ویکی‌نور

پندارها و پاسخ‌ها؛ پاسخ به آنچه وهابیون می‌گویند: تفاوت میان نسخه‌ها

مقاله بحث

پندارها و پاسخ‌ها؛ پاسخ به آنچه وهابیون می‌گویند (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۷ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۳۵

۳۵۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۷ سپتامبر ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - 'وهابیت : مبانی فکری و کارنامه عملی' به 'وهابیت: مبانی فکری و کارنامه عملی'
جز (جایگزینی متن - 'پزشك' به 'پزشک')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'وهابیت : مبانی فکری و کارنامه عملی' به 'وهابیت: مبانی فکری و کارنامه عملی')
 
(۲۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
{{جعبه اطلاعات کتاب
[[پرونده:NUR18385J1.jpg|بندانگشتی|پندارها و پاسخ‌ها پاسخ به آنچه وهابیون می‌گویند]]
| تصویر =NUR18385J1.jpg
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
| عنوان =پندارها و پاسخ‌ها پاسخ به آنچه وهابیون می‌گویند
|+ |
| عنوان‌های دیگر =پاسخ به آنچه وهابیون در بقیع می‌گویند
|-
| پدیدآوران =
! نام کتاب!! data-type='bookName'|پندارها و پاسخ‌ها پاسخ به آنچه وهابیون می‌گویند
[[محمدی، رضا]] (نویسنده)
|-
| زبان =فارسی
|نام های دیگر کتاب
| کد کنگره =‏‎‏BP‎‏ ‎‏238‎‏/‎‏6‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏27‎‏پ‎‏9*
|data-type='otherBookNames'|پاسخ به آنچه وهابیون در بقیع می‌گویند
| موضوع =
|-
وهابیه
|پدیدآورندگان
|data-type='authors'|[[محمدی، رضا]] (نويسنده)
|-
|زبان  
|data-type='language'|فارسی
|-
|کد کنگره  
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏‎‏BP‎‏ ‎‏238‎‏/‎‏6‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏27‎‏پ‎‏9*
|-
|موضوع  
|data-type='subject'|وهابیه


وهابیه - دفاعیه‎ها و ردیه‎ها
وهابیه - دفاعیه‌ها و ردیه‌ها
|-
| ناشر =
|ناشر  
مشعر
|data-type='publisher'|مشعر
| مکان نشر =تهران - ایران
|-
| سال نشر = 1388 ش  
|مکان نشر  
|data-type='publishPlace'|تهران - ایران
|-
|سال نشر  
|data-type='publishYear'| 1388 هـ.ش  
|-class='articleCode'
|کد اتوماسیون
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE18385AUTOMATIONCODE
|}
</div>


| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE18385AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| شابک =978-964-540-213-4
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =18385
| کتابخوان همراه نور =18385
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}


== معرفى اجمالى ==
'''پندارها و پاسخ‌ها؛ پاسخ به آنچه وهابیون می‌گویند'''، اثر [[محمدی، رضا|رضا محمدى]] است كه نویسنده در آن، به تعدادى از شبهه‌ها و پرسش‌هاى وهابيان درباره تشيع و مباحث كلامى و تاريخى شيعه به‌صورت تفصيلى و مستند به منابع علمى پاسخ داده است.
 
 
«پندارها و پاسخ‌ها (پاسخ به آنچه وهابيون در بقيع مى‌گويند)»، اثر رضا محمدى است كه نويسنده در آن، به تعدادى از شبهه‌ها و پرسش‌هاى وهابيان درباره تشيع و مباحث كلامى و تاريخى شيعه به‌صورت تفصيلى و مستند به منابع علمى پاسخ داده است.


== ساختار ==
== ساختار ==
كتاب حاضر، از مقدمه ناشر و متن اصلى (شامل متن 46 پرسش و شبهه و پاسخ آن) تشكيل شده است.
كتاب حاضر، از مقدمه ناشر و متن اصلى (شامل متن 46 پرسش و شبهه و پاسخ آن) تشكيل شده است.


