۱۴۶٬۵۳۱
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' '''' به '''''
جز (جایگزینی متن - '<references /> ' به '<references/> ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' '''' به ''''') |
||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
قرآن - مسایل لغوی | قرآن - مسایل لغوی | ||
| ناشر = | | ناشر = | ||
دولة الکویت، وزارة الأوقاف و الشؤون | دولة الکویت، وزارة الأوقاف و الشؤون الاسلامية | ||
| مکان نشر =کویت - کویت | | مکان نشر =کویت - کویت | ||
| سال نشر = 1968 م | | سال نشر = 1968 م | ||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =22032 | ||
| کتابخوان همراه نور =22032 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''الجمان في تشبيهات القرآن'''، كتابى است با موضوع تشبيهات قرآن كريم، تأليف [[ابن ناقیا، عبدالله بن محمد|ابوالقاسم عبداللّه بن محمد بن حسین]]، معروف به [[ابن ناقیا، عبدالله بن محمد|ابن ناقيا]] بغدادى، شاعر، كاتب، اديب و لغوى، درگذشته به سال 485ق. اين كتاب، به زبان عربى است و با تحقيق دو تن از پژوهشگران به نامهاى عرب عدنان محمد زرزور و محمد رضوان الدايه منتشر شده است. | '''الجمان في تشبيهات القرآن'''، كتابى است با موضوع تشبيهات قرآن كريم، تأليف [[ابن ناقیا، عبدالله بن محمد|ابوالقاسم عبداللّه بن محمد بن حسین]]، معروف به [[ابن ناقیا، عبدالله بن محمد|ابن ناقيا]] بغدادى، شاعر، كاتب، اديب و لغوى، درگذشته به سال 485ق. اين كتاب، به زبان عربى است و با تحقيق دو تن از پژوهشگران به نامهاى عرب عدنان محمد زرزور و محمد رضوان الدايه منتشر شده است. | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
كتاب «الجمان في تشبيهات القرآن»، از يكسو كتابى در رديف كتابهاى «التشبيهات» تأليف ابن ابىعون (مقتول 322ق) و ابن كتّانى (درگذشته حدود 420ق) است و از سوى ديگر در زمره كتابهاى بلاغت و اعجاز قرآن چون «مجاز القرآن» ابوعبيده معمر بن مثنى (درگذشته حدود 210ق) و «تلخيص البيان عن مجازات القرآن» [[شریف الرضی، محمد بن حسین|شريف رضى]] (درگذشته 406ق) جاى دارد. مؤلف، كتاب خود را به شيوه همين دو كتاب اخير، به ترتيب سورههاى قرآن تدوين كرده است.<ref>لسانى فشاركى، محمدعلى، ج5، ص21</ref> | كتاب «الجمان في تشبيهات القرآن»، از يكسو كتابى در رديف كتابهاى «التشبيهات» تأليف ابن ابىعون (مقتول 322ق) و ابن كتّانى (درگذشته حدود 420ق) است و از سوى ديگر در زمره كتابهاى بلاغت و اعجاز قرآن چون «مجاز القرآن» ابوعبيده معمر بن مثنى (درگذشته حدود 210ق) و «تلخيص البيان عن مجازات القرآن» [[شریف الرضی، محمد بن حسین|شريف رضى]] (درگذشته 406ق) جاى دارد. مؤلف، كتاب خود را به شيوه همين دو كتاب اخير، به ترتيب سورههاى قرآن تدوين كرده است.<ref>لسانى فشاركى، محمدعلى، ج5، ص21</ref> | ||
زركشى و [[سيوطى]] از [[ابن ناقیا، عبدالله بن محمد|ابن ناقيا]] بهعنوان دانشمند و مفسّرى كه تشبيهات قرآن را موضوع تأليف مستقلى قرار داده، ياد كردهاند. كتاب «الجمان»، تفسير ارزندهاى است كه توضيح 226 آيه از قرآن مجيد را در بر دارد و از آنجا كه مؤلف در همه فصول آن در پى اثبات برترى تشبيهات قرآنى بر ديگر تشبيهات همانند است، كتابش در زمينه اعجاز قرآن نيز مىتواند مفيد باشد. وى در اين كتاب علاوه بر شرح لغات، به قرائات و داورى درباره آنها نيز مىپردازد و از نحويان و لغتشناسان بزرگ چون فرّاء و مُبَرَّد بارها نقل قول مىكند و از شعر گذشتگان، خاصه | زركشى و [[سيوطى]] از [[ابن ناقیا، عبدالله بن محمد|ابن ناقيا]] بهعنوان دانشمند و مفسّرى كه تشبيهات قرآن را موضوع تأليف مستقلى قرار داده، ياد كردهاند. كتاب «الجمان»، تفسير ارزندهاى است كه توضيح 226 آيه از قرآن مجيد را در بر دارد و از آنجا كه مؤلف در همه فصول آن در پى اثبات برترى تشبيهات قرآنى بر ديگر تشبيهات همانند است، كتابش در زمينه اعجاز قرآن نيز مىتواند مفيد باشد. وى در اين كتاب علاوه بر شرح لغات، به قرائات و داورى درباره آنها نيز مىپردازد و از نحويان و لغتشناسان بزرگ چون فرّاء و مُبَرَّد بارها نقل قول مىكند و از شعر گذشتگان، خاصه ابن معتز (درگذشته 296ق) شاهد بسيار مىآورد. | ||
