أنس المسجون و راحة المحزون: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '↵↵|' به ' |'
(صفحه ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'> [[پرونده:NUR14361J1.jpg|بندانگش» ایجاد کرد.)
 
جز (جایگزینی متن - '↵↵|' به ' |')
 
(۳۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
{{جعبه اطلاعات کتاب
[[پرونده:NUR14361J1.jpg|بندانگشتی|أنس المسجون و راحة المحزون]]
| تصویر =NUR14361J1.jpg
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
| عنوان =أنس المسجون و راحة المحزون
|+ |
| عنوان‌های دیگر =
|-
| پدیدآوران =  
! نام کتاب!! data-type='bookName'|أنس المسجون و راحة المحزون
[[جادر، محمد ادیب]] (محقق)
|-
|نام های دیگر کتاب
|data-type='otherBookNames'|
|-
|پدیدآورندگان
|data-type='authors'|[[جادر، محمد ادیب]] (محقق)


[[ابن‌بحتری حلبی، عیسی]] (نويسنده)
[[ابن‌ بحتری حلبی، عیسی]] (نویسنده)
|-
| زبان =عربی
|زبان  
| کد کنگره =
|data-type='language'|عربی
| موضوع =
|-
| ناشر =
|کد کنگره  
دار صادر
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|
| مکان نشر =بیروت - لبنان
|-
| سال نشر = 1997 م
|موضوع  
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE14361AUTOMATIONCODE
|data-type='subject'|
| چاپ =1
|-
| تعداد جلد =1
|ناشر  
| کتابخانۀ دیجیتال نور =14361
|data-type='publisher'|دار صادر
| کتابخوان همراه نور =14361
|-
| کد پدیدآور =
|مکان نشر  
| پس از =
|data-type='publishPlace'|بیروت - لبنان
| پیش از =
|-
}}
|سال نشر
|data-type='publishYear'| 1997 م
|-class='articleCode'
|کد اتوماسیون
|data-type='automationCode'|14361
|}
</div>


'''انس المسجون و راحة المحزون'''، تأليف [[ابن‌ بحتری حلبی، عیسی|صفى‌الدين، ابوالفتح، عيسى بن بحترى حلبى]]، به زبان عربى و حاوى مسائل مختلف اخلاقى، نكات حكمت‌آمیز و مطالبى در باب زندان و بازداشت است.


== معرفى اجمالى ==
==ساختار==
متن کتاب، مشتمل بر نه فصل است و مجموعا حاوى 618 حكايت و سخن از بزرگان در قالب نظم و نثر است.


تنها فصل چهارم کتاب، در مورد زندان است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/14361/%D8%A3%D9%86%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D9%88%D9%86-%D9%88-%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AD%D8%B2%D9%88%D9%86?pageNumber=126&viewType=html ر.ک: متن کتاب، ص126]</ref> و بقيه فصول، ارتباط كمى با زندان دارد كه با دقت و تأمل، قابل درك است.


«انس المسجون و راحة المحزون»، تأليف صفى الدين، ابو الفتح، عيسى بن بحترى حلبى، به زبان عربى و حاوى مسائل مختلف اخلاقى، نكات حكمت‌آميز و مطالبى در باب زندان و بازداشت است.
مقدمه محقق کتاب، [[جادر، محمد ادیب|محمد اديب جادر]]، در آغاز کتاب درج شده است.


== ساختار ==
==گزارش محتوا==
مؤلف، در فصل اول، از شكرگزارى و تأثير آن در ادامه يافتن نعمت‌ها و زدوده شدن سختى‌ها سخن به میان آورده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/14361/%D8%A3%D9%86%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D9%88%D9%86-%D9%88-%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AD%D8%B2%D9%88%D9%86?pageNumber=31&viewType=html ر.ک: همان، ص31]</ref> و در این باب، 105 حكايت و سخن ارزش‌مند را از بزرگان نقل نموده است، مانند: «نعمت، عروسى است كه شكر، مهريه وى مى‌باشد» و «نعمت را با سپاس و دانش را با نوشتن پاى‌بند و ماندگار نماييد.»


