۸۵٬۲۳۸
ویرایش
التحقیق و البیان فی شرح البرهان فی أصول الفقه (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۳ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۰۹
، ۱۳ نوامبر ۲۰۲۳جایگزینی متن - 'رحمه الله' به 'رحمه‌الله'
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'رحمه الله' به 'رحمه‌الله') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
محقق، انگیزه خودش از گزینش این کتاب را مشتمل بر انگیزه شخصی از سوی خودش بر پژوهش کتابی که پیش‌تر روی آن تحقیقی انجام‌نشده باشد و به‌اصطلاح، موضوعش جدید باشد، انگیزه تخصصی‌اش به دلیل اشتغالش به علم اصول و انگیزه روشی به اشتغال به تحقیق در کارهای دانشگاهی، برمی‌شمرد.<ref>ر.ک: ج 1، مقدمه محقق کتاب، ص 14</ref> | محقق، انگیزه خودش از گزینش این کتاب را مشتمل بر انگیزه شخصی از سوی خودش بر پژوهش کتابی که پیش‌تر روی آن تحقیقی انجام‌نشده باشد و به‌اصطلاح، موضوعش جدید باشد، انگیزه تخصصی‌اش به دلیل اشتغالش به علم اصول و انگیزه روشی به اشتغال به تحقیق در کارهای دانشگاهی، برمی‌شمرد.<ref>ر.ک: ج 1، مقدمه محقق کتاب، ص 14</ref> | ||
محقق، مقدمه مفصلی بر کتاب در 5 فصل نوشته که خودش را می‌توان کتابی جدا به‌حساب آورد. سرفصل‌های این 5 فصل ازاین‌قرار است: صحبت درباره دورانی که [[ابیاری، علی بن اسماعیل|ابیاری]] در آن می‌زیسته، تاریخ کلی تشریع و فقه اسلامی، زندگی‌نامه ابیاری، [[امام‌الحرمین، عبدالملک بن عبدالله|جوینی]] و کتاب البرهان وی و توضیحاتی درباره کتاب حاضر و نسخ خطی آن و... .<ref>ر.ک: ج 1، همان، ص 16-18</ref> | محقق، مقدمه مفصلی بر کتاب در 5 فصل نوشته که خودش را می‌توان کتابی جدا به‌حساب آورد. سرفصل‌های این 5 فصل ازاین‌قرار است: صحبت درباره دورانی که [[ابیاری، علی بن اسماعیل|ابیاری]] در آن می‌زیسته، تاریخ کلی تشریع و فقه اسلامی، زندگی‌نامه ابیاری، [[امام‌الحرمین، عبدالملک بن عبدالله|جوینی]] و کتاب البرهان وی و توضیحاتی درباره کتاب حاضر و نسخ خطی آن و....<ref>ر.ک: ج 1، همان، ص 16-18</ref> | ||
محقق به تصویر دو نسخه از کتاب در ترکیه و مدینه منوره دست یافته است، در مقدمه و آخر نسخه ترکیه نام اثر «التحقیق و البیان فی شرح البرهان» ذکرشده ولی در مقدمه نسخه مدینه منوره عنوان «نبذه من شرح الامام المازری علی البرهان» برای این اثر نوشته‌شده که به نظر می‌رسد مالک نسخه مدینه منوره بر معلومات عمومی مردم اعتماد کرده که وی شرحی بر البرهان نوشته است و خودش اطلاعی از این شرح نداشته است. معروف نزد اهل تحقیق این است که شرح مازری «المحصول من برهان الاصول» نام دارد. البته تاکنون ما به کسی که به مکان وجود نسخه کتاب مازری اشاره‌کرده باشد برخورد نکردیم. درهرحال استناد این کتاب به مازری، وهم مالک نسخه مدینه منوره بوده است؛ که وی شرح ابیاری را به مازری نسبت داده است.<ref>ر.ک: ج 1، همان، ص 171-172</ref> | محقق به تصویر دو نسخه از کتاب در ترکیه و مدینه منوره دست یافته است، در مقدمه و آخر نسخه ترکیه نام اثر «التحقیق و البیان فی شرح البرهان» ذکرشده ولی در مقدمه نسخه مدینه منوره عنوان «نبذه من شرح الامام المازری علی البرهان» برای این اثر نوشته‌شده که به نظر می‌رسد مالک نسخه مدینه منوره بر معلومات عمومی مردم اعتماد کرده که وی شرحی بر البرهان نوشته است و خودش اطلاعی از این شرح نداشته است. معروف نزد اهل تحقیق این است که شرح مازری «المحصول من برهان الاصول» نام دارد. البته تاکنون ما به کسی که به مکان وجود نسخه کتاب مازری اشاره‌کرده باشد برخورد نکردیم. درهرحال استناد این کتاب به مازری، وهم مالک نسخه مدینه منوره بوده است؛ که وی شرح ابیاری را به مازری نسبت داده است.<ref>ر.ک: ج 1، همان، ص 171-172</ref> | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
