شرح التبصرة و التذكرة: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ]]' به ']]'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ]]' به ']]')
 
(۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۶: خط ۶:
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[حافظ عراقی، عبد الرحیم بن حسین]] (نويسنده)
[[حافظ عراقی، عبد الرحیم بن حسین]] (نويسنده)
[[همیم، عبداللطیف ]] (محقق)
[[همیم، عبداللطیف]] (محقق)
[[فحل، ماهر یاسین]] ( محقق)
[[فحل، ماهر ياسين]] (محقق)
|زبان
|زبان
| زبان = عربی
| زبان = عربی
خط ۲۹: خط ۲۹:


در واقع می‌توان گفت، کتاب «[[معرفة أنواع علم الحديث|معرفة أنواع علم الحدیث]]» [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن صلاح،]] هسته اصلی کتاب عراقی به شمار رفته و عراقی در آن، اضافات و تصحیح‌هایی انجام داده و آنچه را پنهان بوده، بیان و شرح کرده و آنچه را که ارزش توضیح و تشریح داشته، شرح داده است به‌گونه‌ای که اثر حاضر، به گران‌بهاترین و بهترین کتاب در مصطلح الحدیث، تبدیل شده است<ref>مقدمه، ص5</ref>.
در واقع می‌توان گفت، کتاب «[[معرفة أنواع علم الحديث|معرفة أنواع علم الحدیث]]» [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن صلاح،]] هسته اصلی کتاب عراقی به شمار رفته و عراقی در آن، اضافات و تصحیح‌هایی انجام داده و آنچه را پنهان بوده، بیان و شرح کرده و آنچه را که ارزش توضیح و تشریح داشته، شرح داده است به‌گونه‌ای که اثر حاضر، به گران‌بهاترین و بهترین کتاب در مصطلح الحدیث، تبدیل شده است<ref>مقدمه، ص5</ref>.
چون متن اصلی، مباحث علوم و مصطلح حدیث است، حافظ عراقي نیز در صدد شرح همان است؛ اما شرح وی خالی از مباحث علوم دیگر مانند لغت، صرف، نحو، عروض، تاريخ و سيره، نیست همچنان که شرح وی شامل فوائد، استدراکات، توضیحات و مطالب جدید است که کامل‌کننده مباحث علوم حدیثی است<ref>همان، ص73</ref>.


مؤلفان قدیم، به‌ویژه شارحان، در توضیحات خود، به رویکرد واحدی پایبند نبوده‌اند، بلکه همواره خطوط و سیر کلی بحث را بدون توجه به جزئیات آن، مدنظر قرار داده‌اند و چیزی که اوضاع را بدتر از این می‌کند- همان‌طور که خود به آن اشاره دارند- این است که اکثر آن‌ها، روش‌شناسی خویش را افشا نکرده و در را به روی محققان باز گذاشته‌اند تا اندیشه‌ها و احتمالات خود را برای استخراج روش‌شناسی شارحین، ارائه کنند. از جمله این شارحین، حافظ عراقی است که نه روش تفسیر و نه سبک نگارش خویش را توضیح نداده است؛ اما پس از دقت و توجه در کتاب، می‌توان برخی از مبانی که وی در توضیحات و شرح خویش، بر آن‌ها تکیه نموده را تشخیص داد که می‌توان برخی از آن‌ها را به‌صورت زیر، خلاصه نمود:
چون متن اصلی، مباحث علوم و مصطلح حدیث است، [[حافظ عراقی، عبدالرحیم بن حسین|حافظ عراقي]] نیز در صدد شرح همان است؛ اما شرح وی خالی از مباحث علوم دیگر مانند لغت، صرف، نحو، عروض، تاريخ و سيره، نیست همچنان که شرح وی شامل فوائد، استدراکات، توضیحات و مطالب جدید است که کامل‌کننده مباحث علوم حدیثی است<ref>همان، ص73</ref>.
# شروح و تفاسیر فراوانی برای کتاب ابن صلاح نوشته شده است، اما همه آن‌ها رویکردی ساده‌ یعنی صحبت در مورد قطعات شعری، اکتفا نموده‌اند، بدین صورت که ابتدا به ایضاح واژگان و مفردات پرداخته و سپس به معنای کلی، اشاره کرده‌اند؛ درحالی‌که عراقی، شرح خویش را به‌واسطه جمع‌آوری ابیات با مضمون واحد در یک مکان و سپس تبیین و توضیح مراد از آن‌ها از حیث معنا و دلالت لغوی و اعرابی، ممتاز نموده است؛
 
مؤلفان قدیم، به‌ویژه شارحان، در توضیحات خود، به رویکرد واحدی پایبند نبوده‌اند، بلکه همواره خطوط و سیر کلی بحث را بدون توجه به جزئیات آن، مدنظر قرار داده‌اند و چیزی که اوضاع را بدتر از این می‌کند- همان‌طور که خود به آن اشاره دارند- این است که اکثر آن‌ها، روش‌شناسی خویش را افشا نکرده و در را به روی محققان باز گذاشته‌اند تا اندیشه‌ها و احتمالات خود را برای استخراج روش‌شناسی شارحین، ارائه کنند. از جمله این شارحین، [[حافظ عراقی، عبدالرحیم بن حسین|حافظ عراقی]] است که نه روش تفسیر و نه سبک نگارش خویش را توضیح نداده است؛ اما پس از دقت و توجه در کتاب، می‌توان برخی از مبانی که وی در توضیحات و شرح خویش، بر آن‌ها تکیه نموده را تشخیص داد که می‌توان برخی از آن‌ها را به‌صورت زیر، خلاصه نمود:
# شروح و تفاسیر فراوانی برای کتاب [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن صلاح]] نوشته شده است، اما همه آن‌ها رویکردی ساده‌ یعنی صحبت در مورد قطعات شعری، اکتفا نموده‌اند، بدین صورت که ابتدا به ایضاح واژگان و مفردات پرداخته و سپس به معنای کلی، اشاره کرده‌اند؛ درحالی‌که عراقی، شرح خویش را به‌واسطه جمع‌آوری ابیات با مضمون واحد در یک مکان و سپس تبیین و توضیح مراد از آن‌ها از حیث معنا و دلالت لغوی و اعرابی، ممتاز نموده است؛
# ذکر مثال و شاهد مثال فراوان برای توضیح و تشریح مطالب؛
# ذکر مثال و شاهد مثال فراوان برای توضیح و تشریح مطالب؛
# اشاره به موقعیت‌های دستوری و جایگاه نحوی واژگان و کلمات؛
# اشاره به موقعیت‌های دستوری و جایگاه نحوی واژگان و کلمات؛
# ذکر اقوال مختلف علما پیرامون موضوع واحد و...<ref>همان،ص43-44</ref>.
# ذکر اقوال مختلف علما پیرامون موضوع واحد و...<ref>همان، ص43-44</ref>.


==پانویس ==
==پانویس ==
خط ۴۶: خط ۴۷:
==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}
 
[[معرفة أنواع علم الحديث]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
خط ۵۴: خط ۵۵:
[[رده:علم الحدیث قرن 1 - 8]]
[[رده:علم الحدیث قرن 1 - 8]]


[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 خرداد 1402]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ خرداد 1402 توسط عباس مکرمی]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ خرداد 1402 توسط عباس مکرمی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ خرداد 1402 توسط فریدون سبحانی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ خرداد 1402 توسط فریدون سبحانی]]