الهيئة السنية في الهيئة السنية

الهيئة السنية في الهيئة السنية
پدیدآوران	سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر (نويسنده) عاشور، مصطفی (محقق)
عنوان‌های دیگر	أسرار الكون
ناشر	افغانستان. وزارت اطلاعات و کلتور. ریاست کلتور و هنر ** مکتبه ابن سينا
مکان نشر	عربستان - ریاض ** مصر - قاهره
سال نشر	13سده
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/س9ه9 103/6 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

الهيئة السنية في الهيئة السنية؛ أسرار الكون، اثر جلال‌الدین سیوطی (متوفی 911ق)، رساله‌ای است کوچک و مختصر حاوی احادیثی پیرامون هیئت و نجوم که با تحقیق و تعلیق مصطفی عاشور، منتشر شده است.

سیوطی در این کتاب، به جمع‌آوری آثار و اخباری پرداخته است که به علم هیئت و میقات یا علم فلک، معروف شده است. علم هیئت، علمی است که در آن، پیرامون احوال اجرام آسمانی و ارتباط آنها با یکدیگر و تأثیر آنها بر روی زمین، بحث می‌کند.

وی در این رساله، به جمع‌آوری و بررسی مجموعا 219 حدیث در رابطه با علم هیئت و نجوم پرداخته است. در نگاهی کلی به احادیث و روایات مذکور در کتاب، می‌توان آنها را در 15 عنوان و موضوع زیر، دسته‌بندی و بررسی نمود:

1. عرش و کرسی: 21 حدیث؛
2. آنچه بین عرش و آسمان وجود دارد: 10 حدیث؛
3. لوح و قلم: 12 حدیث؛
4. آسمان‌های هفت‌گانه: 36 حدیث؛
5. خورشید، ماه و ستارگان: 40 حدیث؛
6. روز و شب: 4 حدیث؛
7. آسمان و بادها: 22 حدیث؛
8. ابرها و باران: 31 حدیث؛
9. رعد و برق و صاعقه‌ها: 13 حدیث؛
10. کهکشان و رنگین‌کمان: 11 حدیث؛
11. زلزله: 2 حدیث؛
12. کوه‌ها: 6 حدیث؛
13. دریاها: 5 حدیث؛
14. رود نیل: 5 حدیث؛
15. خلقت: یک حدیث.

سیوطی در هر مورد، تنها به ذکر روایت و سلسله سند آن اکتفا نموده و توضیح و شرح خاصی پیرامون آنها، ارائه نکرده است. از جمله روایات کتاب، حدیثی است پیرامون عرش که از وهب بن منبه نقل شده است: «إن الله تعالی خلق العرش و الكرسي من نوره؛ فالعرش ملتصق بالكرسي و الماء في جوف الكرسي و حول العرش أربعة أنهار: نهر من نور يتلألأ و نهر من نار تتلظی و نهر من ثلج أبيض، تلتمع منه الأبصار و نهر من ماء و الملائکة قيام في تلک الأنهار، يسبحون الله تعالی و للعرش ألسنة بعدد ألسنة الخلق کلهم، فهو يسبح الله تعالی و يذكره بتلك الألسنة» (خداوند متعال عرش و کرسی را از نور خود آفرید. عرش به کرسی وصل است و آب در داخل کرسی است و اطراف کرسی چهار نهر است: نهرى از نور درخشان، نهرى از آتش سوزان، نهرى از برف سفید که چشم‌ها از آن مى‌درخشد و نهرى از آب و ملائکه در آن نهرها می‌ایستند و حمد و ثنای خدای تعالی را می‌گویند و عرش دارای زبان‌هایی به تعداد زبان‌های همه خلق است؛ پس او خداوند متعال را تسبیح می‌گوید و با آن زبان‌ها، ذکر او را می‌گوید).

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.