روش نويسنده در اين كتاب، كلامى - تاريخى است.
روش نویسنده در اين كتاب، كلامى - تاريخى است.


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
درباره ويژگى‌ها و محتواى اين اثر، توجه به نكات زير مفيد است:


#در مقدمه ناشر (مركز تحقيقات حجّ) چنين آمده است: اساس اسلام بر دعوت به توحيد استوار است و پيامبر اسلام(ص) با جمله ساده «قولوا لا إله إلا الله تفلحوا...» مردم را به اين دين فراخواند... مردم، گروه‌گروه به اسلام گرويدند و بر اساس آموزه‌هاى قرآنى، مأمور شدند تا ديگران را نيز از راه‌هاى «حكمت»، «موعظه حسنه» و «جدال احسن»، به اسلام فراخوانند. عالمان اسلامى قرن‌ها پرچم‌دار دعوت به توحيد بوده‌اند؛ تااينكه نزديك به دو قرن پيش، در سرزمين مقدس مكه و مدينه وهابيت قدرت يافت. اينان به‌جاى عمل به آموزه‌هاى قرآن، به تكفير مسلمانان پرداختند و به‌جاى موعظه و جدال احسن، به تهمت و افترا روى آوردند و به‌جاى حكمت و برهان، شمشير برّان در دست گرفتند و به بهانه دعوت به توحيد، مسلمانان را از دم تيغ گذراندند... كتاب حاضر، پاسخ به بخشى از شبهاتى است كه وهابى‌ها مطرح كرده‌اند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18687/1/5 ر.ک: مقدمه كتاب، ص5-7]</ref>
#شبهه: كسانى كه برخلاف آيه‌هاى قرآن، از غير خدا طلب مى‌كنند و انتظار شفاعت در قيامت از غير خدا را دارند و آنها را وسيله و واسطه قرار مى‌دهند، غير مسلمان و كافر هستند.
#:پاسخ: الف)- منظور از عبارت «از غير خدا طلب كردن»، چيست؟! يعنى هركه از غير خدا چيزى بخواهد كافر است؟! پس بر اين اساس، وهابى‌ها كه از پزشک و دارو، درمان طلب مى‌كنند، كافرند؟! و با اين فرض، هيچ مسلمانى در عالم باقى نمى‌ماند؛ زيرا انسان، موجودى اجتماعى است و همواره براى رفع نيازهاى خود نيازمند ديگران است و به آنها توسّل مى‌جويد و طلب يارى مى‌كند و اينها همه غير خدا هستند؛ به‌عبارت‌ديگر، هيچ انسانى نمى‌تواند بدون توسل به اسباب و وسايل، ادامه حيات دهد. مگر اين نظام، نظام اسباب و مسببات نيست؟! [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] مى‌فرمايد: «أَبَى اللهُ أَنْ يُجْرِي الأشْياءَ إِلا بِأَسْبابٍ» «خدا بنا ندارد امور، جز از طريق اسبابشان به جريان افتد».
#:ب)- اگر منظور از آن، توسل به اولياى خدا است، مى‌توان گفت كه اين عمل، هم مطابق با آيه‌هاى قرآن است ''' (وَابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَة) ''' و هم مطابق با روايت‌هاى پيامبر(ص) و هم مطابق عقل و وجدان و از طرف ديگر مخالفت با آن، خلاف عقل و نقل است و همچنين از طرفى، اگر هر نوع طلب كردن، شرك و كفر باشد، اين امر با دستور صريح قرآن، كه امر به توسّل و واسطه قرار دادن اولياى خدا است، منافات پيدا مى‌كند. قرآن مى‌فرمايد: ''' «وَ لَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جاؤُكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللهَ وَ اسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللهَ تَوَّاباً رَحِيماً» '''<ref>نساء: 64</ref>؛ «و اگر آنان وقتى به خود ستم كرده بودند، پيش تو مى‌آمدند و از خدا آمرزش مى‌خواستند و پيامبر (نيز) براى آنان طلب آمرزش مى‌كرد، قطعاً خدا را توبه‌پذير و مهربان مى‌يافتند»..<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18687/1/49 ر.ک: متن كتاب، ص49-51]</ref>