لحن و سبک نگارش [[ابن ناقیا، عبدالله بن محمد|ابن ناقيا]] در كتاب «الجمان» با لحن و سبک وى در مقامات و اشعارش سخت متفاوت است و اين امر، با توجه به گفتههاى خود او در خاتمه كتاب.<ref>ص 408</ref>كه از كهنسالى و نابسامانى وضع زندگانى مىنالد، شگفت نمىنمايد.<ref>لسانى فشاركى، محمدعلى، ص21</ref> | لحن و سبک نگارش [[ابن ناقیا، عبدالله بن محمد|ابن ناقيا]] در كتاب «الجمان» با لحن و سبک وى در مقامات و اشعارش سخت متفاوت است و اين امر، با توجه به گفتههاى خود او در خاتمه كتاب.<ref>ص 408</ref>كه از كهنسالى و نابسامانى وضع زندگانى مىنالد، شگفت نمىنمايد.<ref>لسانى فشاركى، محمدعلى، ص21</ref> | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
#رويه مؤلف آن است كه به هنگام ذكر يك تشبيه، تشبيهات مانند آن از سورههاى ديگر را نيز به آن ضميمه مىكند؛ تا اينكه تشبيهات شبيه يا نزدیک به هم در بيش از يك جا ذكر نشوند و شواهد شعرى آنها نيز تكرار نشود.<ref>ر.ک: متن كتاب، ص2، 47، 73 و 86</ref> | #رويه مؤلف آن است كه به هنگام ذكر يك تشبيه، تشبيهات مانند آن از سورههاى ديگر را نيز به آن ضميمه مىكند؛ تا اينكه تشبيهات شبيه يا نزدیک به هم در بيش از يك جا ذكر نشوند و شواهد شعرى آنها نيز تكرار نشود.<ref>ر.ک: متن كتاب، ص2، 47، 73 و 86</ref> | ||
#هر كجا كه مؤلف آيهاى را ذكر كرده، به تفسير و قرائات آن بهاختصار پرداخته است. | #هر كجا كه مؤلف آيهاى را ذكر كرده، به تفسير و قرائات آن بهاختصار پرداخته است. | ||
#[[ابن ناقیا، عبدالله بن محمد|ابن ناقيا]] پس از آن، مثالهاى شعرى تشبيه را ذكر مىكند؛ بهعنوان مثال در سوره يونس، پس از شرح و تفسير مفردات آيه 24: ''' «إنما مثل الحياة الدنيا كماء أنزلناه من السماء فاختلط به نبات الأرض...» '''، تشبيهات شعرى شبيه يا نزدیک به آن را در صفحات 59 - 66 ذكر مىكند. پس از آن با ذكر عبارت «و قد استعملوا من الاستعارة و التشبيه و...» شواهدى ديگرى را در صفحات 67- 85 ذكر مىكند.<ref>مقدمه محققان، صفحات س و ع</ref> | #[[ابن ناقیا، عبدالله بن محمد|ابن ناقيا]] پس از آن، مثالهاى شعرى تشبيه را ذكر مىكند؛ بهعنوان مثال در سوره يونس، پس از شرح و تفسير مفردات آيه 24:''' «إنما مثل الحياة الدنيا كماء أنزلناه من السماء فاختلط به نبات الأرض...»'''، تشبيهات شعرى شبيه يا نزدیک به آن را در صفحات 59 - 66 ذكر مىكند. پس از آن با ذكر عبارت «و قد استعملوا من الاستعارة و التشبيه و...» شواهدى ديگرى را در صفحات 67- 85 ذكر مىكند.<ref>مقدمه محققان، صفحات س و ع</ref> | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
#لسانى فشاركى، محمدعلى، دائرةالمعارف بزرگ اسلامى، زير نظر [[موسوی بجنوردی، محمدکاظم|كاظم موسوى بجنوردى]]، تهران، 1372. | #لسانى فشاركى، محمدعلى، دائرةالمعارف بزرگ اسلامى، زير نظر [[موسوی بجنوردی، محمدکاظم|كاظم موسوى بجنوردى]]، تهران، 1372. | ||
#آينه پژوهش، معرفىهاى گزارشى، مهر و آبان 1374، شماره 34؛ پايگاه مجلات تخصصى نور. | #آينه پژوهش، معرفىهاى گزارشى، مهر و آبان 1374، شماره 34؛ پايگاه مجلات تخصصى نور. | ||
#بيومي، عبدالمعطي، الجمان في تشبيهات القرآن، الوعي | #بيومي، عبدالمعطي، الجمان في تشبيهات القرآن، الوعي الاسلامى، جماديالأولى 1389، العدد 53؛ پايگاه مجلات تخصصى نور. | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | |||
[[الجمان في تشبيهات القرآن]] | [[الجمان في تشبيهات القرآن]] | ||