۱۹٬۶۶۹
ویرایش
جز
جایگزینی متن - '↵↵|' به ' |'
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - '↵↵|' به ' |') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
| مکان نشر =قم - ایران | | مکان نشر =قم - ایران | ||
| سال نشر = 1388 ش | | سال نشر = 1388 ش | ||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE12032AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE12032AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| خط ۳۰: | خط ۲۹: | ||
آثار اصولى مولى [[نراقی، مهدی بن ابیذر|مهدى نراقى]] هم از جهت حجم و كمیّت و هم از نظر محتوا و نظريهپردازى، قابل مقايسه با آثار ديگر علماى قبل و پس از ايشان نيست. معمولاً هدف عمده در این آثار تنقيح مبانى علم اصول و دستهبندى منظم قواعد اصولى و از همه مهمتر پاسخگویى به شبهات و القائات اخباریون مىباشد. لذا برخى از این تأليفات، مانند تجريدالاصول بدون استدلال و تفصيل آمده و برخى ديگر مفصّل و حاوى جمیع استدلالها، اقوال و مناقشات در همه ابواب مقدماتى و اصلى علم اصول مىباشد. برخى نيز مانند کتاب حاضر از نظر استدلال و مناقشه در حدّ متوسط است. | آثار اصولى مولى [[نراقی، مهدی بن ابیذر|مهدى نراقى]] هم از جهت حجم و كمیّت و هم از نظر محتوا و نظريهپردازى، قابل مقايسه با آثار ديگر علماى قبل و پس از ايشان نيست. معمولاً هدف عمده در این آثار تنقيح مبانى علم اصول و دستهبندى منظم قواعد اصولى و از همه مهمتر پاسخگویى به شبهات و القائات اخباریون مىباشد. لذا برخى از این تأليفات، مانند تجريدالاصول بدون استدلال و تفصيل آمده و برخى ديگر مفصّل و حاوى جمیع استدلالها، اقوال و مناقشات در همه ابواب مقدماتى و اصلى علم اصول مىباشد. برخى نيز مانند کتاب حاضر از نظر استدلال و مناقشه در حدّ متوسط است. | ||
[[نراقی، مهدی بن ابیذر|نراقى]] در مقدمه کتاب ضمن بيان جايگاه علم اصول در استنباط احكام شرعى به | [[نراقی، مهدی بن ابیذر|نراقى]] در مقدمه کتاب ضمن بيان جايگاه علم اصول در استنباط احكام شرعى به انگیزه نگارش این اثر ارزشمند اشاره كرده است. وى مىگوید كه ضمن بررسى كتب اصولى، فوايد فراوانى را يافته است كه در اكثر كتب علما ذكر نشده است؛ لذا این مطالب را در این اثر ذكر كرده تا مورد استفاده دوستان و دانشمندان قرار گیرد. | ||
در ادامه رئوس مطالب کتاب را جهت آشنايى بيشتر با سبک مؤلف در تقسيم مباحث علم اصول ذكر مىكنيم: | در ادامه رئوس مطالب کتاب را جهت آشنايى بيشتر با سبک مؤلف در تقسيم مباحث علم اصول ذكر مىكنيم: | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۶: | ||
#:وى در دومین فصل این باب به تفصيل بحث حسن و قبح عقلى را مطرح مىكند و در باب لزوم پرداختن به این بحث مىگوید: از آن جا كه بحث درباره مبادى احكامیّه پيرامون حكم و حاكم و محكومفيه و محكومعليه است، و شناخت حكم كننده (حاكم) متوقف است بر كنكاش درباره حسنوقبح، تا دانسته شود كه آنها در چه صورت شرعىاند تا حاكم در آنها شارع باشد و در چه صورت عقلىاند تا حاكم در آنها عقل باشد، و نيز آيا تلازمى بيان حسنوقبح شرعى و عقلى هست تا این كه هم عقل و هم شرع، هر دو حاكم باشند؟ از این روى دانشمندان بر آن شدهاند تا بحث درباره حسن و قبح را پيش كشند و درباره عقلى يا شرعى بودن آنها دو بحث كنند. سپس در طى چند امر به تفصيل به موضوع حسن و قبح عقلى مىپردازد و نظريّه مجتهدان و معتزله را در برابر اخباریون و اشاعره تقویت مىكند. | #:وى در دومین فصل این باب به تفصيل بحث حسن و قبح عقلى را مطرح مىكند و در باب لزوم پرداختن به این بحث مىگوید: از آن جا كه بحث درباره مبادى احكامیّه پيرامون حكم و حاكم و محكومفيه و محكومعليه است، و شناخت حكم كننده (حاكم) متوقف است بر كنكاش درباره حسنوقبح، تا دانسته شود كه آنها در چه صورت شرعىاند تا حاكم در آنها شارع باشد و در چه صورت عقلىاند تا حاكم در آنها عقل باشد، و نيز آيا تلازمى بيان حسنوقبح شرعى و عقلى هست تا این كه هم عقل و هم شرع، هر دو حاكم باشند؟ از این روى دانشمندان بر آن شدهاند تا بحث درباره حسن و قبح را پيش كشند و درباره عقلى يا شرعى بودن آنها دو بحث كنند. سپس در طى چند امر به تفصيل به موضوع حسن و قبح عقلى مىپردازد و نظريّه مجتهدان و معتزله را در برابر اخباریون و اشاعره تقویت مىكند. | ||
#ادله شرعيه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12032/%D8%A3%D9%86%DB%8C%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86-(%D9%81%D9%8A-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84)?pageNumber=181&viewType=html ر.ک: همان، ص181]</ref>: باب اول و دوم به کتاب و سنت اختصاص دارد. در باب اول<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12032/%D8%A3%D9%86%DB%8C%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86-(%D9%81%D9%8A-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84)?pageNumber=181&viewType=html ر.ک: همان، ص181]</ref> معناى لغوى و شرعى کتاب، عدم تحريف قرآن، تعريف محكم و متشابه و نص و ظاهر و مباحثى مانند آن طرح شده است. در باب بعد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12032/%D8%A3%D9%86%DB%8C%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86-(%D9%81%D9%8A-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84)?pageNumber=202&viewType=html ر.ک: همان، ص202]</ref> حقيقت خبر و اقسام آن، و اقسام تواتر، تعريف خبر واحد و حجيّت آن و مطالب بديع و مفيدى پيرامون خبر واحد و شرايط عمل به آن، همچنين تسامح در ادلّه سنن مورد بررسى قرار گرفته است. آنچه در تتمیم این باب به چشم مىخورد اقسام حديث از ديدگاه [[نراقی، احمد بن محمدمهدی|فاضل نراقى]] است كه به تفصيل شبيه آنچه در علم درايه پيرامون اقسام حديث مىآيد، ذكر شده است.به نظر مىرسد مؤلف بسيارى از نظريات رجالى و علمالحديثى خود را در این فصل آورده است و جزئيات مربوط به سند و دلالت حديث را مانند آنچه در مقدمات علم رجال مىآورند، مفصّل بيان كرده است. | #ادله شرعيه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12032/%D8%A3%D9%86%DB%8C%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86-(%D9%81%D9%8A-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84)?pageNumber=181&viewType=html ر.ک: همان، ص181]</ref>: باب اول و دوم به کتاب و سنت اختصاص دارد. در باب اول<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12032/%D8%A3%D9%86%DB%8C%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86-(%D9%81%D9%8A-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84)?pageNumber=181&viewType=html ر.ک: همان، ص181]</ref> معناى لغوى و شرعى کتاب، عدم تحريف قرآن، تعريف محكم و متشابه و نص و ظاهر و مباحثى مانند آن طرح شده است. در باب بعد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12032/%D8%A3%D9%86%DB%8C%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86-(%D9%81%D9%8A-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84)?pageNumber=202&viewType=html ر.ک: همان، ص202]</ref> حقيقت خبر و اقسام آن، و اقسام تواتر، تعريف خبر واحد و حجيّت آن و مطالب بديع و مفيدى پيرامون خبر واحد و شرايط عمل به آن، همچنين تسامح در ادلّه سنن مورد بررسى قرار گرفته است. آنچه در تتمیم این باب به چشم مىخورد اقسام حديث از ديدگاه [[نراقی، احمد بن محمدمهدی|فاضل نراقى]] است كه به تفصيل شبيه آنچه در علم درايه پيرامون اقسام حديث مىآيد، ذكر شده است.به نظر مىرسد مؤلف بسيارى از نظريات رجالى و علمالحديثى خود را در این فصل آورده است و جزئيات مربوط به سند و دلالت حديث را مانند آنچه در مقدمات علم رجال مىآورند، مفصّل بيان كرده است. | ||
