ژرفای دریا، جستجوی مروارید ناسفته در دریای گفته‌های مولانا

ژرفای دریا، جستجوی مروارید ناسفته در دریای گفته‌های مولانا
پدیدآوران	قربانی، منیژه (نویسنده)
ناشر	انتشارات کویر
مکان نشر	تهران
سال نشر	1385ش.
چاپ	اول
موضوع	مولوي، جلال الدين محمد بن محمد، 604 - 672ق. مولوي، جلال الدين محمد بن محمد، 604 - 672ق. - نقد و تفسير شعر فارسي - قرن 7ق. - نقد و تفسير عرفان تصوف
زبان	فارسی
کد کنگره	‏PIR۵۳۰۷/ع۴ق۴

ژرفای دریا، جستجوی مروارید ناسفته در دریای گفته‌های مولانا تألیف منیژه قربانی؛ این کتاب، شرح و تفسیر چهل غزل از غزلیات دیوان کبیر مولاناست؛ شارح در گزینش غزل‌ها بر ذوق و شمّ ادبی خود متّکی بوده و ظاهراً در این انتخاب معیار خاصی در نظر نداشته‌است. اما به تناسب و اهمّیت عدد چهل در فرهنگ دینی به خصوص مسلک صوفیه، تعداد چهل سروده را برای شرح و بررسی انتخاب کرده است.

روش شرح به این ترتیب است که در آغاز، هر گفتار، ابیات یک غزل را به طور کامل در ذیل یک عنوان مناسب و شاعرانه ذکر می‌کند؛ آنگاه به ترتیب به شرح و تفسیر یکایک آن‌ها می‌پردازد. در شرح و تفسیر، بیشتر به بیان مفاهیم عرفانی و توضیح اصطلاحات و تعبیرات و ترکیبات دشوار نظر دارد. گاه برای تفهیم مطلبی، از مثنوی و منابع دیگر نیز مدد می‌گیرد و موضوع را به تفصیل حلاجی می‌کند. به تلمیحات قرآنی و حدیثی نیز اشاره دارد. نسخه‌ای که اساس کار شارح بوده، دیوان کبیر، مصحح بدیع‌الزمان فروزانفر، چاپ سوم سال ۱۳۶۳، دانشگاه تهران است.

برخی از مهم‌ترین عناوین کتاب عبارت است از: گفتگوی با پیر؛ راز و نیاز؛ میهمان عشق؛ پیرامون دل؛ بزم سرمستان؛ جام جهان نما؛ بیداری رهرو؛ ویژگی‌های عشق؛ فرجام پرورش پیر راستین؛ دل جایگاه عشق؛ از روزن دل؛ خدایی گشتن آدمی؛ دگر گشت رهرو؛ حال دل، شور درون آدمی؛ اوج گشاده دلی؛ مستی دیدار؛ کارسازی خرد روشنگر؛ و مانند اینها. در پایان کتاب، فهرست منابع و مآخذ و واژه‌نامه و نام‌نامه درج شده است.

منابع مقاله

عالمی، محمدعَلَم، کتاب‌شناسی توصیفی مولانا (شامل جدیدترین تحقیقات و قدیمی‌ترین کتاب‌های مولوی پژوهی)، قم، انتشارات دانشگاه قم، 1392ش.