المفسرون مدارسهم و مناهجهم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' '''' به '''''
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' '''' به ''''')
 
(۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۶: خط ۶:
[[عباس، فضل حسن]] (نویسنده)
[[عباس، فضل حسن]] (نویسنده)


| زبان =عربي
| زبان =عربی
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏92‎‏/‎‏6‎‏ ‎‏/‎‏ع‎‏2‎‏م‎‏7‎‏  
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏92‎‏/‎‏6‎‏ ‎‏/‎‏ع‎‏2‎‏م‎‏7‎‏  
| موضوع =
| موضوع =
خط ۲۰: خط ۲۰:
| چاپ =1
| چاپ =1
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =34491
| کتابخانۀ دیجیتال نور =12880
| کتابخوان همراه نور =12880
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
 
'''المفسرون مدارسهم و مناهجهم'''، نوشته [[عباس، فضل حسن|فضل حسن احمد عباس]]، کتابی است به زبان عربی و با موضوع علوم قرآنی. نویسنده در این کتاب درباره مکاتب (مدارس) و روش‌های تفسیری بحث می‌کند. وی مفسران را از لحاظ مکاتب و روش‌ها به چهار دسته تقسیم می‌کند و ازاین‌رو مباحث کتاب را در چهار فصل بیان کرده است.
'''المفسرون مدارسهم و مناهجهم '''، نوشته [[عباس، فضل حسن|فضل حسن احمد عباس]]، کتابی است به زبان عربی و با موضوع علوم قرآنی. نویسنده در این کتاب درباره مکاتب (مدارس) و روش‌های تفسیری بحث می‌‌کند. وی مفسران را از لحاظ مکاتب و روش‌ها به چهار دسته تقسیم می‌کند و ازاین‌رو مباحث کتاب را در چهار فصل بیان کرده است.


==ساختار==
==ساختار==
کتاب دارای مقدمه به قلم نویسنده و محتوای مطالب در چهار فصل است. نویسنده در نگارش این اثر از 107 اثر عربی بهره برده که برخی از آنها عبارتند از: [[صحيح البخاري]]، [[صحيح مسلم]]، [[الجامع الصحیح و هو سنن الترمذي|سنن ترمذی]]، [[مسند الإمام أحمد بن حنبل|مسند احمد]]، [[جامع البيان في تفسير القرآن (تفسير الطبري)|جامع البيان في تفسير القرآن طبری]]، [[التفسير الكبير (فخر رازی)|مفاتيح الغيب فخر رازی]]، [[روح المعاني في تفسير القرآن العظيم و السبع المثاني|روح المعاني في تفسير القرآن العظيم آلوسی]]، الجواهر في تفسير القرآن طنطاوی جوهری، [[الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل|الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل زمخشری]]، اتجاهات التفسير في القرن الرابع عشر فهد رومی، بلاغة القرآن محمد خضر حسین، حاشية ابن عابدين، [[سير أعلام النبلاء]]، مطاعن سيد‌‎قطب في أصحاب رسول‌الله(ص) ربیع مدخلی و..<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34491/1/783 ر.ک: فهرست منابع، ص783-788]</ref>.
کتاب دارای مقدمه به قلم نویسنده و محتوای مطالب در چهار فصل است. نویسنده در نگارش این اثر از 107 اثر عربی بهره برده که برخی از آنها عبارتند از: [[صحيح البخاري]]، [[صحيح مسلم]]، [[الجامع الصحیح و هو سنن الترمذي|سنن ترمذی]]، [[مسند الإمام أحمد بن حنبل|مسند احمد]]، [[جامع البيان في تفسير القرآن (تفسير الطبري)|جامع البيان في تفسير القرآن طبری]]، [[التفسير الكبير (فخر رازی)|مفاتيح الغيب فخر رازی]]، [[روح المعاني في تفسير القرآن العظيم و السبع المثاني|روح المعاني في تفسير القرآن العظيم آلوسی]]، الجواهر في تفسير القرآن طنطاوی جوهری، [[الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل|الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل زمخشری]]، اتجاهات التفسير في القرن الرابع عشر فهد رومی، بلاغة القرآن محمد خضر حسین، حاشية ابن عابدين، [[سير أعلام النبلاء]]، مطاعن سيد‌ ‎قطب في أصحاب رسول‌الله(ص) ربیع مدخلی و..<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34491/1/783 ر.ک: فهرست منابع، ص783-788]</ref>.


