تاریخ حرم کاظمین علیهماالسلام

تاريخ حرم کاظمين (عليهما السلام)
پدیدآوران	آل یاسین، محمدحسن (نویسنده) اکبري، غلامرضا (مترجم)
عنوان‌های دیگر	تاريخ المشهد الکاظمي
ناشر	كنگره جهاني حضرت رضا (عليه السلام)
مکان نشر	ايران - مشهد مقدس
سال نشر	1371ش.
چاپ	چاپ يکم
موضوع	کاظمين - تاريخ کاظمين - سرگذشت نامه زيارتگاه‏هاي اسلامي - عراق - کاظمين
کد کنگره	‏ ‎‏/‎‏ک‎‏2‎‏ ‎‏آ‎‏2041 / 79/9 ‏DS‎‏

تاریخ حرم کاظمین (علیهماالسلام) تألیف محمدحسن آل یاسین(1350-1427ق)، نویسنده و شاعر عراقی، که توسط غلامرضا اکبری ترجمه شده است.

اين نوشته، تاريخ مفصّل و مستندى از حرم كاظمين است كه در آن، اطلاعات دقيق و جامعى از شهر كاظمين و حرم امام كاظم(ع) آمده است. اين تحقيق، به اين دليل كه نويسندۀ آن ساليان درازى از عمر خود را در راه تحقيق و تدوين تاريخ شهر كاظمين صرف كرده و سير تحوّل و رويدادهاى آن را به رشتۀ تحرير درآورده، از اهميت خاصى برخوردار است و خواننده را با چگونگى شكل‌گيرى حرم و وقايعى كه در طول تاريخ بر آن گذشته و كيفيت گسترش و آبادانى آن آشنا مى‌سازد.

مؤلف در مقدمۀ كتاب مى‌نويسد:

شهر كاظمين (يا مقابر قريش يا مشهد كاظمين) شهرى است قديمى كه داراى گذشته‌اى ريشه دار و با كرامت و اصيل بوده و بخش جدايى ناپذير از بغداد در گذشته و حال مى‌باشد؛ ليكن جزء و بخش مهملى كه هيچ اهتمام و توجهى حتى از جانب ساكنانش بدان نشده و نوشتۀ قابل توجهى در آن باره منتشر نشده است... مرا بر آن داشت تا به نوشتن تاريخ وسيعى [بپردازم]. به اميد اين كه اين مباحث، يادآور شكوه و

عظمت اين شهر مقدس باشد و آثار و اخبار آن را كه تا كنون مورد غفلت و نابودى قرار گرفته، در تاريخ ثبت نمايد.

متن عربى كتاب، داراى تصاويرى از اماكن مختلف حرم مطهر بوده كه استفاده از تمامى آنها در ترجمه و چاپ فارسى آن، به لحاظ عدم كيفيت چاپ، امكان پذير نبوده است. مؤلف در متن عربى اين كتاب، حدود هفتصد و بيست شعر در قالب قصيده‌هاى طولانى از شاعران مختلف آورده كه مترجم، ترجمۀ همۀ آنها را ضرورى ندانسته و برگزيده‌اى از آنها را كه اهميت ويژه‌اى داشته، براى ترجمه انتخاب كرده است.

پيوست‌هاى كتاب نيز كه حجم عمده‌اى از كتاب را تشكيل مى‌دهند، بر ارزش و غناى آن افزوده است.

فهرست عناوین کتاب عبارتند از:

فصل اول / حرم كاظمين در زمان بنى عباس.

فصل دوم / حرم كاظمين در آغاز اشغال مغول تا پايان اشغال خلفاى عثمانى.

فصل سوم / وضعيت كنونى حرم كاظمين: روضه، رواق‌هاى حرم، طارمه‌ها، صحن.

پيوست اول: فرزندان امام كاظم(ع).

پيوست دوم: نقبا و متوليان حرم: ابن جعفر القيم، شريف محمد بن حسن بن يحيى، فاخر علوى، مختار علوى، شريف نجم الدين هندى، امين الدين هندى جوهرى.

پيوست سوم: متوليان حرم: ربيعه، جواد، احمد بن جواد، احمد بن عبدالنبى، فاضل بن علوى.

پيوست چهارم: بزرگانى كه در حرم مدفونند: ابن قولويۀ قمى، شيخ مفيد، خواجه نصيرالدين طوسى.

پيوست پنجم: موزۀ حرم.

منابع مقاله

باقریان موحد، کتابشناسی زیارت، قم- ایران، نشر مشعر، 1387