واژه‌‌نامه فقه سیاسی

واژه‌ نامه فقه سیاسی
پدیدآوران	مرادی، علی‌اصغر (نويسنده) فروتن، اباصلت (نويسنده)
ناشر	مرکز فقهی ائمه اطهار (ع)
مکان نشر	ایران - قم
سال نشر	1389ش
چاپ	1
شابک	‎978-600-5694-09-3
موضوع	علوم سیاسی (فقه) - واژه نامه ها - اسلام و سیاست - علوم سیاسی (فقه) - اصطلاح‏ها و تعبیرها
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	1389 /م4و2 231 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

واژه‌نامه فقه سیاسی، اثر علی‌اصغر مرادی و اباصلت فروتن، نخستین اثر مدون در زمینه فرهنگ واژه‌ها و اصطلاحات فقه سیاسى است که در آن، به گردآورى واژه‌هاى پراکنده و تدوین فرهنگى آنها، پرداخته شده است.

اثر حاضر، با توجه به نیاز روزافزون جامعه به مسائل فقه سیاسی و ضرورت بحث و بررسی در جنبه‌های گوناگون آن، در مدت زمانی نسبتا طولانی، با تتبع و تفحص در منابع متعدد فقهی، از اندیشمندان شیعه و اهل سنت، گردآوری و در اختیار خوانندگان قرار گرفته است.

واژه‌ها و اصطلاحات به‌کاررفته در این کتاب، همانند دیگر فرهنگ‌هاى فارسى، به‌ترتیب حروف تهجى (الفبایى) است و بایستى به حروف اول آن توجه شود، خواه شروع آن با حروف زائد باشد مانند «استخلاف» و یا بدون آن مانند «خلافت».

شیوه کار نویسندگان در تدوین و تألیف این مجموعه و نیز برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های آن، به شرح زیر می‌باشد:

1. تحقیق هر واژه بر محور ذیل بوده است:

الف)- تعریف معناى لغوى و اصطلاحى. ب)- ریشه‌یابى واژه و بیان نمونه‌هاى تاریخى. ج)- ذکر فونتیک واژه‌ها و معادل انگلیسى آن، برگرفته از کتاب «فرهنگ معین» اثر محمد معین و معادل انگلیسى آن از کتاب «فرهنگ اصطلاحات علوم و تمدن اسلامى» از انتشارات آستان قدس رضوى و کتاب «فرهنگ دانشگاهى یادواره» اثر محمد ساعتچى.

1. شمارى از واژه‌ها، هرچند به‌ظاهر، مفهوم سیاسى ندارند، ولى به دلیل دارا بودن بار سیاسى و نقش اساسى آن در اداره حکومت، حقوق سیاسى و اساسى جامعه، به‌عنوان واژه سیاسى تلقى شده و از آن استفاده گردیده است؛ نظیر واژه‌هاى اجتهاد و احتکار.
2. به‌منظور تلفظ صحیح و آشنایى با این واژه‌ها در دیگر فرهنگ‌ها، فونتیک هریک از لغات، در مقابل آن نوشته شده و معادل انگلیسى آن نیز در پاورقى آمده است.
3. علامت (ر. ک) جهت ارجاع به واژه‌هاى مترادف یا توضیح بیشتر است.
4. نگارش کتاب همانند دیگر فرهنگ‌ها بر پایه اختصار است، ولى به‌منظور آگاهى بیشتر خوانندگان محترم، در پاورقى، براى هر واژه منابع متعددى ذکر شده است.

به‌منظور آشنایی بیشتر با کتاب، به یک مورد از واژگان مذکور در آن، اشاره می‌شود: «اجتهاد: در لغت به معنای تلاش و سعی است و در اصطلاح، کوشش روشمندانه‌ای است در جهت یافتن حکم شرعی از منابع معتبر فقهی. به‌عبارت‌دیگر، اجتهاد در فقه شیعه، بر اساس فهم و کشف احکام دینی و شرعی از ظواهر نصوص قرآن و حدیث استوار بوده و هدف از آن، یافتن حکم شرعی است. ازاین‌رو، رعایت مناسبت حکم و موضوع و نیز، تغییر حکم با تغییر موضوع، الزامی است».

از دیگر واژگان و اصطلاحات مذکور در کتاب، می‌توان به «احتکار»، «احزاب»، «احکام حکومتی» و «احکام سلطانی» اشاره نمود.

منابع مقاله

دیباچه و متن کتاب.