#شبهه: كمك خواستن از غير خدا، شرك است؛ پس نگوييد يا على، يا حسين و يا محمد، بلكه فقط بگوييد يا الله.
#:پاسخ: الف)- بردن نام على، عبادت است و در منابع معتبر اهل‌سنت، از قول پيامبر(ص) نقل شده است كه فرمود: «ذِكْرُ عَلِي عِبَادَة».
#:ب)- آيا اين خطاب‌ها، شرك و گناه است؟! در قرآن از اين خطاب‌ها فراوان است: ''' (يا أَيُّهَا النَّبي)'''، ''' (يا أَيُّهَا الرَّسُول)'''، ''' (يا مُوسى)'''، ''' (يا نُوحُ) ''' و... برادران يوسف كه همه پيامبرزاده و موحّد بودند، گفتند: ''' «يا أَيُّهَا الْعَزِيزُ مَسَّنا وَ أَهْلَنَا الضُّرُّ...» '''؛ «اى عزيز (مصر)! ما و خاندان ما را پريشانى (و قحطى) فراگرفته...»<ref>يوسف: 88</ref>
#:ج)- در متون اهل سنّت، اين‌گونه خطاب‌ها بسيار به چشم مى‌خورد؛ از جمله: «يا مُحَمَّد إِنِّي أَتَوَجَّهُ بِكَ إِلى رَبِّي فِي حَاجَتِي هَذِهِ فَتَقْضِي وَ تَشْفَعْنِي فِيه...»؛ يعنى «اى محمد، همانا من به تو در نيازم توجه نموده‌ام تا اجابت نموده و در آن واسطه شوى..<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18687/1/79 ر.ک: همان، ص79-80]</ref>
#شبهه: طلب و درخواست از مردگان، يا به اين جهت است كه خدا جاهل است و از احوال زندگان باخبر نيست و يا آنكه خدا ظالم است و سخنان مردگان را بر زنده‌ها، ترجيح مى‌دهد.
#:پاسخ:
#:#ما از اولياى خدا، چيزى را طلب و درخواست نمى‌كنيم، بلكه به امر خود خداوند، آنها را وسيله قرار مى‌دهيم؛ ''' «وَ ابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَة» '''<ref>مائده: 35</ref>
#:#آنها از مردگان نيستند و شعور دارند و از احوال ما نيز باخبر هستند؛ ''' «وَ لا تَقُولُوا لِمَنْ يُقْتَلُ فِي سَبِيلِ اللهِ أَمْواتٌ بَلْ أَحْياءٌ وَ لكِنْ لا تَشْعُرُونَ» '''<ref>بقره: 154</ref>
#:#خداوند از همه چيز آگاه است، ولى نظام را نظام علّت و معلولى و سببى و مسببى قرار داده است؛ برخى از اين اسباب، مادى و برخى غير مادى هستند. آب سبب رفع تشنگى و دارو سبب درمان و صدقه سبب رفع بلا و صله رحم سبب طول عمر مى‌شود و توسل به اولياى خدا نيز، از اسباب معنوى است كه خود خداوند، آن را مقرر فرموده است؛ تا اولا: از اين طريق، پاداشى به اولياى خود داده باشد؛ ثانياً: بندگان را متوجه آن ذات‌هاى مقدس كند، تا از آنها درس و الگو بگيرند و زندگى خود را شبيه زندگانى آنها گردانند؛ ثالثاً: ديگران بدانند كسى كه در راه خدا حركت مى‌كند و به كمال مى‌رسد، چنان سعه وجودى پيدا مى‌كند كه مى‌تواند واسطه بين بنده و خدا شود.
#:#مگر خداوند نسبت به خواسته‌هاى ما، جاهل است كه در قرآن، اين اندازه به ما امر مى‌كند كه دعا كنيد؟ خداوند قبل از دعا كردن، از حاجت و خواسته قلبى ما خبر دارد، پس دعا براى چيست؟ چرا مى‌فرمايد: ''' «ادْعُوني أَسْتَجِبْ لَكُمْ» '''<ref>غافر: 60</ref> آيا با دعا كردن ما پى مى‌برد كه ما چه مى‌خواهيم؟ و يا نمى‌تواند استجابت كند؟! آيا وسيله قرار دادن دعا، بى‌اشكال است، اما ولىّ خدا را وسيله قرار دادن اشكال دارد؟!<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18687/1/164 ر.ک: همان، ص164-165]</ref>


