صحف ابراهیم (بخش معاصران): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' '''' به '''''
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR16452J1.jpg | عنوان =صحف ابراهیم (بخش معاصران) | عنوان‌...» ایجاد کرد)
 
جز (جایگزینی متن - ' '''' به ''''')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴: خط ۴:
| عنوان‌های دیگر =
| عنوان‌های دیگر =
|پدیدآورندگان  
|پدیدآورندگان  
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =[[محدث، سید میرهاشم]] (مصحح)
 
[[خلیل عظیم‌آبادی، علی ابراهیم بن حسن رضا]] (نویسنده)
[[خلیل عظیم‌آبادی، علی ابراهیم بن حسن رضا]] (نویسنده)
|زبان  
|زبان  
| زبان =
| زبان =
| کد کنگره =‏‎‏/‎‏خ‎‏8‎‏ص‎‏3 / 9218 ‏PIR‎‏  
| کد کنگره =‏‎‏/‎‏خ‎‏8‎‏ص‎‏3 / 9218 ‏PIR‎‏  
| موضوع =شاعران پاکستاني (فارسي زبان) - قرن 12ق. - سرگذشت نامه
| موضوع =شاعران پاکستاني (فارسیزبان) - قرن 12ق. - سرگذشت‌نامه


شاعران هندي (فارسي زبان) - قرن 12ق. - سرگذشت نامه
شاعران هندي (فارسیزبان) - قرن 12ق. - سرگذشت‌نامه


شاعران ايراني - پاکستان - قرن 12ق.
شاعران ايراني - پاکستان - قرن 12ق.
خط ۱۷: خط ۱۸:
شاعران ايراني - هند - قرن 12ق.
شاعران ايراني - هند - قرن 12ق.


شعر فارسي - قرن 12ق. - مجموعه‌ها
شعر فارسی- قرن 12ق. - مجموعه‌ها


شعر فارسي - پاکستان - قرن 12ق. - مجموعه‏ها
شعر فارسی- پاکستان - قرن 12ق. - مجموعه‏‌ها


شعر فارسي - هند - قرن 12ق. - مجموعه‏ها
شعر فارسی- هند - قرن 12ق. - مجموعه‏‌ها


|ناشر  
|ناشر  
خط ۳۲: خط ۳۳:
| شابک =964-528-008-4
| شابک =964-528-008-4
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =
| کتابخانۀ دیجیتال نور =16452
| کتابخوان همراه نور =
| کتابخوان همراه نور =
| کد پدیدآور =09360
| کد پدیدآور =09360
خط ۳۹: خط ۴۰:
}}
}}


'''صحف ابراهیم (بخش معاصران) '''، اثر علی ابراهیم‌خان خلیل بنارسی (در 1206ق)، به تصحیح میرهاشم محدث، با موضوع سرگذشت شاعران معاصر در یک جلد به چاپ رسیده است.
'''صحف ابراهیم (بخش معاصران)'''، اثر [[خلیل عظیم‌آبادی، علی ابراهیم بن حسن رضا|علی ابراهیم‌خان خلیل بنارسی]] (در 1206ق)، به تصحیح [[محدث، سید میرهاشم|میرهاشم محدث]]، با موضوع سرگذشت شاعران معاصر در یک جلد به چاپ رسیده است.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۴۶: خط ۴۷:
==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
صحف ابراهیم از جمله تذکره‌هایى است که به‌غیر از شرح ‌حال و نمونه اشعار شعرا، اطلاعات تاریخى راجع به عصر مؤلف را مى‌توان از آن به دست آورد.
صحف ابراهیم از جمله تذکره‌هایى است که به‌غیر از شرح ‌حال و نمونه اشعار شعرا، اطلاعات تاریخى راجع به عصر مؤلف را مى‌توان از آن به دست آورد.
دانشنامه ادب فارسى هم راجع به صحف ابراهیم نوشته است که: «این کتاب از تذکره‌هاى نسبتا خوب فارسى است، به‌ویژه بخش معاصران کتاب که شرح‌ حال و نمونه اشعار بیشتر آنها را خلیل شخصا تهیه کرده است، ارزش فراوان دارد و از آن آگاهی‎هاى گوناگون تاریخى درباره رویدادهاى سده دوازدهم هجرى و نیز منصب‎هاى روزگار گورگانیان هند و اطلاعات دیگر به دست مى‌آید»<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص35</ref>.


