الدّين النصيحة: تفاوت میان نسخه‌ها

| زبان =عربي

| کتابخانۀ دیجیتال نور =18770

 

'''الدين النصيحة'''، اثر [[کاشف الغطاء، عباس|شیخ عباس کاشف‌الغطاء]]، بیان اهمیت و جایگاه نصیحت و خیرخواهی در دین اسلام می‎باشد که به زبان عربی نوشته شده است.

# خالص کردن نیت از شائبه فساد در معامله یا خالص کردن فاعل ضمیر خویش را در عملی که از وی سر می‎زند؛

# اراده خیر برای غیر، بدان‎گونه که برای خویش اراده می‌گردد<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18770/1/12 ر.ک: همان، ص12]</ref>.

نویسنده در بیان فرق بین نصیحت و تأنیب (نکوهش)، به این نکته اشاره نموده که نصیحت، احسان به نصیحت‎شونده، به‌صورت رحمت، شفقت و ملاطفت از سوی ناصح است؛ به‌گونه‌ای که پزشک عالم و مشفق با مریض معامله می‌نماید؛ درحالی‎که «تأنیب» و واژه‌های هم‎معنای آن، مستلزم اهانت و درشتی می‎باشد<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18770/1/15 ر.ک: همان، ص15]</ref>.

نویسنده بر این باور است که از جمله شروط شخص ناصح، آن است که وی به برخی از علوم و آگاهی‎ها، مسلح باشد که اهم آن‌ها، عبارتند از: علم شریعت و علم به احوال مردم و اجتماع، مصالح، موقعیت مکانی و زمانی، علم ترجیح در صورت تعارض و تزاحم بعضی از امور با یکدیگر و..<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18770/1/24 ر.ک: همان، ص24]</ref>.

وی در این فصل، انواع نصیحت را برشمرده و به توضیح آن‌ها، پرداخته است که عبارتند از: نصیحت برای خداوند (که مستلزم اخلاص اعتقاد در توحید و نفی شرک از خداوند و ترک الحاد در صفات است)؛ نصیحت برای قرآن (که ایمان به کلام خدا بودن آن و شبیه کلام مخلوق نبودن و حق تلاوتش را به‌جا آوردن و... است)؛ نصیحت برای پیامبر(ص) (که عبارت است از تصدیق رسالت ایشان و ایمان به تمامی فرمایشات آن حضرت و اطاعت از او، در امر و نهیش)؛ نصیحت برای اهل‎بیت(ع) (که شامل اتباع و پیروی از ایشان در تمامی امور زندگی می‌شود)؛ نصیحت برای پیشوایان مسلمین (که عبارتند از حاکمین عادل، فرمانروایان و علمای دین)؛ نصیحت برای عامه مردم (که عبارت است از ارشاد آنان به مصالح دنیا و آخرت و خودداری از آزار ایشان)<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18770/1/30 ر.ک: همان، ص30]</ref>.

# آیات: که از جمله آن‌ها، عبارت است از آیه 93 سوره اعراف: '''فَتَوَلَّى عَنْهُمْ وَ قَالَ يَا قَوْمِ لَقَدْ أَبْلَغْتُكُمْ رِسَالاَتِ رَبِّي وَ نَصَحْتُ لَكُمْ فَكَيْفَ آسَى عَلَى قَوْمٍ کَافِرِينَ‎'''؛ «پس [شعیب] از ایشان روى برتافت و گفت: «اى قوم من، به‎راستى كه پيام‎هاى پروردگارم را به شما رسانیدم و پندتان دادم؛ دیگر چگونه بر گروهى كه كافرند دریغ بخورم»<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18770/1/37 ر.ک: همان، ص37]</ref>.

# احادیث: که در چهار طایفه، تقسیم‎بندی می‌شوند: مطلق نصیحت؛ نصیحت مستشیر؛ اعانت مؤمن و حرمت خیانت مؤمن<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18770/1/42 ر.ک: همان، ص42-57]</ref>.

از آنجا که نصیحت، از جمله امور مستحبی می‎باشد، در مبحث چهارم، این مطلب بررسی شده که آیا اخذ اجرت و عوض در قبال آن، صحیح است یا خیر<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18770/1/95 ر.ک: همان، ص95]</ref>.

# نصیحت در افشا کردن اهل بدعت و کتب ضاله‌ای که مخالف کتاب خدا، سنت پیامبر(ص) و اهل‎بیت(ع) می‎باشند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18770/1/98 ر.ک: همان، ص98]</ref>.

# نصیحت مستشیر در بیان تفضیل بعضی از علما بر بعض دیگر. نویسنده، معتقد است که این مورد، غیبت محسوب نمی‌شود و در قرآن هم چنین تفضیلی آمده: '''وَ لَقَدْ فَضَّلْنَا بَعْضَ النَّبِيِّينَ عَلَى بَعْضٍ وَ آتَيْنَا دَاوُدَ زَبُوراً''' ﴿الإسراء: 55﴾؛ «و در حقیقت، بعضى از انبیا را بر بعضى برترى بخشیدیم و به داوود زبور دادیم».  

پاورقی‎ها بیشتر به ذکر منابع اختصاص یافته است.

==وابسته‌ها==