درباره ويژگى‌ها و محتواى اين اثر، توجه به نكات زير مفيد است:
== وضعيت كتاب ==


1. در مقدمه ناشر (مركز تحقيقات حجّ) چنين آمده است: اساس اسلام بر دعوت به توحيد استوار است و پيامبر اسلام(ص) با جمله ساده «قولوا لا إله إلا الله تفلحوا...» مردم را به اين دين فراخواند... مردم، گروه‌گروه به اسلام گرويدند و بر اساس آموزه‌هاى قرآنى، مأمور شدند تا ديگران را نيز از راه‌هاى «حكمت»، «موعظه حسنه» و «جدال احسن»، به اسلام فراخوانند. عالمان اسلامى قرن‌ها پرچم‌دار دعوت به توحيد بوده‌اند؛ تااينكه نزديك به دو قرن پيش، در سرزمين مقدس مكه و مدينه وهابيت قدرت يافت. اينان به‌جاى عمل به آموزه‌هاى قرآن، به تكفير مسلمانان پرداختند و به‌جاى موعظه و جدال احسن، به تهمت و افترا روى آوردند و به‌جاى حكمت و برهان، شمشير برّان در دست گرفتند و به بهانه دعوت به توحيد، مسلمانان را از دم تيغ گذراندند... كتاب حاضر، پاسخ به بخشى از شبهاتى است كه وهابى‌ها مطرح كرده‌اند<ref>ر.ك: مقدمه كتاب، ص5-7</ref>


2. شبهه: كسانى كه برخلاف آيه‌هاى قرآن، از غير خدا طلب مى‌كنند و انتظار شفاعت در قيامت از غير خدا را دارند و آنها را وسيله و واسطه قرار مى‌دهند، غير مسلمان و كافر هستند.
متأسفانه براى كتاب حاضر، فهرست تفصيلى مطالب و فهرست‌هاى فنى تنظيم نشده و فقط فهرست منابع در پايان كتاب آمده است.


پاسخ: الف)- منظور از عبارت «از غير خدا طلب كردن»، چيست؟! يعنى هركه از غير خدا چيزى بخواهد كافر است؟! پس بر اين اساس، وهابى‌ها كه از پزشک و دارو، درمان طلب مى‌كنند، كافرند؟! و با اين فرض، هيچ مسلمانى در عالم باقى نمى‌ماند؛ زيرا انسان، موجودى اجتماعى است و همواره براى رفع نيازهاى خود نيازمند ديگران است و به آنها توسّل مى‌جويد و طلب يارى مى‌كند و اينها همه غير خدا هستند؛ به‌عبارت‌ديگر، هيچ انسانى نمى‌تواند بدون توسل به اسباب و وسايل، ادامه حيات دهد. مگر اين نظام، نظام اسباب و مسببات نيست؟! [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] مى‌فرمايد: «أَبَى اللهُ أَنْ يُجْرِي الأشْياءَ إِلا بِأَسْبابٍ» «خدا بنا ندارد امور، جز از طريق اسبابشان به جريان افتد».
كتاب حاضر، مستند است و نویسنده ارجاعات و استنادات و توضيحاتش را به‌صورت پاورقى آورده است.