در فصل دوم، در باب صبر و شكيبايى و تسليم و رضا، 41 سخن حكيمانه را از بزرگان نقل كرده است، همچون: «كمال، در سه چيز است: پايدارى در دين؛ سر و سامان دادن به ثروت و شكيبايى بر سختى‌ها» و «آدمى، به آرزوهاى خود دست نمى‌يابد مگر با شكيبايى در برابر آنچه نمى‌پسندد.»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/14361/%D8%A3%D9%86%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D9%88%D9%86-%D9%88-%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AD%D8%B2%D9%88%D9%86?pageNumber=50&viewType=html ر.ک: همان، ص50]</ref>


متن كتاب، مشتمل بر نه فصل است و مجموعا حاوى 618 حكايت و سخن از بزرگان در قالب نظم و نثر است.
در فصل سوم، در باب مرگ و قطع شدن اسباب بين خویشان و دوستان<ref>[https://noorlib.ir/book/view/14361/%D8%A3%D9%86%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D9%88%D9%86-%D9%88-%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AD%D8%B2%D9%88%D9%86?pageNumber=60&viewType=html ر.ک: همان، ص60]</ref>، 174 حكايت و كلام پرمعنا را كه برخى بسيار طولانى است، از بزرگان نقل كرده است، مانند: «على بن ابى طالب، در برابر گروهى مصيبت‌زده ايستاد و گفت: اگر بى‌تابى كنيد، حق خویشاوندى را به جا آورده‌ايد و اگر شكيبايى پيشه نماييد، حق خدا را ادا كرده‌ايد.»


تنها فصل چهارم كتاب، در مورد زندان است و بقيه فصول، ارتباط كمى با زندان دارد كه با دقت و تأمل، قابل درك است.
«مالك بن اسماء بن خارجه، به بردبارى و شكيبايى وصف شد؛ گروهى از مردم شام، خواستند او را امتحان كنند، لذا از زبان یکى از خویشانش به او نامه‌اى نوشتند كه هر دو فرزندت از دنيا رفتند، پس او در حالى كه جامه‌اش را به خود پيچيده بود نامه را برگرفت و آن را خواند و كنار نهاد و جامه‌اش را نگشود و اثرى از حزن در وى آشكار نگشت و وقتى از او پرسيدند: در این نامه چه نوشته شده است، پاسخ داد: به من خبر داده‌اند دو فرزندم زودتر از من به منزلى كه من ناگزير بايد در آن فرود آيم، فرود آمده‌اند.»


مقدمه محقق كتاب، محمد اديب جادر، در آغاز كتاب درج شده است.
در ساير فصول نيز با همین شيوه، در باب زندان و بازداشت و از تنگنا برون شدن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/14361/%D8%A3%D9%86%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D9%88%D9%86-%D9%88-%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AD%D8%B2%D9%88%D9%86?pageNumber=126&viewType=html ر.ک: همان، ص126]</ref>، در باب دورویى ياران و برادران<ref>[https://noorlib.ir/book/view/14361/%D8%A3%D9%86%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D9%88%D9%86-%D9%88-%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AD%D8%B2%D9%88%D9%86?pageNumber=170&viewType=html ر.ک: همان، ص170]</ref> و نان به نرخ روز خوردن آنان، در باب قناعت و امید بريدن از دارایى مردم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/14361/%D8%A3%D9%86%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D9%88%D9%86-%D9%88-%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AD%D8%B2%D9%88%D9%86?pageNumber=188&viewType=html ر.ک: همان، ص188]</ref>، در باب مكارم و محاسن اخلاق<ref>[https://noorlib.ir/book/view/14361/%D8%A3%D9%86%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D9%88%D9%86-%D9%88-%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AD%D8%B2%D9%88%D9%86?pageNumber=214&viewType=html ر.ک: همان، ص214]</ref>، در باب تقوا و امانت و سركوب كردن هواى نفس و ديانت<ref>[https://noorlib.ir/book/view/14361/%D8%A3%D9%86%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D9%88%D9%86-%D9%88-%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AD%D8%B2%D9%88%D9%86?pageNumber=232&viewType=html ر.ک: همان، ص232]</ref> و در باب مذمت دنيا و زهد ورزيدن در آن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/14361/%D8%A3%D9%86%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D9%88%D9%86-%D9%88-%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AD%D8%B2%D9%88%D9%86?pageNumber=236&viewType=html ر.ک: همان، ص236]</ref> و ساير امور مربوطه، حكايات و سخنان كوتاه و بلندى را در قالب نظم و نثر نقل كرده است.