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
خط ۳۶: خط ۳۶:
وی مباحث کتاب را به چهار مکتب (مدرسه) تقسیم کرده است. اول: مکتب عقلی - اجتماعی محمد عبده (مدرسة المنار). او در این فصل از استاد محمد عبده، [[محمد رشید رضا|محمد رشید رضا]]، شیخ عبدالقادر مغربی، شیخ محمد مصطفی مراغی، [[مراغی، احمدمصطفی|شیخ احمد مصطفی مراغی]]، شیخ محمود شلتوت و شیخ عبدالجلیل عیسی صحبت می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34491/1/5 ر.ک: همان]</ref>.
وی مباحث کتاب را به چهار مکتب (مدرسه) تقسیم کرده است. اول: مکتب عقلی - اجتماعی محمد عبده (مدرسة المنار). او در این فصل از استاد محمد عبده، [[محمد رشید رضا|محمد رشید رضا]]، شیخ عبدالقادر مغربی، شیخ محمد مصطفی مراغی، [[مراغی، احمدمصطفی|شیخ احمد مصطفی مراغی]]، شیخ محمود شلتوت و شیخ عبدالجلیل عیسی صحبت می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34491/1/5 ر.ک: همان]</ref>.


شیخ محمود شلتوت، فقیه و مفسری است که در 1310ق، به دنیا آمد و در 1383ق، از دنیا رفت. او به باز بودن باب اجتهاد معتقد بود و سعی در اصلاح الازهر مصر داشت و... نویسنده 26 اثر چاپ‌شده از وی را نام می‌برد که همه با موضوعات قرآنی و اسلامی هستند. روش تفسیری شیخ شلتوت روشی است جامع بین دو طریق موضوعی و تحلیلی، هرچند که جنبه تفسیر موضوعی در آن غالب است. وی گاهی در هنگام ذکر سوره‌ای از قرآن سبب نام‌گذاری آن را ذکر می‌کند و ظرف نزولش را بیان می‌نماید و بین این سوره با سوره‌های شبیه آن از لحاظ موضوعی و شروع، مقارنت برقرار می‌کند. سپس به مهم‌ترین موضوعات سوره، از جهت واسطة‌العقد یا داستان‌ یا تشریع، می‌پردازد و پس از ذکر نظرات مختلف، نظر خودش را در مسائل اختلافی بیان می‌کند و سپس به تفسیر تحلیلی برخی از آیات می‌پردازد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34491/1/277 ر.ک: متن کتاب، ص277-280]</ref>.
شیخ محمود شلتوت، فقیه و مفسری است که در 1310ق، به دنیا آمد و در 1383ق، از دنیا رفت. او به باز بودن باب اجتهاد معتقد بود و سعی در اصلاح الازهر مصر داشت و... نویسنده 26 اثر چاپ‌شده از وی را نام می‌برد که همه با موضوعات قرآنی و اسلامی هستند. روش تفسیری شیخ شلتوت روشی است جامع بین دو طریق موضوعی و تحلیلی، هرچند که جنبه تفسیر موضوعی در آن غالب است. وی گاهی در هنگام ذکر سوره‌ای از قرآن سبب نام‌گذاری آن را ذکر می‌کند و ظرف نزولش را بیان می‌نماید و بین این سوره با سوره‌های شبیه آن از لحاظ موضوعی و شروع، مقارنت برقرار می‌کند. سپس به مهم‌ترین موضوعات سوره، از جهت واسطة‌العقد یا داستان یا تشریع، می‌پردازد و پس از ذکر نظرات مختلف، نظر خودش را در مسائل اختلافی بیان می‌کند و سپس به تفسیر تحلیلی برخی از آیات می‌پردازد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34491/1/277 ر.ک: متن کتاب، ص277-280]</ref>.