ب)- اگر منظور از آن، توسل به اولياى خدا است، مى‌توان گفت كه اين عمل، هم مطابق با آيه‌هاى قرآن است ''' (وَابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَة) ''' و هم مطابق با روايت‌هاى پيامبر(ص) و هم مطابق عقل و وجدان و از طرف ديگر مخالفت با آن، خلاف عقل و نقل است و همچنين از طرفى، اگر هر نوع طلب كردن، شرك و كفر باشد، اين امر با دستور صريح قرآن، كه امر به توسّل و واسطه قرار دادن اولياى خدا است، منافات پيدا مى‌كند. قرآن مى‌فرمايد: ''' «وَ لَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جاؤُكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللهَ وَ اسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللهَ تَوَّاباً رَحِيماً» '''<ref>نساء: 64</ref>؛ «و اگر آنان وقتى به خود ستم كرده بودند، پيش تو مى‌آمدند و از خدا آمرزش مى‌خواستند و پيامبر (نيز) براى آنان طلب آمرزش مى‌كرد، قطعاً خدا را توبه‌پذير و مهربان مى‌يافتند»...<ref>ر.ك: متن كتاب، ص49-51</ref>
نویسنده از منابع مهمّ و متعددى (57 منبع) براى توليد اثر حاضر استفاده كرده است.


3. شبهه: كمك خواستن از غير خدا، شرك است؛ پس نگوييد يا على، يا حسين و يا محمد، بلكه فقط بگوييد يا الله.
متأسفانه نویسنده مقدمه‌اى براى كتاب حاضر ننوشته و هيچ توضيحى در مورد چگونگى و اهداف نگارش اين اثر ارائه نكرده است.


پاسخ: الف)- بردن نام على، عبادت است و در منابع معتبر اهل‌سنت، از قول پيامبر(ص) نقل شده است كه فرمود: «ذِكْرُ عَلِي عِبَادَة».
==پانويس ==
<references/>
== منابع مقاله ==


ب)- آيا اين خطاب‌ها، شرك و گناه است؟! در قرآن از اين خطاب‌ها فراوان است: ''' (يا أَيُّهَا النَّبي) '''، ''' (يا أَيُّهَا الرَّسُول) '''، ''' (يا مُوسى) '''، ''' (يا نُوحُ) ''' و... برادران يوسف كه همه پيامبرزاده و موحّد بودند، گفتند: ''' «يا أَيُّهَا الْعَزِيزُ مَسَّنا وَ أَهْلَنَا الضُّرُّ...» '''؛ «اى عزيز (مصر)! ما و خاندان ما را پريشانى (و قحطى) فراگرفته...»<ref>يوسف: 88</ref>
مقدمه و متن كتاب.
 
ج)- در متون اهل سنّت، اين‌گونه خطاب‌ها بسيار به چشم مى‌خورد؛ از جمله: «يا مُحَمَّد إِنِّي أَتَوَجَّهُ بِكَ إِلى رَبِّي فِي حَاجَتِي هَذِهِ فَتَقْضِي وَ تَشْفَعْنِي فِيه...»؛ يعنى «اى محمد، همانا من به تو در نيازم توجه نموده‌ام تا اجابت نموده و در آن واسطه شوى...<ref>ر.ك: همان، ص79-80</ref>


4. شبهه: طلب و درخواست از مردگان، يا به اين جهت است كه خدا جاهل است و از احوال زندگان باخبر نيست و يا آنكه خدا ظالم است و سخنان مردگان را بر زنده‌ها، ترجيح مى‌دهد.
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}


پاسخ: 1. ما از اولياى خدا، چيزى را طلب و درخواست نمى‌كنيم، بلكه به امر خود خداوند، آنها را وسيله قرار مى‌دهيم؛ ''' «وَ ابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَة» '''<ref>مائده: 35</ref>
[[آیین وهابیت]]