استاد فقید احمد گل‌چین راجع به صحف ابراهیم چنین مرقوم فرموده‌اند:
دانشنامه ادب فارسى هم راجع به صحف ابراهیم نوشته است که: «این کتاب از تذکره‌هاى نسبتا خوب فارسى است، به‌ویژه بخش معاصران کتاب که شرح‌ حال و نمونه اشعار بیشتر آنها را [[خلیل عظیم‌آبادی، علی ابراهیم بن حسن رضا|خلیل]] شخصا تهیه کرده است، ارزش فراوان دارد و از آن آگاهی‎‌هاى گوناگون تاریخى درباره رویدادهاى سده دوازدهم هجرى و نیز منصب‎هاى روزگار گورگانیان هند و اطلاعات دیگر به دست مى‌آید»<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص35</ref>.
 
استاد فقید [[احمد گل‌چین]] راجع به صحف ابراهیم چنین مرقوم فرموده‌اند:
 
«تذکره‌اى عمومى است شامل تراجم سه‌هزارودویست‌وهفتادوهشت شاعر قدیم و جدید به‌ترتیب حروف از شیخ ابویزید بسطامى تا ملا یگانه بلخى و مصدّر است به نام شاه عالم ثانى گورکانى (1173-1221ق)<ref>ر.ک: همان، ص27</ref>.
«تذکره‌اى عمومى است شامل تراجم سه‌هزارودویست‌وهفتادوهشت شاعر قدیم و جدید به‌ترتیب حروف از شیخ ابویزید بسطامى تا ملا یگانه بلخى و مصدّر است به نام شاه عالم ثانى گورکانى (1173-1221ق)<ref>ر.ک: همان، ص27</ref>.


بالجمله در این تذکره که موسوم به صحف ابراهیم است ترتیب اسامى شعرا مبنى بر حروف تهجى است. بى‌شائبه لاف و گزاف، محفلى است فیض‌آگین و بزمى است دل‌نشین که چندین کس از عرفاى کرامت‌آثار و سلاطین والاتبار و شعراى مشهور و قافیه‌سنجان غیر معروف به‌مناسبت موزونى با یکدیگر عهد موافقت بسته، فارغ از تکلف تفاوت درجات و مجرد از امتیاز صدر و نعال، زانو به زانوى هم در آن نشسته‌اند و چون طرز غزل، ذوق‌انگیز دردمندان و نشاط‌بخش صافى‌مشربان است، بنا بر آن ترجیح بلامرجح را منظور و ملحوظ نداشته، غزلیات، مقدم بر قصاید آورده شد و نیز در تسوید اشعار رعایت ترتیب ردیف احسن دانسته، جمیع اصناف را مردّف نوشته و نیز جمعى را که در تخلص مشارکت یا در اسم و لقب و کنیت، مشابهت داشته‌اند، پهلوى هم مذکور کرده تا اگر ناظران را مظنه تکرار شخص واحد مشوش سازد همان لحظه رفع اشتباه شود و این دو بیت را که معمار فکر به جهت تاریخ اختتام بنا نهاده بر روی جویندگان سال انجام، در آگاهی گشاده است:
بالجمله در این تذکره که موسوم به صحف ابراهیم است ترتیب اسامى شعرا مبنى بر حروف تهجى است. بى‌شائبه لاف و گزاف، محفلى است فیض‌آگین و بزمى است دل‌نشین که چندین کس از عرفاى کرامت‌آثار و سلاطین والاتبار و شعراى مشهور و قافیه‌سنجان غیر معروف به‌مناسبت موزونى با یکدیگر عهد موافقت بسته، فارغ از تکلف تفاوت درجات و مجرد از امتیاز صدر و نعال، زانو به زانوى هم در آن نشسته‌اند و چون طرز غزل، ذوق‌انگیز دردمندان و نشاط‌بخش صافى‌مشربان است، بنا بر آن ترجیح بلامرجح را منظور و ملحوظ نداشته، غزلیات، مقدم بر قصاید آورده شد و نیز در تسوید اشعار رعایت ترتیب ردیف احسن دانسته، جمیع اصناف را مردّف نوشته و نیز جمعى را که در تخلص مشارکت یا در اسم و لقب و کنیت، مشابهت داشته‌اند، پهلوى هم مذکور کرده تا اگر ناظران را مظنه تکرار شخص واحد مشوش سازد همان لحظه رفع اشتباه شود و این دو بیت را که معمار فکر به جهت تاریخ اختتام بنا نهاده بر روی جویندگان سال انجام، در آگاهی گشاده است:
'''ز تأیید نقاش هر زشت و زیبا
 
