۸۴٬۵۲۴
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'تالیف' به 'تألیف') |
||
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر =NUR75402J1.jpg | | تصویر =NUR75402J1.jpg | ||
| عنوان = | | عنوان = التألیف النحوي بین التعلیم و التفسیر | ||
| عنوانهای دیگر = | | عنوانهای دیگر = | ||
| پدیدآورندگان | | پدیدآورندگان | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ | [[وضحه عبدالکریم جمعة میعان]] (نويسنده) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = عربی | | زبان = عربی | ||
خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''التألیف النحوي بین التعلیم و التفسیر'''، نوشتۀ | '''التألیف النحوي بین التعلیم و التفسیر'''، نوشتۀ [[وضحه عبدالکریم جمعة میعان]] است. این کتاب با هدف پردهبرداری از فرایند شکلگیری دانش نحو عربی نوشته شده است تا خواننده با تلاش دانشمندان این علم در بهکاربستن روش تعلیمی و یا تنظیری-تفسیری آشنا شود. | ||
بازۀ زمانی این تحقیق از آغاز پیدایش اسلام -بویژه، زمانۀ امام علی(ع) و شاگردش، ابو أسود دؤلی- تا دهههای آغازین قرن چهارم هجری است. .<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص11</ref> | بازۀ زمانی این تحقیق از آغاز پیدایش اسلام -بویژه، زمانۀ [[امام علی علیهالسلام|امام علی(ع)]] و شاگردش، ابو أسود دؤلی- تا دهههای آغازین قرن چهارم هجری است..<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص11</ref> | ||
مصنف در پیشگفتار، از سیزده نوشتار نام برده است که پیش از کار او در موضوع شکلگیری دانش نحو نوشته شدهاند و بهتفصیل، موضوع بابها و فصلهای این رسالهها و کتابها را توضیح میدهد. وی چهل کتاب را برای بررسی برگزیده است.<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص 39-11</ref> | مصنف در پیشگفتار، از سیزده نوشتار نام برده است که پیش از کار او در موضوع شکلگیری دانش نحو نوشته شدهاند و بهتفصیل، موضوع بابها و فصلهای این رسالهها و کتابها را توضیح میدهد. وی چهل کتاب را برای بررسی برگزیده است.<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص 39-11</ref> | ||
وی مقدمهای را در دستهبندی تألیف نحوی آورده است؛ در نخستین دوره، وضع و تکوین دانش نحو به نام ابو اسود دؤلي (69) و شاگردان او رقم خورده است و تا عصر خلیل بن احمد(174ق) پیش میرود. دؤلي اعرابگذارندهای بر مصحف بود و کار او انگیزهای شد تا نحویان پس از او قواعد نحوی را از عبارتها بیرون بکشند. تا اینکه نوبت به کار الخلیل و شاگرد او سیبویه میرسد. سیبویه از روی کار خلیل دست به تاویل آرای او میزند. خلیل از اصل دوم علم نحو -که قیاس است- برای قاعدهپردازی بهره میبرد. سپس نوبت به سیبویه و الکتاب او میرسد؛ سه نگاه در بارۀ این کتاب است 1. این کتابی تعلیمی است؛ 2. این کتاب، تفسیری یا تنظیری است که به تفسیر ظواهر لغت و حکم آنها توجه دارد. 3. کتاب او میان دو روش قاعدهگذاری و توصیف -تعلیمی و تفسیری- است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص 184 و 185</ref> | وی مقدمهای را در دستهبندی تألیف نحوی آورده است؛ در نخستین دوره، وضع و تکوین دانش نحو به نام [[ابو اسود دؤلي]] (69) و شاگردان او رقم خورده است و تا عصر [[خلیل بن احمد]](174ق) پیش میرود. دؤلي اعرابگذارندهای بر مصحف بود و کار او انگیزهای شد تا نحویان پس از او قواعد نحوی را از عبارتها بیرون بکشند. تا اینکه نوبت به کار الخلیل و شاگرد او [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]] میرسد. [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]] از روی کار خلیل دست به تاویل آرای او میزند. خلیل از اصل دوم علم نحو -که قیاس است- برای قاعدهپردازی بهره میبرد. سپس نوبت به سیبویه و الکتاب او میرسد؛ سه نگاه در بارۀ این کتاب است 1. این کتابی تعلیمی است؛ 2. این کتاب، تفسیری یا تنظیری است که به تفسیر ظواهر لغت و حکم آنها توجه دارد. 3. کتاب او میان دو روش قاعدهگذاری و توصیف -تعلیمی و تفسیری- است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص 184 و 185</ref> | ||
تألیفهای تعلیمی رویکرد دیگری در میراث نحوی است که ادیبانی همچون ابن قتیبه، ابن کیسان و ابن سراج پس از سیبویه و الکتاب وی دنبال کردهاند.<ref>ر.ک: همان، ص 203،214</ref>مصنف ویژگیهای این دوره را اینگونه برشمرده است: کوتاهآمدن از تعریفهای ذهنی، زیادهروینکردن در تقسیمات و تعلیلهای نحوی، بسندهکردن به قاعدۀ اجمالی و در آخر، پرهیز از ذکر مسألههای اختلافی.<ref>ر.ک: همان، ص 213</ref> مصنف مباحث خود را با بررسی کتابهای ادیبانی همچون کسایی، فراء، اخفش و زجاج که با رویکرد نحو تطبیقی نوشته شدهاند و نیز کتابهای ادیبان دیگر مانند زجاجی، وراق، ابن جنی، ابو علی فارسی که با رویکرد تفسیری نگاشته شدهاند پایان میبرد.<ref>ر.ک: همان، ص 471-319</ref> | تألیفهای تعلیمی رویکرد دیگری در میراث نحوی است که ادیبانی همچون [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتیبه]]، [[ابن کیسان نحوی، محمد|ابن کیسان]] و ابن سراج پس از [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]] و [[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الکتاب]] وی دنبال کردهاند.<ref>ر.ک: همان، ص 203،214</ref>مصنف ویژگیهای این دوره را اینگونه برشمرده است: کوتاهآمدن از تعریفهای ذهنی، زیادهروینکردن در تقسیمات و تعلیلهای نحوی، بسندهکردن به قاعدۀ اجمالی و در آخر، پرهیز از ذکر مسألههای اختلافی.<ref>ر.ک: همان، ص 213</ref> مصنف مباحث خود را با بررسی کتابهای ادیبانی همچون کسایی، فراء، اخفش و زجاج که با رویکرد نحو تطبیقی نوشته شدهاند و نیز کتابهای ادیبان دیگر مانند زجاجی، وراق، ابن جنی، ابو علی فارسی که با رویکرد تفسیری نگاشته شدهاند پایان میبرد.<ref>ر.ک: همان، ص 471-319</ref> | ||
فهرست محتوا در آغاز کتاب آمده است. | فهرست محتوا در آغاز کتاب آمده است. | ||
خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
{{وابستهها}} | {{وابستهها}} | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (مصری، قبطی، سامی، آشوری، سومری، عبری، آرامی، سریانی، عربی، حبشی)]] | |||
[[رده:مقالات شهریور 01 حسینی هاشمی]] | [[رده:مقالات شهریور 01 حسینی هاشمی]] | ||
[[رده: مقالات برگشتی آبان 01]] | [[رده: مقالات برگشتی آبان 01]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی شده1]] | [[رده:مقالات بازبینی شده1]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | |||
[[رده:مقالات بازبینی شده2 آبان 1401]] |