شارح، کتابش را با خطبه‌ای مسجع آغاز کرده و اعتقادش را در آن درباره وجود الله تعالی و صفات و افعال خداوند و مسائل قدر و هدایت و گمراهی و افعال بندگان مسجّل می‌نماید. وی سپس از قرآن و پیامبر اکرم(ص) صحبت کرده و سپس از تحصیل علم اصول بحث می‌نماید و پس‌ازآن به بیان علل اینکه چرا به شرح کتاب «البرهان» [[امام‌الحرمین، عبدالملک بن عبدالله|جوینی]]، پرداخته می‌پردازد.[[ابیاری، علی بن اسماعیل|ابیاری]] سپس دست به شرح الفاظ خطبه کتاب «البرهان» می‌زند و در مباحث حمد و شرک و اشتقاق اسم جلاله «الله» و مراد از عالمین و صلوات بر محمد خاتم النبیین(ص)، توسعه می‌دهد و سپس روشی عام برای شرح «البرهان» ارائه می‌دهد که در تمام این کتاب، بر آن مسیر سیر می‌نماید. این روش در موارد زیر خلاصه می‌شود: | شارح، کتابش را با خطبه‌ای مسجع آغاز کرده و اعتقادش را در آن درباره وجود الله تعالی و صفات و افعال خداوند و مسائل قدر و هدایت و گمراهی و افعال بندگان مسجّل می‌نماید. وی سپس از قرآن و پیامبر اکرم(ص) صحبت کرده و سپس از تحصیل علم اصول بحث می‌نماید و پس‌ازآن به بیان علل اینکه چرا به شرح کتاب «البرهان» [[امام‌الحرمین، عبدالملک بن عبدالله|جوینی]]، پرداخته می‌پردازد.[[ابیاری، علی بن اسماعیل|ابیاری]] سپس دست به شرح الفاظ خطبه کتاب «البرهان» می‌زند و در مباحث حمد و شرک و اشتقاق اسم جلاله «الله» و مراد از عالمین و صلوات بر محمد خاتم النبیین(ص)، توسعه می‌دهد و سپس روشی عام برای شرح «البرهان» ارائه می‌دهد که در تمام این کتاب، بر آن مسیر سیر می‌نماید. این روش در موارد زیر خلاصه می‌شود: | ||
شارح ابتدا متن «البرهان» را می‌آورد و یک یا دو جمله از آن را ذکر کرده و سپس ادامه را مختصر کرده و با عبارت الی قوله کذا... بیان می‌دارد. گاه این اختصار یا حذف میان سطر یک سطر است و گاه تا 6 سطر با بیشتر نیز می‌رسد. این در حالت عدم وجود مسائل است؛ اما هنگامی‌که [[امام‌الحرمین، عبدالملک بن عبدالله|جوینی]] مسئله‌ای را مطرح نماید، این حذفیات، طولانی است. وی در این موارد، رأس مطلب را به این صورت ذکر می‌کند که: قال الامام | شارح ابتدا متن «البرهان» را می‌آورد و یک یا دو جمله از آن را ذکر کرده و سپس ادامه را مختصر کرده و با عبارت الی قوله کذا... بیان می‌دارد. گاه این اختصار یا حذف میان سطر یک سطر است و گاه تا 6 سطر با بیشتر نیز می‌رسد. این در حالت عدم وجود مسائل است؛ اما هنگامی‌که [[امام‌الحرمین، عبدالملک بن عبدالله|جوینی]] مسئله‌ای را مطرح نماید، این حذفیات، طولانی است. وی در این موارد، رأس مطلب را به این صورت ذکر می‌کند که: قال الامام رحمه‌الله «مسئله کذا الی قوله کذا... و در این موارد نیز حذف میان مطالب، از یک سطر تا یک الی دو صفحه از متن البرهان هست. البته اگر مسئله موردنظر، کوتاه باشد، وی آن مسئله را با عبارت قال الامام: مسئله الی‌آخر المسئله را نقل می‌کند و اگر فصل باشد، عبارت الی‌آخر الفصل را می‌آورد.<ref>ر.ک: ج 1، همان، ص 175-176</ref> | ||
عبارات شرح با تعبیر: قال الشیخ رضی الله عنه، یا وفقه الله، یا أیده الله: قوله کذا... یا قول الامام کذا... آغاز می‌شود. | عبارات شرح با تعبیر: قال الشیخ رضی الله عنه، یا وفقه الله، یا أیده الله: قوله کذا... یا قول الامام کذا... آغاز می‌شود. | ||