تنوير الغبش في فضل السودان و الحبش: تفاوت میان نسخه‌ها
A-esmaeili (بحث | مشارکتها) (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR79754J1.jpg | عنوان = تنوير الغبش في فضل السودان و الحبش | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = ابن‌جوزی، عبدالرحمن بن علی (نويسنده) ابراهیم، مرزوق علی (محقق) بشیر، حکمت ( مقدمه نويس) |زبان | زبان = عربی...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''تنوير الغبش في فضل السودان و الحبش'''، اثر ابوالفرج عبدالرحمن بن على بن جوزى (597-508ق)، عالم بغدادی قرن ششم هجری است که در دانش‌های گوناگون زمانه خود چیره‌دست بوده است. این اثر در احوال سیاه‌پوستان و گزارشی از تاریخ و فرهنگ آنان نوشته شده است و مرزوق علی ابراهیم، پژوهش آن را انجام داده است. | '''تنوير الغبش في فضل السودان و الحبش'''، اثر [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابوالفرج عبدالرحمن بن على بن جوزى]] (597-508ق)، عالم بغدادی قرن ششم هجری است که در دانش‌های گوناگون زمانه خود چیره‌دست بوده است. این اثر در احوال سیاه‌پوستان و گزارشی از تاریخ و فرهنگ آنان نوشته شده است و مرزوق علی ابراهیم، پژوهش آن را انجام داده است. | ||
ابن جوزی در انگیزه نوشتن این کتاب می‌گوید: من گروهی از شخصیت‌های برجسته حبشی را دیدم که دل‌هایشان شکسته از رنگ سیاهی تن و رخسارشان بود. پس به آنان گفتم که اعتبار آدمی به نیکومنشی او و نه به چهره نیکوی اوست. پس بر آن شدم که این کتاب را در فضیلت و برتری بسیاری از مردم سرزمین سیاه‌پوست بنویسم<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص29</ref>. | [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزی]] در انگیزه نوشتن این کتاب می‌گوید: من گروهی از شخصیت‌های برجسته حبشی را دیدم که دل‌هایشان شکسته از رنگ سیاهی تن و رخسارشان بود. پس به آنان گفتم که اعتبار آدمی به نیکومنشی او و نه به چهره نیکوی اوست. پس بر آن شدم که این کتاب را در فضیلت و برتری بسیاری از مردم سرزمین سیاه‌پوست بنویسم<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص29</ref>. | ||
ابن جوزی موارد گوناگونی را در کتابش آورده است؛ مسائل تاریخی، سیره، شرح حال‌ها، ادبیات و مانند اینها در این شمارند. در اینجا به برخی از موضوع‌های کتاب اشاره می‌شود: سرزمین‌های سیاهان و گستره آن‌ها، کسانی که در زمره سیاهانند، چرایی رنگ سیاهان، گزارشی از یاران مهاجر پیامبر(ص) به سرزمین حبشه و آنچه میان حضرت و پادشاه حبشه گذشت، گزارشی از پیامبران سیاه‌پوست و اخبار ذی‌القرنین و لقمان حکیم و پادشاهان آن دیار، اشراف برجسته از مرد و زن سیاه‌پوست، دانشمندان و باهوشان و پارسایان سیاه‌پوست، کسانی که زن سیاه‌پوست را بر زن سفیدپوست ترجیح می‌دهند، فرزندان زنان سیاه‌پوستی که پدرانشان مردان قریشی‌اند. ابن جوزی در باب‌های پایانی کتاب، مباحثی از اندرزها و وصیت‌هایی را که برای شخص خاصی گفته است، ارائه می‌دهد و همچنین بابی را ویژه اذکار و تسبیحات و دعاها می‌گرداند. او سراسر کتابش را با حدیث‌ها، اخبار و آثار مستند آمیخته است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص9-7</ref>. | [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزی]] موارد گوناگونی را در کتابش آورده است؛ مسائل تاریخی، سیره، شرح حال‌ها، ادبیات و مانند اینها در این شمارند. در اینجا به برخی از موضوع‌های کتاب اشاره می‌شود: سرزمین‌های سیاهان و گستره آن‌ها، کسانی که در زمره سیاهانند، چرایی رنگ سیاهان، گزارشی از یاران مهاجر پیامبر(ص) به سرزمین حبشه و آنچه میان حضرت و پادشاه حبشه گذشت، گزارشی از پیامبران سیاه‌پوست و اخبار ذی‌القرنین و لقمان حکیم و پادشاهان آن دیار، اشراف برجسته از مرد و زن سیاه‌پوست، دانشمندان و باهوشان و پارسایان سیاه‌پوست، کسانی که زن سیاه‌پوست را بر زن سفیدپوست ترجیح می‌دهند، فرزندان زنان سیاه‌پوستی که پدرانشان مردان قریشی‌اند. ابن جوزی در باب‌های پایانی کتاب، مباحثی از اندرزها و وصیت‌هایی را که برای شخص خاصی گفته است، ارائه می‌دهد و همچنین بابی را ویژه اذکار و تسبیحات و دعاها می‌گرداند. او سراسر کتابش را با حدیث‌ها، اخبار و آثار مستند آمیخته است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص9-7</ref>. | ||
