دیاتساورن فارسی

دیاتساورن فارسی
پدیدآوران	یوحنا، عزالدین
ناشر	اساطیر
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1388
چاپ	اول
زبان	فارسی
تعداد جلد	1

دیاتسّارون فارسی متنی است فارسی به‌جای مانده از قرن هفتم هجری و عهد مغول. این کتاب را می‎‌توان از منابع دست اول مطالعه سیر تحول تاریخی و تطور و تکامل زبان فارسی تلقی کرد. از طرفی متنی است دینی که مؤلف آن با ادغام چهار انجیل مشهور متی، مرقس، لوقا و یوحنا سرگذشت واحدی در زندگی حضرت مسیح(ع) فراهم آورده و مترجم فارسی با حذف مکررات و با نگاهی ایرانی آن را از زبان سریانی به زبان پارسی برگردانده است.

اصل این کتاب که به زبان سریانی نوشته شده از آن فردی است به نام تاسیان. او از مردم بین‌النهرین بوده و در حدود سال 120 میلادی متولد شده است. وی چهار انجیل را به یکدیگر درآمیخت و از مجموع آن‌ها سرگذشتی واحد برای مسیح پدید آورد و نام آن را دیاتسّارون نهاد، دیاتسارون کلمه‌ای یونانی است و از «دیا» و «تسارون» ترکیب شده است. معنای جزء اول کلمه «با» و «در» می‌باشد، جزء دوم هم شماره چهار است، تاسیان چهار انجیل را در هم آمیخت و مواضع آن‌ها را براساس تقدم و تأخر تاریخی سرگذشت‌ها و سخنان مرتب ساخت و برای کتاب خود عنوان دیاتساورن اختیار کرد.

این کتاب را فردی ایتالیایی به نام جوزیه مسینا در روم در سال 1951 میلادی تصحیح و به زبان ایتالیایی ترجمه کرد و منتشر ساخت. از ویژگی‌های بارز این کتاب مزین شدن آن به دو مقاله ارزشمند از استاد ایرج افشار با نام «ترجمه هفتصد ساله انجیل‌های چهارگانه» و دکتر حسن رضایی باغ بیدی با عنوان «ویژگی‌های زبان‌شناختی دیاتسارون فارسی متنی از سده هفتم هجری» است.

منابع مقاله

ایزانلو، رمضانعلی و همکاران، کتاب‌شناسی توصیفی ادیان (دفتر اول: مسیحیت)، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، چاپ اول، 1392ش.