التصحیف فی متن الحدیث

التصحیف فی متن الحدیث
پدیدآوران	مسجدی، حیدر (نويسنده)
عنوان‌های دیگر	جذوره، آثاره، ما یکشف عنه، علاجه
ناشر	مؤسسه علمی فرهنگی دار الحديث. سازمان چاپ و نشر
مکان نشر	ایران - قم
سال نشر	1390ش - 1432ق
چاپ	1
شابک	‎978-964-493-563-3
موضوع	حدیث - تصحیف
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‎‏/‎‏م‎‏5‎‏ت‎‏6 111/8 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

التصحیف فی متن الحدیث؛ (حدوده، آثاره، ما یکشف عنه و علاجه)، نوشته پژوهشگر و حدیث‌شناس معاصر؛ حیدر مسجدی (متولد 1346ش.)، معانی، نشانه‌ها و نتایج پدیده دگرگونی عمدی یا سهوی در متن اصلی روایات را تبیین می‌کند و راه درمانش را نشان می‌دهد.

هدف و روش

نویسنده با اشاره به جامعیت شریعت اسلام و اینکه برای استفاده از سخنان و سیره پیامبر(ص) و خاندان پاکش(ع) باید روایات شناخته شود؛ افزوده است: ولی تصحیف احادیث، مانع بهره‌گیری صحیح است و بنابراین باید آن را درمان کنیم تا پیام اصیل اهل‌بیت(ع) را بیابیم و کتاب حاضر برای رسیدن به همین هدف، فراهم شده است. حیدر مسجدی تأکید کرده است: هرچند تصحیف در اسناد روایات نیز واقع می‌شود، ولی تصحیف سندی، بحثی رجالی و خارج‌ازموضوع این اثر است و ما در اینجا فقط به بازشناسی تصحیف متنی و علاج آن می‌پردازیم.

ساختار و محتوا

در کتاب 5 فصلی حاضر، مسائل مهمّی از جمله: تعریف لغوی و اصطلاحی تصحیف و تفاوت آن با تحریف و نقل به معنا، آثار تصحیف و ریشه‌ها و نشانه‌هایش و مراحل معالجه آن بررسی شده است.

نمونه مباحث

• هدف از بحث نشانه‌های تصحیف این است که می‌توان دگرگونی‌های ایجادشده در روایات را شناسایی کرد و صِرفِ وقوع تصحیف به این معنا نیست که حدیث از حجیت ساقط شده و باید کنار گذاشته شود. نشانه‌هایی که بر تصحیف دلالت دارد به 2 دسته خارجی و داخلی تقسیم می‌شود. نشانه‌های خارجی، 9 مورد و نشانه‌های داخلی 7 مورد است و باید بادقت بررسی شود و نباید در داوری عجله کرد. "فقدان انسجام"، "عدم تناسب صدر و ذیل"، "فقدان تناسب حکم و موضوع"، "عدم تناسب تعلیل" و "عدم دلالت بر مطلوب" از نشانه‌های داخلی و "مخالفت با استعمال قرانی یا روایی"، "نسخ حدیث دیگر"، "مخالفت بااخلاق و سیره معصوم"، "مخالفت با ضرورت‌های عقیدتی یا فقهی" و "مخالفت با تاریخ یا واقعیت" از نشانه‌های خارجی تصحیف است.
• مراحل معالجه تصحیف و دستیابی به روایت صحیح:

1. شناسایی و گردآوری احتمالات گوناگون
2. پیرایش احتمالات مذکور
3. گردآوری قرائن برای شناخت متن صحیح با تشکیل خانواده روایات مشابه و توجه به فهم و برداشت فقیهان و محدثان و روایات هم‌معنا در کتاب‌های اهل‌سنت...

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.