این کتاب در آثار عالمانی مانند: نوه ابن جوزی در | این کتاب در آثار عالمانی مانند: [[ابن جوزی، یوسف بن قزاوغلی|نوه ابن جوزی]] در «[[مرآة الزمان؛ الجزء الثانی عشر|مرآة الزمان]]»، [[خوانساری، سید محمدباقر بن زین‌العابدین|خوانساری]] در «[[روضات الجنات في أحوال العلماء و السادات|روضات الجنات]]»، [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلکان]]، [[ابن رجب، عبدالرحمن بن احمد|ابن رجب]] و [[ابن فرات، محمد بن عبدالرحیم|ابن فرات]] یاد شده است که همه اینها بر درستی نسبت آن به [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزی]] گواهی می‌دهند<ref>ر.ک: همان، ص16</ref>. این اثر از بزرگ‌ترین آثاری است که در موضوع سیاهان نوشته شده است و کتابی پیش‌تر از آن، در این‌باره نگاشته نشده است. عالمانی پس از [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزی]]، کتاب‌هایی را به همان روش او نوشته‌اند: «رفع شأن الحبشان»، «[[أزهار العروش في أخبار الحبوش]]» و «[[نزهة العمر في تفصيل البیض و السمر]]» از [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]]، «[[الطراز المنقوش في محاسن الحبوش]]» از [[علاءالدین بخاری]] و «[[الطراز المنقوش في أوصاف الحبوش]]» از [[علی بن ابراهیم حلی]] در این شمارند<ref>ر.ک: همان، ص19</ref>. | ||
محقق برای تهیه این کتاب از دو نسخه خطی بهره جسته است؛ یکی، نسخه تصویری اسکوریال و دیگری، نسخه رواق المغاربه است<ref>ر.ک: همان، ص20</ref>. | محقق برای تهیه این کتاب از دو نسخه خطی بهره جسته است؛ یکی، نسخه تصویری اسکوریال و دیگری، نسخه رواق المغاربه است<ref>ر.ک: همان، ص20</ref>. | ||
نسخهٔ ۴ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۷:۲۶
| تنوير الغبش في فضل السودان و الحبش | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن‌جوزی، عبدالرحمن بن علی (نويسنده)
ابراهیم، مرزوق علی (محقق) بشیر، حکمت ( مقدمه نويس) |
| ناشر | سنانی |
| مکان نشر | عربستان - ریاض |
| سال نشر | 1419ق - 1998م |
| چاپ | 1 |
| شابک | 9960-640-08-6 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
تنوير الغبش في فضل السودان و الحبش، اثر ابوالفرج عبدالرحمن بن على بن جوزى (597-508ق)، عالم بغدادی قرن ششم هجری است که در دانش‌های گوناگون زمانه خود چیره‌دست بوده است. این اثر در احوال سیاه‌پوستان و گزارشی از تاریخ و فرهنگ آنان نوشته شده است و مرزوق علی ابراهیم، پژوهش آن را انجام داده است.
ابن جوزی در انگیزه نوشتن این کتاب می‌گوید: من گروهی از شخصیت‌های برجسته حبشی را دیدم که دل‌هایشان شکسته از رنگ سیاهی تن و رخسارشان بود. پس به آنان گفتم که اعتبار آدمی به نیکومنشی او و نه به چهره نیکوی اوست. پس بر آن شدم که این کتاب را در فضیلت و برتری بسیاری از مردم سرزمین سیاه‌پوست بنویسم[۱].
ابن جوزی موارد گوناگونی را در کتابش آورده است؛ مسائل تاریخی، سیره، شرح حال‌ها، ادبیات و مانند اینها در این شمارند. در اینجا به برخی از موضوع‌های کتاب اشاره می‌شود: سرزمین‌های سیاهان و گستره آن‌ها، کسانی که در زمره سیاهانند، چرایی رنگ سیاهان، گزارشی از یاران مهاجر پیامبر(ص) به سرزمین حبشه و آنچه میان حضرت و پادشاه حبشه گذشت، گزارشی از پیامبران سیاه‌پوست و اخبار ذی‌القرنین و لقمان حکیم و پادشاهان آن دیار، اشراف برجسته از مرد و زن سیاه‌پوست، دانشمندان و باهوشان و پارسایان سیاه‌پوست، کسانی که زن سیاه‌پوست را بر زن سفیدپوست ترجیح می‌دهند، فرزندان زنان سیاه‌پوستی که پدرانشان مردان قریشی‌اند. ابن جوزی در باب‌های پایانی کتاب، مباحثی از اندرزها و وصیت‌هایی را که برای شخص خاصی گفته است، ارائه می‌دهد و همچنین بابی را ویژه اذکار و تسبیحات و دعاها می‌گرداند. او سراسر کتابش را با حدیث‌ها، اخبار و آثار مستند آمیخته است[۲].
این کتاب در آثار عالمانی مانند: نوه ابن جوزی در «مرآة الزمان»، خوانساری در «روضات الجنات»، ابن خلکان، ابن رجب و ابن فرات یاد شده است که همه اینها بر درستی نسبت آن به ابن جوزی گواهی می‌دهند[۳]. این اثر از بزرگ‌ترین آثاری است که در موضوع سیاهان نوشته شده است و کتابی پیش‌تر از آن، در این‌باره نگاشته نشده است. عالمانی پس از ابن جوزی، کتاب‌هایی را به همان روش او نوشته‌اند: «رفع شأن الحبشان»، «أزهار العروش في أخبار الحبوش» و «نزهة العمر في تفصيل البیض و السمر» از سیوطی، «الطراز المنقوش في محاسن الحبوش» از علاءالدین بخاری و «الطراز المنقوش في أوصاف الحبوش» از علی بن ابراهیم حلی در این شمارند[۴].
محقق برای تهیه این کتاب از دو نسخه خطی بهره جسته است؛ یکی، نسخه تصویری اسکوریال و دیگری، نسخه رواق المغاربه است[۵].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه‌های نویسنده و محقق.