== گزارش محتوا ==
==وضعيت کتاب==


فهرست‌هاى زير در آخر کتاب ذكر شده است:


مؤلف، در فصل اول، از شكرگزارى و تأثير آن در ادامه يافتن نعمت‌ها و زدوده شدن سختى‌ها سخن به ميان آورده است و در اين باب، 105 حكايت و سخن ارزش‌مند را از بزرگان نقل نموده است، مانند: «نعمت، عروسى است كه شكر، مهريه وى مى‌باشد» و«نعمت را با سپاس و دانش را با نوشتن پاى‌بند و ماندگار نماييد.»
# فهرست آيات؛
# فهرست احاديث؛
# فهرست كتب؛
# فهرست امثال؛
# فهرست اعلام؛
# فهرست اقوام؛
# فهرست اماكن و شهرها؛
# فهرست اشعار؛
# فهرست رجز؛
# فهرست نيمه‌بيت‌ها؛
# فهرست مطالب.


در فصل دوم، در باب صبر و شكيبايى و تسليم و رضا، 41 سخن حكيمانه را از بزرگان نقل كرده است، همچون: «كمال، در سه چيز است: پايدارى در دين؛ سر و سامان دادن به ثروت و شكيبايى بر سختى‌ها» و«آدمى، به آرزوهاى خود دست نمى‌يابد مگر با شكيبايى در برابر آنچه نمى‌پسندد.»
پاورقى‌ها، به بيان اختلاف نسخ، توضيح اعلام، ذكر منابع و... اختصاص يافته است.
 
در فصل سوم، در باب مرگ و قطع شدن اسباب بين خويشان و دوستان، 174 حكايت و كلام پرمعنا را كه برخى بسيار طولانى است، از بزرگان نقل كرده است، مانند: «على بن ابى طالب، در برابر گروهى مصيبت‌زده ايستاد و گفت: اگر بى‌تابى كنيد، حق خويشاوندى را به جا آورده‌ايد و اگر شكيبايى پيشه نماييد، حق خدا را ادا كرده‌ايد.»
 
«مالك بن اسماء بن خارجه، به بردبارى و شكيبايى وصف شد؛ گروهى از مردم شام، خواستند او را امتحان كنند، لذا از زبان يكى از خويشانش به او نامه‌اى نوشتند كه هر دو فرزندت از دنيا رفتند، پس او در حالى كه جامه‌اش را به خود پيچيده بود نامه را برگرفت و آن را خواند و كنار نهاد و جامه‌اش را نگشود و اثرى از حزن در وى آشكار نگشت و وقتى از او پرسيدند: در اين نامه چه نوشته شده است، پاسخ داد: به من خبر داده‌اند دو فرزندم زودتر از من به منزلى كه من ناگزير بايد در آن فرود آيم، فرود آمده‌اند.»
 
در ساير فصول نيز با همين شيوه، در باب زندان و بازداشت و از تنگنا برون شدن، در باب دورويى ياران و برادران و نان به نرخ روز خوردن آنان، در باب قناعت و اميد بريدن از دارايى مردم، در باب مكارم و محاسن اخلاق، در باب تقوا و امانت و سركوب كردن هواى نفس و ديانت و در باب مذمت دنيا و زهد ورزيدن در آن و ساير امور مربوطه، حكايات و سخنان كوتاه و بلندى را در قالب نظم و نثر نقل كرده است.
 
== وضعيت كتاب ==
 
 
فهرست‌هاى زير در آخر كتاب ذكر شده است:
 
1. فهرست آيات؛
 
2. فهرست احاديث؛
 
3. فهرست كتب؛
 
4. فهرست امثال؛
 
5. فهرست اعلام؛
 
6. فهرست اقوام؛
 
7. فهرست اماكن و شهرها؛
 
8. فهرست اشعار؛
 
9. فهرست رجز؛


10. فهرست نيمه‌بيت‌ها؛
==پانويس ==
<references />


11. فهرست مطالب.


پاورقى‌ها، به بيان اختلاف نسخ، توضيح اعلام، ذكر منابع و... اختصاص يافته است.
==منابع مقاله==
مقدمه و متن کتاب.


== منابع ==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}




مقدمه و متن كتاب.


== پیوندها ==
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8684 مطالعه کتاب أنس المسجون و راحة المحزون در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
 
[[رده:اردیبهشت (1401)]]