الأربعون في الزهد

الاربعون فی الزهد
پدیدآوران	سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر (نويسنده) ابن محمود، جمال بن محمد (محقق)
عنوان‌های دیگر	تحذیر اهل الآخرة من الدنیا الداثرة
ناشر	دار الکتب العلمية
مکان نشر	لبنان - بیروت
سال نشر	2010م
چاپ	1
شابک	‎2-7451-6186-5
موضوع	زهد - احادیث - اخلاق اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 - احادیث اخلاقی - قرن 9ق. - اربعینیات -- قرن 9ق.
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	4الف9س 250/5 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

الأربعون في الزهد، اثر جلال‌الدین سیوطی (متوفی 911ق)، رساله‌ای است در جمع‌آوری چهل روایت درباره زهد که با تحقیق جمال محمد محمود، منتشر شده است.

سیوطی در اثر حاضر، اقدام به جمع‌آوری چهل حدیث از روایات پیامبر(ص) پیرامون زهد نموده و در خلال نظر و فهم روایات، درباره زهد و معانی آنها سخن گفته است.

مطالب کتاب، در دو باب اصلی، عرضه شده است. باب اول، که عمده مطالب کتاب را به خود اختصاص داده، مربوط به مطالب و تحقیقات محقق پیرامون کتاب سیوطی می‌باشد. این باب، با چهار مبحث در موضوع اهمیت تألیفات اربعین (گردآوری چهل حدیث)، توصیف نسخ خطی کتاب، توضیح روش تحقیق و اقدامات تحقیقی صورت‌گرفته در کتاب و شرح حال سیوطی، آغاز شده و مطالب آن در هفت فصل، به شرح زیر، سامان‌دهی شده است:

در فصل اول، در دو مبحث، ابتدا به تعریف لغوی زهد پرداخته شده و سپس زهد از لحاظ شرعی و حقیقت آن برطبق دیدگاه اهل سنت، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

فصل دوم، درباره زهد و علوم اعتقادی بوده و به گفته محقق، مهم‌ترین فصلی است که در آن، به‌دور از بدعت‌ها و نظر به دیدگاه کسانی که به‌واسطه علم و سلوک خویش، به افساد در معنا و حقیقت زهد مبادرت نموده‌اند، به بیان معنای زهد و ارتباط آن با عقیده اهل سنت و جماعت با توجه به دیدگاه سلف صالح، پرداخته شده است.

در فصل سوم، در خلال چهار مبحث زیر، به بحث پیرامون انگیزه‌ها و اسباب زهد، پرداخته شده است:

1. زهد راه سعادت و نیک‌بختی در هر دو جهان است؛
2. زهد راهی برای عاقبت‌به‌خیری است؛
3. زهد راهی برای نجات از سوء عاقبت‌ است؛
4. پاداش و جزای زهد چیزی جز بهشت نیست.

در فصل چهارم، انواع زهد معرفی گردیده و در فصل پنجم، سه مبحث زهد و دنیا، زهد و حلال و زهد و حرام، مطرح شده است.

در فصل ششم، اصولی که مقام زهد را بالا برده و باعث ثمربخشی آن می‌شود، معرفی شده است که عبارتند از:

1. علم و بصیرت؛
2. میل به آخرت و تبدیل آن به تنها و بزرگ‌ترین دغدغه؛
3. زیادی یاد مرگ؛
4. دعا سنت پیامبران و جلب‌کننده هر سعادت و خیری.

در فصل هفتم، درباره زهد و واقعیت روزگار حاضر، بحث شده است.

باب دوم، به چهل روایتی اختصاص یافته که سیوطی، به گردآوری آنها، پرداخته است.

محقق در این اثر ارزشمند، به دنبال آن بوده تا پیش از ارائه مباحث کتاب سیوطی، ابتدا مطالعاتی پیش‌زمینه‌ای و کاربردی را در اختیار خواننده قرار داده و سپس، چهل حدیث وی را عرضه نماید. در واقع اقدام وی، بیان مطلب و سپس، ارائه مثال بوده است.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.