شد این نقش نو در نکویی یگانه'''
{{شعر}}
'''چو تاریخ اتمام جستم ز هاتف
{{ب|'' ز تأیید نقاش هر زشت و زیبا''|2='' شد این نقش نو در نکویی یگانه''}}
بگفتا بگو «نفع‌بخش زمانه»'''<ref>ر.ک: همان، ص29-30</ref>.
{{ب|'' چو تاریخ اتمام جستم ز هاتف ''|2='' بگفتا بگو «نفع‌بخش زمانه»''<ref>ر.ک: همان، ص29-30</ref>}}
{{پایان شعر}}


مؤلف در ضمن تراجم، مآخذ خود را مذکور داشته که از آن جمله است: انساب سمعانى، معجم البلدان، چهار مقاله عروضى، تاریخ گزیده، تذکره دولت‌شاه، نفحات الأنس، مجالس النفائس، تحفه سامى، هفت اقلیم، منتخب التواريخ بداونى، مجمع النفائس، رياض الشعراء، مجالس المؤمنين، مجالس العشاق، خلاصة الأشعار، جواهر الأسرار، عرفات العاشقين، عالم‌آراى عباسى، مجمع الشعراء، مآثر رحیمى، مرآت جهان‌نما، كلمات الشعراء، تذکره نصرآبادى، تذكرة المعاصرين حزین، تذکره منیر لاهورى.  
مؤلف در ضمن تراجم، مآخذ خود را مذکور داشته که از آن جمله است: انساب سمعانى، معجم البلدان، چهار مقاله عروضى، تاریخ گزیده، تذکره دولت‌شاه، نفحات الأنس، مجالس النفائس، تحفه سامى، هفت اقلیم، منتخب التواريخ بداونى، مجمع النفائس، رياض الشعراء، مجالس المؤمنين، مجالس العشاق، خلاصة الأشعار، جواهر الأسرار، عرفات العاشقين، عالم‌آراى عباسى، مجمع الشعراء، مآثر رحیمى، مرآت جهان‌نما، كلمات الشعراء، تذکره نصرآبادى، تذكرة المعاصرين حزین، تذکره منیر لاهورى.  
خط ۷۴: خط ۷۸:


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
کتاب دارای پاورقی بوده و فهرست مطالب در ابتدای کتاب و منابع تصحیح و فهرست اشخاص، فهرست جاها، فهرست کتاب‌ها، فهرست طایفه‎ها و کشف ‎الابیات در انتهای آن آمده است.
کتاب دارای پاورقی بوده و فهرست مطالب در ابتدای کتاب و منابع تصحیح و فهرست اشخاص، فهرست جاها، فهرست کتاب‌ها، فهرست طایفه‎‌‌ها و کشف ‎الابیات در انتهای آن آمده است.


==پانویس ==
==پانویس ==
<references/>
<references />


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
خط ۸۸: خط ۹۲:


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:مقالات جدید]]
[[رده:زبان‌شناسی، علم زبان]]
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]]
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]]
[[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]]
 
[[رده:آذر(1400)]]