2. آنها از مردگان نيستند و شعور دارند و از احوال ما نيز باخبر هستند؛ ''' «وَ لا تَقُولُوا لِمَنْ يُقْتَلُ فِي سَبِيلِ اللهِ أَمْواتٌ بَلْ أَحْياءٌ وَ لكِنْ لا تَشْعُرُونَ» '''<ref>بقره: 154</ref>
[[رسالة في رد مذهب الوهابية]]


3. خداوند از همه چيز آگاه است، ولى نظام را نظام علّت و معلولى و سببى و مسببى قرار داده است؛ برخى از اين اسباب، مادى و برخى غير مادى هستند. آب سبب رفع تشنگى و دارو سبب درمان و صدقه سبب رفع بلا و صله رحم سبب طول عمر مى‌شود و توسل به اولياى خدا نيز، از اسباب معنوى است كه خود خداوند، آن را مقرر فرموده است؛ تا اولا: از اين طريق، پاداشى به اولياى خود داده باشد؛ ثانياً: بندگان را متوجه آن ذات‌هاى مقدس كند، تا از آنها درس و الگو بگيرند و زندگى خود را شبيه زندگانى آنها گردانند؛ ثالثاً: ديگران بدانند كسى كه در راه خدا حركت مى‌كند و به كمال مى‌رسد، چنان سعه وجودى پيدا مى‌كند كه مى‌تواند واسطه بين بنده و خدا شود.
[[فتنة الوهابية]]


4. مگر خداوند نسبت به خواسته‌هاى ما، جاهل است كه در قرآن، اين اندازه به ما امر مى‌كند كه دعا كنيد؟ خداوند قبل از دعا كردن، از حاجت و خواسته قلبى ما خبر دارد، پس دعا براى چيست؟ چرا مى‌فرمايد: ''' «ادْعُوني أَسْتَجِبْ لَكُمْ» '''<ref>غافر: 60</ref> آيا با دعا كردن ما پى مى‌برد كه ما چه مى‌خواهيم؟ و يا نمى‌تواند استجابت كند؟! آيا وسيله قرار دادن دعا، بى‌اشكال است، اما ولىّ خدا را وسيله قرار دادن اشكال دارد؟!<ref>ر.ك: همان، ص164-165</ref>
[[فتنه وهابیت]]


== وضعيت كتاب ==
[[الصواعق الإلهية في الرد علی الوهابية]]


[[كشف الارتياب في أتباع محمد بن عبدالوهاب]]


متأسفانه براى كتاب حاضر، فهرست تفصيلى مطالب و فهرست‌هاى فنى تنظيم نشده و فقط فهرست منابع در پايان كتاب آمده است.
[[وهابیت: مبانی فکری و کارنامه عملی]]


كتاب حاضر، مستند است و نويسنده ارجاعات و استنادات و توضيحاتش را به‌صورت پاورقى آورده است.
[[وهابیت از دیدگاه مذاهب اهل سنت]]


نويسنده از منابع مهمّ و متعددى (57 منبع) براى توليد اثر حاضر استفاده كرده است.
[[وهابیت و بازنگری از درون]]


متأسفانه نويسنده مقدمه‌اى براى كتاب حاضر ننوشته و هيچ توضيحى در مورد چگونگى و اهداف نگارش اين اثر ارائه نكرده است.
[[تاریخچه نقد و بررسی عقاید و اعمال وهابی‌ها]]


==پانويس ==
[[خدا از دیدگاه وهابیان]]
<references />
== منابع مقاله ==


مقدمه و متن كتاب.
[[كنت أميريا]]




== پیوندها ==
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/18687 مطالعه کتاب پندارها و پاسخ‌ها پاسخ به آنچه وهابیون می‌گویند در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:فرق اسلامی]]
[[رده: فرق اسلامی]]
[[رده:مذاهب کلامی اهل سنت]]
[[رده:مذاهب کلامی اهل سنت]]
برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/wiki/ویژه:تفاوت_گوشی_همراه/253053...684527»