کرد و چند سال بعد که صلاحیت علمی و شایستگی تدریس وی – به خاطر سابقه تدریس – از سوی اداره فرهنگ تایید شد و طبق مقررات اداری به طور رسمی استخدام گردید، در دبیرستان «ابن یمین» هم به تدریس پرداخت. فعالیّت‌های ضمن تدریس وی، موجب شد که مسئولیت اداره هر دو نوبت روزانه و شبانه آن دبیرستان را به عهده بگیرد. وی علاوه بر تدریس و کارهای یاد شده، در دبیرستان «شاه رضا»‌ی آن روز و دبیرستان «فردوسی» نیز ساعاتی را به تدریس ادبیات و شرعیّات اختصاص داد.


محمّد تقى شريعتى در سال 1286 شمسى در روستاى مزينان از توابع سبزوار،در خانواده‌اى كه از طرف پدر و مادر روحانى بود،زاده شد.پدرش آقا شيخ محمود،كه از تحصيلات عالى برخوردار بود،به فتق و رتق امور شرعى اهالى مزينان اشتغال داشت.جدّ او،مرحوم آخوند ملاّ قربانعلى،كه به حكيم آخوند اشتهار داشت،از شاگردان برجستۀ حاج ملاّ هادى سبزوارى(صاحب منظومه)بود و ميان او و حاجى،كه سالها افتخار درك محضر او را داشت،مكاتباتى فلسفى به جاى مانده است.در چنين خانواده‌اى كه اهل قبله و قلم بودند،به مكتبخانه رفت و پس از سپرى كردن آن دوره به تحصيل علوم دينى پرداخت.
او در سال ۱۳۴۱ از خدمت در آموزش‌وپرورش خراسان بازنشسته شد و پس از آن در ماه‌های رمضان سال‌های ۱۳۴۴ و ۱۳۴۵ در مسجد هدایت تهران تفسیر قرآن می‌گفت. بین سال‌های ۱۳۴۳ تا ۱۳۵۱ در حسینیۀ ارشاد تهران سخنرانی می‌کرد تا دستگیر شد و یک سال‌ونیم در زندان قزل‌قلعه حبس بود. از این به بعد به دلیل کهولت سن کمتر در امور سیاسی شرکت می‌کرد و تا آخر عمر خویش به تدریس پرداخت.


برخى از كتابهاى دورۀ مقدّمات را نزد پدر و عمويش در مزينان فرا گرفت و سپس براى ادامۀ تحصيل روانۀ حوزۀ علميّۀ مشهد شد و در يكى از حجرات مدرسۀ فاضل خان اقامت گزيد.
== وفات ==
سرانجام این استاد فرهیخته در سن هشتاد سالگی در 31 فروردین 1366ش دار فانی را وداع گفت و در حرم [[امام رضا علیه‌السلام|حضرت علی بن موسی الرضا  علیه‌السلام]] در مشهد به خاک سپرده شد.


مرحوم شريعتى با كوشش و پشتكار كم مانندى در اين مدرسه به درس و بحث مشغول شد و به مصداق«لا يدرك العلم براحة الجسم»،راحتى را به خويشتن حرام كرد.
== آثار ==
{{ستون-شروع|2}}
# آغاز وحی
# وحی و نبوت در پرتو قرآن
# نیایش
# علی شاهد رسالت
# مهدی موعود امم
# مبانی اقتصادی در اسلام
# کارنامه کانون نشر حقایق اسلامی مشهد
# خلافت و ولایت از نظر قرآن و سنت
# تفسیر نوین
# تعلیمات دینی
# امامت در نهج‌البلاغه
# اصول عقاید و اخلاق شریعتی
{{پایان}}


شبها بدون اينكه رختخواب خويش را بگسترد،اندكى به روى كتاب مى‌خسبيد و سپس سراسيمه از بيم دست رفتن وقت برمى‌خاست و مطالعه را پى مى‌گرفت.روزى رختخواب خويش را-كه هميشه به آن تكيه مى‌زد و درس مى‌خواند-مى‌گسترد و ملاحظه مى‌كند كه چون مدّتها آن را نگشوده بود،بيد زده و پوسيده شده است.
== منابع مقاله ==
[http://wiki.ahlolbait.com/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AA%D9%82%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D8%B9%D8%AA%DB%8C ر.ک. پایگاه دانشنامه اسلامی]


نخستين استادى را كه در اين مدرسه به محضرش شتافت،عبد الجواد اديب نيشابورى (اديب اوّل)بود.سپس هنگامى كه اديب اوّل درگذشت(1344 ق)،به درس محمّد تقى اديب نيشابورى(اديب ثانى)حاضر شد و صرف و نحو و منطق و معانى و بيان و بديع را در محضر اين دو استاد نادر المثال ادبيات عرب فرا گرفت.
[https://www.bmn.ir/fa-ir/news/news/74880/%DA%AF%D8%B0%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D9%87%D9%86%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%80-%D8%A7%D8%B3%D9%80%D9%80%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%80%D9%80%D8%AF-%D8%AA%D9%82%D9%80%D9%80%DB%8C-%D8%B4%D9%80%D9%80%D8% ر.ک.بنیاد ملی نخبگان]


محمّد تقى شريعتى كتاب [[قوانين الأصول (طبع قديم)|قوانين الاصول]] را نزد مرحوم حاج شيخ محمّد كاظم دامغانى و شرح لمعه را نزد مرحوم ارتضاء و حاج ميرزا احمد مدرّس يزدى و مكاسب را در محضر مرحوم سبزوارى،و بقيّۀ دروس سطح را در محضر استادان بزرگى چون شيخ هاشم قزوينى،ميرزا ابو القاسم الهى و ديگران فرا گرفت.
[https://www.noormags.ir/view/fa/creator/211078/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AA%D9%82%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D8%B9%D8%AA%DB%8C مقالات محمدتقی شریعتی در پایگاه مجلات نورمگز]


در اين زمان بود كه مدارس و حوزه‌هاى علميّه به امر رضا شاه برچيده مى‌شد و طلاّب را باجبار به نظام وظيفه روانه مى‌كردند.اين امر گر چه موجب از رونق افتادن تحصيل و تدريس در حوزه‌ها گرديد،ولى استاد شريعتى با تحمّل مشقت و عسرت به تكميل دروس سطح پرداخت و چون براى نيل به درجۀ اجتهاد-كه براى چنين مقصودى در مشهد اقامت گزيده بود-با چنين مانع بزرگى روبرو شد،تصميم گرفت كه براى شناساندن اسلام به نسل جوان به وزارت فرهنگ(آموزش و پرورش)رود.
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}


[[وحی و نبوت در پرتو قرآن]]


== وابسته‌ها ==
[[خلافت و ولایت از نظر قرآن و سنت]]  
[[وحی و نبوت در پرتو قرآن]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده


[[تفسیر نوین "جزء سی ام قرآن "]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[تفسیر نوین "جزء سی ام قرآن "]]  


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:درگذشتگان 1366]]