دومین مکتب، مکتب علمی کونی (دانش‌های این جهانی)؛ یعنی مدرسه شیخ طنطاوی جوهری است که در آن از تفسیر طنطاوی، یعنی جواهر التفسير بحث می‌شود.
دومین مکتب، مکتب علمی کونی (دانش‌های این جهانی)؛ یعنی مدرسه شیخ طنطاوی جوهری است که در آن از تفسیر طنطاوی، یعنی جواهر التفسير بحث می‌شود.
خط ۵۱: خط ۵۱:
# شیوه تبلیغی (یا دفاعی) از تفسیر، که در مقالات روزنامه‌ها و مجلات آمده است. نویسنده در این قسمت از ده تفسیر، از جمله تفسیر شیخ [[ابن بادیس، عبدالحمید|ابن بادیس]]، شیخ حسن بنا، شیخ محمد الخضر حسین و... بحث می‌نماید.
# شیوه تبلیغی (یا دفاعی) از تفسیر، که در مقالات روزنامه‌ها و مجلات آمده است. نویسنده در این قسمت از ده تفسیر، از جمله تفسیر شیخ [[ابن بادیس، عبدالحمید|ابن بادیس]]، شیخ حسن بنا، شیخ محمد الخضر حسین و... بحث می‌نماید.
# تفسیرهایی که صاحبانشان آنها را به‌صورت درس گفته‌اند و روی نوار ضبط شده است. وی در این قسمت از تفسیرهای شیخ شعراوی و شیخ عبدالحمید کشک هم صحبت می‌کند.
# تفسیرهایی که صاحبانشان آنها را به‌صورت درس گفته‌اند و روی نوار ضبط شده است. وی در این قسمت از تفسیرهای شیخ شعراوی و شیخ عبدالحمید کشک هم صحبت می‌کند.
# تفسیرهایی که صاحبان آنها از لحاظ ترتیب با سایر مفسران مخالفت کرده‌اند؛ یعنی تفسیرهایشان را به‌حسب ترتیب سوره‌های قرآن بیان نکرده‌اند، بلکه بر اساس ترتیب نزول (بنا به ادعای خودشان) تفسیری از قرآن ارائه داده‌اند. وی در این قسمت از کتاب از سه تفسیر؛ یعنی «[[التفسیر الحدیث]]» [[دروزه، محمد عزه|محمد عزه دروزه]]، «[[بیان المعاني|بيان المعاني]]» [[آل‌غازی، عبدالقادر|عبدالقادر ملا حویش]] و «معارج التفكر» عبدالرحمن حبنکه میدانی، بحث می‌کند.
# تفسیرهایی که صاحبان آنها از لحاظ ترتیب با سایر مفسران مخالفت کرده‌اند؛ یعنی تفسیرهایشان را به‌حسب ترتیب سوره‌های قرآن بیان نکرده‌اند، بلکه بر اساس ترتیب نزول (بنا به ادعای خودشان) تفسیری از قرآن ارائه داده‌اند. وی در این قسمت از کتاب از سه تفسیر؛ یعنی «[[التفسیر الحدیث]]» [[دروزه، محمد عزه|محمد عزه دروزه]]، «[[بیان المعاني|بيان المعاني]]» [[آل‌ غازی، عبدالقادر|عبدالقادر ملا حویش]] و «معارج التفكر» عبدالرحمن حبنکه میدانی، بحث می‌کند.
#:او همچنین درباره برخی موضوعات قرآنی که آراء مختلفی درباره آنها هست، مانند ذوالقرنین، یأجوج و مأجوج و... به بحث می‌پردازد.
#:او همچنین درباره برخی موضوعات قرآنی که آراء مختلفی درباره آنها هست، مانند ذوالقرنین، یأجوج و مأجوج و... به بحث می‌پردازد.
# برخی از تفسیرها از غیر فرقه‌های اهل تسنن: فضل حسن عباس در این قسمت، از میان تفسیرهای شیعه، [[الميزان في تفسير القرآن|الميزان]] [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبایی]] و [[من وحی القرآن|تفسیر شیخ محمدحسین فضل‌الله]] را بررسی می‌کند. او برخی از تفسیرهای اباضیه را هم توضیح می‌دهد و متذکر می‌شود که تفسیرهای زیاد دیگری هم هستند که من از آنها نام نبرده‌ام<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34491/1/6 ر.ک: همان، ص6-11]</ref>.
# برخی از تفسیرها از غیر فرقه‌های اهل تسنن: فضل حسن عباس در این قسمت، از میان تفسیرهای شیعه، [[الميزان في تفسير القرآن|الميزان]] [[طباطبایی، سید محمدحسین|علامه طباطبایی]] و [[من وحی القرآن|تفسیر شیخ محمدحسین فضل‌الله]] را بررسی می‌کند. او برخی از تفسیرهای اباضیه را هم توضیح می‌دهد و متذکر می‌شود که تفسیرهای زیاد دیگری هم هستند که من از آنها نام نبرده‌ام<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34491/1/6 ر.ک: همان، ص6-11]</ref>.


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
خط ۵۹: خط ۵۹:


==پانویس==
==پانویس==
<references />
<references/>


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
خط ۶۵: خط ۶۵:




==وابسته‌ها==  
{{الگو:علوم قرآنی}}
 
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
 
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
   
   
خط ۷۴: خط ۷۷:
   
   
[[رده:تاریخ تفسیر، تراجم و طبقات مفسران، متون تفاسیر (مجموعه‌ها، برگزیده‌ها)]]
[[رده:تاریخ تفسیر، تراجم و طبقات مفسران، متون تفاسیر (مجموعه‌ها، برگزیده‌ها)]]
[[رده:جدید 25 تیرالی 24 مرداد]]
[[رده: خرداد(98)]]