التمییز (مسلم بن حجاج)

التمییز(مسلم بن حجاج)
پدیدآوران	مسلم بن حجاج (نويسنده) اعظمی، محمد مصطفی (مقدمه‌نويس)
سال نشر	1402ق - 1982م
چاپ	2
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/م5ت8 110/3 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

كتاب التمييز، اثر ابوالحسین مسلم بن حجاج قشیری نیشابوری (204-261)، کتابی است در ذکر و بررسی روش‌های نقد احادیث و تشخیص روایات صحیح و غیر صحیح که با تحقیق و مقدمات محمد مصطفی اعظمی، منتشر شده است.

این کتاب نخستین بار به‌همراه کتاب «التمييز» مسلم بن حجاج و به‌عنوان مقدمه‌ای برای آن، منتشر شده است، اما به دلیل اهمیت موضوع آن و نیاز مردم به این کتاب، به‌ویژه پس از ادعای فراوان مدعیان علیه احادیث شریف نبوی و اهل آن و رویکرد آنان در نقد احادیث به‌منظور تصحیح یا تضعیف آن، به‌صورت مستقل منتتشر شده است.

از جمله ویژگی‌های کتاب حاضر، که می‌توان آن را اثری منحصربه‌فرد در موضوع خود دانست، این است که توسط یکی از معروف‌ترین علمای علم حدیث، به رشته تحریر درآمده و در آن روش و مسلک محدثین در نقد احادیث و تمییز صحیح و ضعیف آنها از یکدیگر، توضیح داده شده است.

گویا متأسفانه تمامی کتاب در دسترس نبوده و فقط پانزده ورق از اصل آن موجود بوده است. بااین‌حال، محقق کتاب به دلیل اهمیت موضوع و ویژگی‌های اثر، اقدام به چاپ آن نموده است.

کتاب با مقدمه مفصلی از محقق آغاز گردیده که در اصل، حاصل جلسات تدریس وی برای دانشجویان مطالعات پیشرفته و تحصیلات تکمیلی در رشته مربوط به مطالعات حدیث‌پژوهی می‌باشد که مطالب آن، مرتبط و در راستای مباحث مطرح‌شده در اصل کتاب است. مطالب این مقدمه، در هفت باب تنظیم شده است. در باب نخست، تاریخچه و منشأ پیدایش نقد حدیث، مورد بحث قرار گرفته و در باب دوم، از عدالت و مفهوم و راه‌های رسیدن به آن، سخن به میان آمده است. ضبط و اتقان و راه‌های شناخت آنها، نقد عقلی نزد محدثین، مستشرقین و روش نقد حدیث، از دیگر موضوعات مقدمه است.

مطالب کتاب با ذکر روایتی در بیان احکام چگونگی حمل و ادای حدیث و حفظ آن از زیادت و نقصان آغاز گردیده و سپس، به اخبار و روایاتی اشاره شده است که در متن آنها، غلط وجود دارد.

از دیگر مطالب کتاب، می‌توان به وهم در متن، وهم در متن و اسناد، تصحیف در اخبار و خطا در اسناد و متن، اشاره نمود.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.