مولانا و ترجمه آیات قرآن

مولانا و ترجمۀ آیات قرآن
پدیدآوران	محمدی وایقانی، کاظم (نویسنده)
ناشر	انتشارات نجم کبری
مکان نشر	کرج
سال نشر	1386
چاپ	اول
موضوع	مولوی، جلال الدین محمد بن محمد،۶۷۲ -۶۰۴ ق.- معلومات - قرآن,قرآن در ادبیات فارسی,شعر فارسی - قرن۷ ق.- تاثیر قرآن
کد کنگره	‏PIR۵۳۰۱/م۳م۹

مولانا و ترجمۀ آیات قرآن اثر كاظم محمدى وايقانى، این کتاب، آیات شریفی را که به شیوه‌ها و روش‌های مختلف در ابیات مثنوی انعکاس یافته، استخراج و بر اساس ترتیب سوره‌ها و آیات قرآن کریم تنظیم نموده است که از سورۀ حمد تا سور ناس را به ترتیب در برگرفته است. مؤلف می‌نویسد این شیوۀ تنظیم که قرآن محور قرار داده می‌شود برای نخستین بار است که از سوی وی انجام می‌گیرد. پیش از این، معمولاً آیات مثتوی به تبع و به ترتیب دفترهای شش گانه و شمارۀ ابیات مثنوی استخراج و تنظیم می‌شده است.

ویژگی خوب این اثر این است که نشان می‌دهد مولانا از هر سوره تا چه حد بهره گرفته و از چه آیاتی برای تبیین چه موضوعاتی بیشتر استفاده نموده است. مثلاً در اين تحقیق مشخص شده تمام آیات و عبارات سورۀ حمد در ابیات مثنوی انعکاس یافته و از سورۀ بقره 286 آیه در مثنوی راه یافته است. نگارنده، دربارۀ انگیزه‌اش می‌گوید از عللی که باعث شد به این کار دست بزند این بود تا برساند که مولانا عارف مذهبی و مسلمان است و در مسلمانی خود نیز بسیار پای بند. این کتاب نشان می‌دهد که او تا چه اندازه با قرآن عجین بوده که به تمامی از تمامیت آیات در سخنان خود بهره می‌برده است و نیز بیانی برای آن دسته از مدعیان مولوی‌ شناسی و مولوی دوستانی که هرگز به قرآن توجه و اهتمامی نداشته‌اند، باشد. تا بدانند که بدون توجه به قرآن نه به مولانا نزدیک‌اند و نه مولانا را بدون قرآن می‌توانند بفهمند.

در این روش، هر یک از ۱۱۴ سورۀ قرآن به عنوان فصل‌های کتاب قرار گرفته و بعد آیه‌های همان سوره که در ابیات انعکاس يافته به ترتیب در ذیل آمده است؛ هرآیه به طور کامل و با خط درشت ذکر و ترجمه شده است و سپس بیت يا ابیات مورد نظر که اشاره به آن آیه دارد بدون توضیح و تنها با ثبت شمارۀ دفتر و شمارۀ ابیات نقل شده است.

منابع مقاله

عالمی، محمدعَلَم، کتاب‌شناسی توصیفی مولانا (شامل جدیدترین تحقیقات و قدیمی‌ترین کتاب‌های مولوی پژوهی)، قم، انتشارات دانشگاه قم، 1392ش.