#:در باب سوم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12032/%D8%A3%D9%86%DB%8C%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86-(%D9%81%D9%8A-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84)?pageNumber=336&viewType=html ر.ک: همان، ص336]</ref> ابتدا تعريفى از اجماع ارائه شده و سپس به مباحثى مانند حجيت اجماع، امكان وقوع اجماع، مدرک | #:در باب سوم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12032/%D8%A3%D9%86%DB%8C%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86-(%D9%81%D9%8A-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84)?pageNumber=336&viewType=html ر.ک: همان، ص336]</ref> ابتدا تعريفى از اجماع ارائه شده و سپس به مباحثى مانند حجيت اجماع، امكان وقوع اجماع، مدرک حجيت اجماع نزد امامیه و اقسام اجماع پرداخته شده است. | ||
#:ادلّه عقليّه در باب چهارم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12032/%D8%A3%D9%86%DB%8C%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86-(%D9%81%D9%8A-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84)?pageNumber=386&viewType=html ر.ک: همان، ص386]</ref> و تحت عناوین اصل برائت، استصحاب حالالعقل، استصحاب حالالشرع و تلازم بين حكم عقل و شرع مطرح شده است. در آخر نيز چهار موضوع استقراء، احتياط، استحسان و مصالح مرسله مورد بررسى قرار گرفته است. | #:ادلّه عقليّه در باب چهارم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12032/%D8%A3%D9%86%DB%8C%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86-(%D9%81%D9%8A-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84)?pageNumber=386&viewType=html ر.ک: همان، ص386]</ref> و تحت عناوین اصل برائت، استصحاب حالالعقل، استصحاب حالالشرع و تلازم بين حكم عقل و شرع مطرح شده است. در آخر نيز چهار موضوع استقراء، احتياط، استحسان و مصالح مرسله مورد بررسى قرار گرفته است. | ||
#:نویسنده در آخرين باب این مبحث<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12032/%D8%A3%D9%86%DB%8C%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86-(%D9%81%D9%8A-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84)?pageNumber=434&viewType=html ر.ک: همان، ص434]</ref> به تفصيل اركان قياس و تقسيمات آن را برشمرده و بر مبانى عامّه مناقشه را مورد مناقشه قرار مىدهد و تنقيح مناط و قياس منصوصالعلّة را به عنوان مدارک عقلى احكام بررسى مىكند. تفصيلى كه مؤلف پيرامون قياس آورده است، قابل تأمّل و امعان نظر است. | #:نویسنده در آخرين باب این مبحث<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12032/%D8%A3%D9%86%DB%8C%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86-(%D9%81%D9%8A-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84)?pageNumber=434&viewType=html ر.ک: همان، ص434]</ref> به تفصيل اركان قياس و تقسيمات آن را برشمرده و بر مبانى عامّه مناقشه را مورد مناقشه قرار مىدهد و تنقيح مناط و قياس منصوصالعلّة را به عنوان مدارک عقلى احكام بررسى مىكند. تفصيلى كه مؤلف پيرامون قياس آورده است، قابل تأمّل و امعان نظر است. | ||