نكت الهميان في نكت العميان: تفاوت میان نسخه‌ها

[[صفدی، خلیل بن ایبک]] (نويسنده)

| زبان =عربي

نابينايان دانشمند - کشورهاي اسلامی  

| کتابخانۀ دیجیتال نور =7380

کتاب با مقدمه محقق آغاز می‌شود. در این مقدمه ترجمه مؤلف کتاب قید شده است. سپس مقدمه بلندی از مؤلف آمده است که در آن ده مقدمه ذکر شده است مقدمات ده‌گانه شامل مطالبی از قبیل اشتقاق لفظ «عمی»، تصریف، اعراب و تعریف آن، توضیح دو آیه ابتدایی سوره عبس: «عَبَسَ وَ تَوَلَّى أَنْ جاءَهُ الْأَعْمى‏»، آنچه درباره اعمی در روایات و آثار آمده، آیا شهادت و نقل روایت اعمی صحیح است، آنچه از احکام که اختصاص به اعمی دارد، قول منجمین درباره کور شدن مولود و برخی از اشعار درباره نابینایان و... است.

یکی از امتیازات این کتاب آن است که مؤلف در بسیاری از موارد به کیفیت ضبط اسما اشاره کرده است و ابهام در خواندن را برطرف نموده است؛ مثلاًدر مورد «سمسطاری» چنین گفته است: به ضم سین اول و میم و سکون سین دوم و الف مقصوره خوانده شود<ref>ر.ک: متن کتاب، ص74</ref>.

متأسفانه تعدادی از ترجمه‌ها در نسخه خطی افتاده و یا از بین رفته، لذا محقق فقط به نام آنها اشاره کرده است<ref>ر.ک: همان، ص147، 275</ref>.

عباس بن عبدالمطلب<ref>همان، ص155</ref> و پسرش عبدالله<ref>همان، ص160</ref> و نوه عبدالله جناب عبدالصمد بن علی بن عبدالله<ref>همان، 176</ref>، عقیل بن ابی‌طالب<ref>همان، ص183</ref>، عبدالله بن عمر<ref>همان، ص164</ref>، قاسم بن محمد بن ابوبکر<ref>همان، ص214</ref>، خلیفه عباسی، القاهربالله<ref>همان، ص222</ref> و المتقی‌لله<ref>همان، ص62</ref>، محمد بن زکریای رازی<ref>همان، ص235</ref>، ابوعبدالله ذهبی<ref>همان، ص227</ref> و حسان بن ثابت<ref>همان، ص111</ref> از جمله کسانی هستند که ترجمه‌شان در کتاب آمده است.

ابوسفیان نیز از کسانی است که ترجمه او در این کتاب آمده است. او در ابتدا بینا بود و یک چشم خود را در غزوه طائف و چشم دیگر خود را در یرموک از دست داد<ref>ر.ک: همان، ص150 و 151</ref>.

«فویک» به ضم فاء و فتح واو، از کسانی است که ترجمه‌اش در کتاب آمده است. او از اشخاص نابینایی بود که به دعای رسول خدا چشم‌هایش بینا شد<ref>ر.ک: همان، ص212</ref>.

صفدی در ذیل هر حرف از حروف الفبا از اشخاصی که نامشان با آن حرف آغاز می‌شده یاد کرده است، به‌جز ابوهلال بن سلیم راسبی بصری که نام وی را ذیل حرف هاء آورده است<ref>همان، ص291</ref>.

مؤلف در ذیل ترجمه برخی از نابینایان، ترجمه اشخاصی دیگر را نیز آورده است؛ ایشان در ترجمه عبدالصمد بن علی بن عبدالله بن عباس بن عبدالمطلب می‌گوید: او در سال 104 یا 106ق، متولد شد و برادرش محمد بن علی در سال 60 به دنیا آمد و این یکی از اتفاقات عجیب بشمار می‌رود که بین این دو برادر بیش از 44 سال فاصله است. محمد در سال 126 از دنیا رفت و برادرش عبدالصمد در سال 185 دار فانی را وداع گفت؛ یعنی 59 سال بین وفاتشان فاصله بود<ref>ر.ک: همان، ص175</ref>.

محقق کتاب جناب آقای مصطفی عبدالقادر عطا، تحقیقی ارزشمند برای این کتاب انجام داده است؛ ایشان مستندات مطالب کتاب را با استفاده از کتب تاریخ و تراجم، استخراج و در پاورقی‌ها ذکر کرده است. از جمله منابع مورد استفاده ایشان می‌توان کتبی از قبیل [[تاريخ الإسلام و وفيات المشاهير و الأعلام|تاريخ الإسلام]]، [[الوافي بالوفيات]]، [[تاریخ بغداد|تاريخ بغداد]]، تذكرة الحفاظ، [[الطبقات الكبری (دار الكتب العلمية)|الطبقات الكبری]]، [[شذرات الذهب في أخبار من ذهب|شذرات الذهب]]، مرآة الزمان، [[تاريخ ابن الوردي|تاریخ ابن وردی]]، [[الكنی و الألقاب (مؤسسه النشر الاسلامي)|الكنی و الألقاب]] و... را نام برد.

==پانویس ==

<references />

== وابسته‌ها ==

[[رده:آسیب شناسی اجتماعی، رفاه عمومی و اجتماعی. جرم شناسی]]

 

[[رده:جدید 25 مرداد الی 24 شهریور]]