۱۹٬۵۱۸
ویرایش
جز
جایگزینی متن - '↵↵|' به ' |'
جز (جایگزینی متن - 'پاك' به 'پاک') |
جز (جایگزینی متن - '↵↵|' به ' |') |
||
| (۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
| مکان نشر =تهران - ایران | | مکان نشر =تهران - ایران | ||
| سال نشر = 1356 ش | | سال نشر = 1356 ش | ||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE11380AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE11380AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =11380 | |||
| کتابخوان همراه نور =11380 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''انيس الناس''' اثر [[شجاع شيرازى]]، کتابى است در اخلاق و سياست؛ مجموعهاى از دو رشته كه در تمدن اسلامى به سياست مدن و تدبير منزل شناخته مىشود. | '''انيس الناس''' اثر [[شجاع شيرازى]]، کتابى است در اخلاق و سياست؛ مجموعهاى از دو رشته كه در تمدن اسلامى به سياست مدن و تدبير منزل شناخته مىشود. | ||
کتاب برای جلب رضايت و به نام ابوالفتح | کتاب برای جلب رضايت و به نام ابوالفتح ابراهیم سلطان، پسر شاهرخ در سال 830ق و به زبان فارسی نوشته شده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
با نگاهى به کتاب در مىيابيم كه بسيارى از مضامین و مطالب از كتب معروفى مانند: قابوسنامه، [[كليلة و دمنة]]، گلستان، بوستان، مثنوى مولانا، خمس نظامى و اشعار شاعرانى چون فردوسى، حافظ، اوحدى و... مأخوذ بوده و اشعارى نيز از خود مؤلف آمده است؛ البته مؤلف درآوردن اشعار و منقولات نثرى، نام سرايندگان و نویسندگان را نمىآورد، مگر دو سه مورد كه چون نام شاعر در متن شعر بوده، به نام او اشاره شده است. | با نگاهى به کتاب در مىيابيم كه بسيارى از مضامین و مطالب از كتب معروفى مانند: قابوسنامه، [[كليلة و دمنة]]، گلستان، بوستان، مثنوى مولانا، خمس نظامى و اشعار شاعرانى چون فردوسى، حافظ، اوحدى و... مأخوذ بوده و اشعارى نيز از خود مؤلف آمده است؛ البته مؤلف درآوردن اشعار و منقولات نثرى، نام سرايندگان و نویسندگان را نمىآورد، مگر دو سه مورد كه چون نام شاعر در متن شعر بوده، به نام او اشاره شده است. | ||
به مناسبت مطالبى كه بيان مىشود، حكاياتى از بزرگان نيز ذكر شده است. قسمتهاى سودمندتر کتاب، حكايات و مضامینى است كه مؤلف از عصر خود آورده است، مانند: نكتههاى مربوط به | به مناسبت مطالبى كه بيان مىشود، حكاياتى از بزرگان نيز ذكر شده است. قسمتهاى سودمندتر کتاب، حكايات و مضامینى است كه مؤلف از عصر خود آورده است، مانند: نكتههاى مربوط به سيد شمسالدين محمد سيد شريف، شمسالدين محمد حافظ، مولانا نور سمرقندى، محبالدين ابوالخير جزرى و محمود خجندى. | ||
اطلاعاتى كه در باب شول، گوكان، مدارس سنغريّه و فزاريّه آمده و نيز اصطلاحات آن زمان، مانند كلمه «رئيس» كه عنوان شغلى نظير كلانتر در دهات بوده، بسيار سودمند و داراى اهمیت است. | اطلاعاتى كه در باب شول، گوكان، مدارس سنغريّه و فزاريّه آمده و نيز اصطلاحات آن زمان، مانند كلمه «رئيس» كه عنوان شغلى نظير كلانتر در دهات بوده، بسيار سودمند و داراى اهمیت است. | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
4- مطايبه و محاوره: دورى از مزاح، نرساندن مزاح به حد منازعه، اجتناب از آن با سفها و بد اصلان، از جمله آداب مطايبه و محاوره شمرده شده كه در خلال آنها، اشعار و حكاياتى متناسب هر یک آورده شده است. | 4- مطايبه و محاوره: دورى از مزاح، نرساندن مزاح به حد منازعه، اجتناب از آن با سفها و بد اصلان، از جمله آداب مطايبه و محاوره شمرده شده كه در خلال آنها، اشعار و حكاياتى متناسب هر یک آورده شده است. | ||
5- انتخاب همسر: از جمله تفكرات قابل تأمل مؤلف این است كه مجردى را غايت استغناء و آزادى دانسته و بعد از توصيه به تجرد و تفرد در حد امكان، اختيار همسر را برای | 5- انتخاب همسر: از جمله تفكرات قابل تأمل مؤلف این است كه مجردى را غايت استغناء و آزادى دانسته و بعد از توصيه به تجرد و تفرد در حد امكان، اختيار همسر را برای جلوگیرى از ارتكاب به معصيت ناگزير مىشمارد. وى آدابى را برای این كار ضرورى مىداند كه از آن جمله است: پاکدامن و پاکدين بودن زن، عدم مشورت در امور مهم با آنان، عدم مطلع كردن ايشان بر اسرار خویش. | ||
6- تربيت فرزند: انتخاب مادر از قبيلهاى اصيل، برگزيدن نامى نیک برای وى، تمام كردن ايام شيرخوارگى و آموزش پيشهاى خوب به او، از حقوق | 6- تربيت فرزند: انتخاب مادر از قبيلهاى اصيل، برگزيدن نامى نیک برای وى، تمام كردن ايام شيرخوارگى و آموزش پيشهاى خوب به او، از حقوق اولیهاى است كه به والدين توصيه شده است. وظيفه فرزندان در قبال آنها نيز به ايشان گوشزد مىشود: احترام و اكرام به آنها، عدم طلب مرگ ايشان برای میراث، پرهيز از بخل و منازعه با آنان و... | ||
7- مهمانى و شرط آن: در این قسمت در خلال ذكر آداب مهمانى و مهماندارى، برخى رسومى كه نزد اقوام مختلف متداول است بيان و ستوده شده است: مردم ماوراءالنهر هر لحظه نوعى از غذا و میوه نزد مهمان حاضر مىكنند و چون میهمان، آنچه میل داشت تناول نمود، ظروف را برده و نوع ديگر مىآورند. بدين ترتيب مهمان هر لحظه منتظر نوعى خوراكى است و حوصلهاش سرنمىرود. اعراب بدوى سفره را گسترانده، خادمى برای مراقبت حال مهمان از دور گمارده و خود غايب مىشوند تا مهمان بدون احساس شرم و حيا هرآنچه میل دارد تناول نمايد و بعد از فراغت از صرف غذا، صاحب خانه حاضر مىشود. | 7- مهمانى و شرط آن: در این قسمت در خلال ذكر آداب مهمانى و مهماندارى، برخى رسومى كه نزد اقوام مختلف متداول است بيان و ستوده شده است: مردم ماوراءالنهر هر لحظه نوعى از غذا و میوه نزد مهمان حاضر مىكنند و چون میهمان، آنچه میل داشت تناول نمود، ظروف را برده و نوع ديگر مىآورند. بدين ترتيب مهمان هر لحظه منتظر نوعى خوراكى است و حوصلهاش سرنمىرود. اعراب بدوى سفره را گسترانده، خادمى برای مراقبت حال مهمان از دور گمارده و خود غايب مىشوند تا مهمان بدون احساس شرم و حيا هرآنچه میل دارد تناول نمايد و بعد از فراغت از صرف غذا، صاحب خانه حاضر مىشود. | ||
| خط ۸۸: | خط ۸۸: | ||
مقدمه و متن کتاب. | مقدمه و متن کتاب. | ||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||